• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Bredero en de schaduwzijde van de tolerantie

31 oktober 2018 door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

Door Abdelkader Benali

Bron: Vervlogen tijden

Toen wij eind jaren zeventig een woning van nog geen veertig vierkante meter betrokken in Rotterdam, wist ik nog niet dat het huis in de jaren twintig gebouwd was voor de Brabantse migranten die emplooi wilden vinden in de stad die op een dag bekend zou staan als de grootste haven in de wereld. Migranten nemen dus altijd de plek in van migranten. De migrant houdt op te bestaan op de dag dat hij de plek inneemt van een local. Er zijn veel verhalen te vertellen over zeer succesvolle kinderen van migranten die op een dag het huis kochten waarin telgen van patriciërs hadden gewoond.

Het omgekeerde, dat de plek die de migrant openlaat wordt ingenomen door een local, gebeurt veel minder. Eenmaal een trede opgeklommen op de maatschappelijke ladder zal men er alles aan doen om niet terug te vallen. Daarom kunnen de gelukzoekers uit Brabant op onze sympathie rekenen omdat we in hun ambitieuze streven om de wereld te veroveren, goedschiks of kwaadschiks, iets herkennen van onze eigen dromen. Amsterdam was in de Gouden Eeuw een stad met een enorme sociale mobiliteit en trok migranten uit heel West-Europa en verder aan. Z’n open karakter garandeerde vrijwaring van vervolging; wie stilzwijgend instemde met de hegemonie van de protestantse elite kon zijn gang gaan.

Maar in een open samenleving waarin het individu alle ruimte krijgt om kansen te verzilveren ligt misbruik op de loer. De Spaanse Brabander gaat over de zegen van de goedgelovigheid. Wanneer men de deuren uit eigenbelang opengooit voor vreemdelingen en de nieuwkomers faciliteert, zal niet elke vreemdeling zich netjes gedragen. Bredero toont de schaduwzijde van tolerantie. Tolerantie gedijt bij ambiguïteit. Men ziet veel door de vingers. Tolerantie is een ruimte waarin mensen vrij zijn om te bepalen welk verhaal ze over zichzelf vertellen. Talenten gedijen er uitstekend in, maar oplichters, falderappes, voortvluchtingen en klaplopers ook.

Nicolas de Lacy-Brown ‘The Sweet Potato Eaters (after van Gogh).’ Olieverf op doek, 2010. Bron: Website De Lacy Brown

Een racist toont zijn gezicht wanneer hij de buitenlander die volgens hem de uitzondering op de regel is, frank en vrij toespreekt: “Jij bent niet als de anderen. Jij bent een goede.” Ik heb het te vaak gehoord. Het maakt de racist niet goed. De vreemdeling laat zien wat voor systeem we hebben opgebouwd. De vreemdeling in ons midden vergroot alles uit. Daarom willen vreemdelingen graag zo onzichtbaar mogelijk zijn. In Rome worden alle aardappels in alle restaurants geschild door Marokkanen en Egyptenaren. Moderne slaven. Zolang zij zichzelf buiten beeld houden is er niks aan de hand. Zien we ze, dan worden we geconfronteerd met de doortraptheid van ons systeem. Het werkt alleen maar als we doen alsof de aangeboden vrijheid voor iedereen dezelfde uitgangspunten heeft. Ik denk dat Bredero als geen ander de ironie hiervan inzag. Een open samenleving creëert winnaars en verliezers aan de onderkant. Hun aanwezigheid op straat creëert wrevel en afkeer. Ik ben me als migrantenzoon bewust van mijn ongewenstheid. Dat ik er wel mag zijn is een teken dat de liefde nog altijd zijn werk doet. Maar als ik op een dag zou verdwijnen dan zou dat niet tot nostalgie leiden. Na mij komen andere migranten. Ik ben tot op zekere hoogte een sjabloon.

Dit blog verscheen eerder op Bredero 2018.

 

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Bredero, Bredero-jaar, migratie

Lees Interacties

Reacties

  1. Wouter van der Land zegt

    31 oktober 2018 om 11:48

    Deze parallellen tussen het Bredero-Amsterdam van de Gouden Eeuw en de migratie van nu zijn zeer interessant, dank voor deze column.
    De Amsterdamse ’tolerantie’ was -heb ik ergens gelezen- het gevolg van een machtsbalans tussen het stadsbestuur dat voor handel was (want zeer welvaartsverhogend) en de heersende gelovige stroming, die een strenger-dan-Staphorst-vorm van Christendom was. Een vreemd gevolg is dat de joodse gemeenschap de kans kreeg om godsdienstrecht toe te passen in eigen kring, zolang ze de gelovigen koest hielden. Dat verminderde dus de vrijheid, met Spinoza als bekend slachtoffer. Hij kon als jonge twintiger zijn werk als handelaar niet meer doen omdat hij in de ban was gedaan.

    Over de huidige migratiezaak: wanneer je je ouderland verlaat, wil je het beter krijgen en dat zal ook gelden voor de Egyptische aardappelschillers in Rome, die het daar dus blijkbaar tenminste beter hebben dan in Egypte, want ze kunnen ook terugkeren. Misschien zijn het deels Christelijke kopten, die thuis vervolgd worden. ‘Moderne slaven’ lijkt me geen goede kwalificatie.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

D. Hillenius • Wij hebben nog vergeten

men laat Hongaren de zee zien
hijst Hollanders op bergen
beren op fietsen
opoe Moses maakt schilderijen

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

Van zomers die wij niet kennen
ritselen de blaren,
in winters die wij niet kennen
sneeuw onhoorbaar valt.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

18 juli 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1801 Taco Roorda
1901 Wim Caron
sterfdag
1901 Jan ten Brink
1919 Jacob Verdam
2010 Hans den Besten
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 3 Reacties

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d