Door Roland de Bonth

Wie bij HSN direct denkt aan ‘Hersenstichting Nederland’, ‘Horeca Stichting Nederland’ of ‘Home Shopping Network’, is vast en zeker geen neerlandicus. Binnen de neerlandistiek is die afkorting namelijk onlosmakelijk verbonden met de conferentie ‘Het Schoolvak Nederlands’. De eenendertigste editie van deze conferentie vond dit jaar op 24 en 25 november 2017 plaats in Zwolle, op de campus van Hogeschool Windesheim. Voor mij was het de derde, opeenvolgende keer dat ik de HSN bezocht en ook dit jaar had ik daar geen spijt van. Sterker nog, het bijwonen van de HSN kan ik van harte aanbevelen. Waarom?

De HSN-conferentie – en dat is bijzonder – bestrijkt werkelijk de gehele neerlandistiek. Er werden dit jaar maar liefst tachtig presentaties en workshops gegeven over het primair en secundair onderwijs, het beroepsonderwijs, het hoger onderwijs en over Nederlands voor anderstaligen. Ze waren verspreid over twaalf thematisch gerangschikte sessies. Om een goed beeld te geven van de diversiteit van het aangebodene som ik alle twaalf zogeheten stromen op: basisonderwijs, lerarenopleiding basisonderwijs, taalonderwijs 12-18, lerarenopleiding secundair onderwijs, hoger onderwijs, mbo (bso/tso), Nederlands in een meertalige context, innovatie en digitale geletterdheid, taalbeschouwing en taalgebruik, leesbevordering, literatuuronderwijs, taal en letterkunde.

Voor lezers uit Nederland zullen de hierboven gebezigde afkortingen bso en tso wellicht niet bekend in de oren klinken; ze staan voor ‘beroepssecundair onderwijs’ respectievelijk ‘technisch secundair onderwijs’. Het zijn twee onderwijsvormen waar jongeren in Vlaanderen, na de eerste twee jaren van het secundair onderwijs, voor kiezen. Dat brengt me – naast de grote hoeveelheid presentaties – tot de tweede reden om de HSN te bezoeken: de lezingen en de workshops worden gegeven door én voor Nederlanders en Vlamingen. Met 450 deelnemers op vrijdag en rond de 300 op zaterdag leidt dit als vanzelf tot een waardevolle informatie-uitwisseling, zowel tijdens de parallelsessies als gedurende de koffiepauze, lunch of borrel.

Wat de HSN verder bijzonder maakt, is dat de sprekers of workshopleiders van divers pluimage zijn: er zijn hoogleraren, universitaire docenten, leraren, leerkrachten en medewerkers van stichtingen en organisaties die werkzaam zijn op het terrein van de neerlandistiek. Dat betekent dat de een verslag doet van (lopend) onderzoek, de ander (succesvolle) ervaringen deelt over een les(senserie) en weer een ander enthousiastelingen zoekt om een project gestalte te geven.

Behalve de lezingen vindt op beide dagen een informatiebeurs plaats waarop Vlaamse en Nederlandse (educatieve) uitgevers en vakverenigingen hun publicaties voorstellen. Zo kun je in korte tijd informatie vergaren over en een indruk krijgen van verschillende lesmethodes Nederlands. Een stuk eenvoudiger én goedkoper dan het aanvragen van beoordelingsexemplaren…

Elke deelnemer aan de HSN krijgt bij binnenkomst een prachtig uitgegeven conferentiebundel uitgereikt. De editie van dit jaar telt maar liefst 330 pagina’s. In twee tot vier pagina’s per lezing/workshop doen de sprekers daarin kort de kern van hun verhaal uit de doeken. Omdat de e-mailadressen erbij staan, is het tevens mogelijk ná de conferentie in contact te treden met de sprekers. Uiteindelijk komt de tekst van deze bundel ook digitaal beschikbaar. Momenteel zijn op taalunieversum.org alle eerder verschenen conferentiebundels – vanaf 1986! – te vinden. Het mooie is dat alle bundels eenvoudig te doorzoeken zijn op ‘auteur’ of op ‘woord(en) in (sub)titel’. Zo levert de zoekterm literatuur op dit moment toevalligerwijs exact honderd treffers op. Te samen geven deze bijdragen een mooi beeld geven van de wijze waarop de afgelopen drie decennia tegen literatuur en literatuuronderwijs is aangekeken.

De HSN-conferentie vindt alternerend in Nederland en Vlaanderen plaats. Vorig jaar was de Universiteit van Gent de gastheer, dit jaar Hogeschool Windesheim. Volgend jaar zal de HSN plaatsvinden aan de Vrije Universiteit Brussel. Mis dit evenement niet en schrijf je daarom vandaag nog in voor de Nieuwsbrief op de website van de HSN. Noteer vervolgens vrijdag 16 en zaterdag 17 november 2018 in de agenda, want een bezoek aan de HSN levert je nieuwe contacten, stof tot nadenken en inspirerende ideeën op.