• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

hopen / vertrouwen

3 oktober 2018 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Verwarwoordenboek Vervolg (88)

Door Jan Renkema

In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek.

Mocht u ook een ‘verwarpaar’ behandeld willen zien, plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

hopen / vertrouwen

Er is betekenisverschil.

hopen verwachten dat iets positiefs werkelijkheid wordt

Ik hoop wel dat we nog op tijd aankomen.

vertrouwen erop rekenen dat iets waar is; ervan uitgaan dat iemand oprecht is of zijn belofte nakomt

Ik vertrouw altijd op mijn intuïtie.

Om het eens moeilijk te zeggen: het verschil tussen beide werkwoorden zit in het realiteitsgehalte van het object. Je hoopt op iets wat er nog niet is, en je vertrouwt op iets wat er in principe wel is, maar (nog) niet zichtbaar is. Daarom kun je wel zeggen: Hopen tegen beter weten in, maar niet Vertrouwen tegen beter weten in. En als vertrouwen wordt beschaamd, kun je nog wel blijven hopen dat het de volgende keer niet wordt beschaamd. Vertrouwen heeft dus een basis in de realiteit, maar hopen is eerder een verlangen of een verwachten. Beide woorden in één zin? Wij hopen dat u hier een aangenaam verblijf heeft en vertrouwen erop dat u de huisregels in acht neemt.

De betekenissen verschillen dus, maar een deel van de tweede betekenis van vertrouwen lijkt toch wel heel veel op die van hopen. Een belofte gaat doorgaans over iets positiefs dat nog werkelijkheid moet worden. Vertrouwen in deze betekenis is daarmee iets sterker dan hopen. Vergelijk beide woorden in de volgende zin: Ik hoop dat hij een toezegging wil doen, en vertrouw er dan ook op dat hij die nakomt.

Omdat vertrouwen in die tweede betekenis iets sterker is dan hopen, zou je in combinatie eerder de climax-volgorde Ik hoop en vertrouw verwachten dan andersom Ik vertrouw en hoop. Toch komt ook deze volgorde voor. Vergelijk:

1. Ik hoop en vertrouw op uw medewerking.

2. Ik vertrouw en hoop op uw medewerking.

Vraag: geeft de schrijver van deze zinnen zo ook inzicht in de sterkte van zijn verwachting? Ja, heel subtiel. Omdat hopen iets minder sterk is dan vertrouwen, lijkt de schrijver van zin 1 overtuigder van de medewerking dan de schrijver van zin 2.

 

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Verwarwoordenboek, woordbetekenis

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

D. Hillenius • Wij hebben nog vergeten

men laat Hongaren de zee zien
hijst Hollanders op bergen
beren op fietsen
opoe Moses maakt schilderijen

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

SPROOKJE

Om middernacht word ik een pompoen en drijf ik weg in een muiltje

Bron: datering; 1971-1972; niet eerder gepubliceerd

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

18 juli 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1801 Taco Roorda
1901 Wim Caron
sterfdag
1901 Jan ten Brink
1919 Jacob Verdam
2010 Hans den Besten
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 3 Reacties

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d