• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Verbositeit, of het verijlde iets

23 maart 2019 door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

Nultaal (27)

Door Jan Renkema

Zonder nul is er geen wiskunde. Zonder niets is er geen communicatie. Want niets in taal is niet niets, maar iets. In deze serie een verkenning van onder meer: de stilte, de spatie, de betekenis van de punt, wat er gebeurt tussen ‘navel’ en ‘truitje’, het inhoudsloze gesprek, ‘Dat hebt u mij niet horen zeggen,‘E 621’ op een verpakking en verbale reddingsvlotten. Niets?zeggend, nee: Iets!zeggend.

Praatjes vullen geen gaatjes, luidt het gezegde. Wat gebeurt er als iemand te veel woorden gebruikt? Zo iemand lijdt aan verbositeit, omhaal van woorden. Zo iemand zondigt tegen het economiebeginsel in taal: gebruik zoveel woorden als je nodig hebt om je boodschap over te brengen. Een voorbeeld uit een gemeentelijke nota, de eerste alinea’s:

Doel van de werkmaatschappij ‘Nieuwe wijken’ is een aanzienlijke verbetering van de verhouding tussen kosten en baten van de ontwikkeling van de twee geplande nieuwbouwwijken, met inbegrip van de infrastructuur. In deze nota is de publiek-private samenwerking in de werkmaatschappij de centrale strategie om te komen tot een optimalisatie van de wijkontwikkeling. Gedachte achter het inschakelen van marktpartijen in deze fase is vooral dat zo een andere dynamiek in het proces wordt gebracht: ruimte voor expertise en marktkennis van private partijen, meer gericht op zakelijke haalbaarheid en minder op bestuurlijke afwegingen en processen.

In deze nota wordt uitgewerkt hoe de marktsector door de werkmaatschappij wordt ingeschakeld. Deze nota dient voor de besluitvorming door de stuurgroep van de werkmaatschappij en zal in de vervolgfase de basis vormen voor een consultatie van private partijen over de wijze waarop zij worden ingeschakeld in het proces.

Deze passage van bijna 150 woorden is slaapverwekkend door de omhaal van woorden. Je begrijpt wel dat er iets met de ‘marktsector’ aan de hand is bij de nieuwbouw. Maar wat precies? De boodschap wordt verhuld in een mist van woorden. Hoe maak je nu van dit ijle ‘niets’ een kernachtig iets? Dat iets wordt pas duidelijk als je weet wat de vraag of het probleem is.

Veel teksten kun je zien als antwoord op een vraag. Zelf het geeltje op de koelkast dat je pas om acht uur weer terug bent. Dit beantwoordt de voor de hand liggende vraag over het wanneer van de thuiskomst. Veel teksten kun je ook zien als een oplossing voor een probleem. Zelfs het bordje ‘Pas geverfd’ kun je zo zien: O, straks zitten ze er per ongeluk aan met hun vingers.

Ik vroeg het aan de ambtenaren. Wat is eigenlijk het probleem? Dat staat er toch, de verhouding tussen kosten en baten. Het is gewoon te duur. En bovendien hebben die private partijen veel meer expertise die niet benut wordt. OK. En moet de tekst ook nog een antwoord geven op een vraag? Ja, de vraag waarover de nota gaat, dat is de tweede alinea.

OK. Mag het dan ook zo? Je bespaart dan ook bijna 100 woorden.

Doel van de werkmaatschappij ‘Nieuwe wijken’ is het nastreven van marktwerking bij de ontwikkeling van nieuwbouwplannen. Deze marktwerking is om twee redenen noodzakelijk. De gemeente heeft onvoldoende kennis in huis en niet genoeg financiële middelen. Deze nota moet de basis vormen voor het inschakelen van private partijen.

De ambtenaren keken niet blij. Dit is zo kort. Zo lijkt het of er niet zoveel staat. Onze tekst is veel indrukwekkender. Ja, dat denken jullie, maar juist in jullie tekst verdwijnt de inhoud achter een wolk van woorden, verdwijnt het iets in het niets. Dat iets kan pas oplichten wanneer je het niets eromheen schrapt.

Voor de lijders aan taal-obesitas nog een oefening in afslanken. Probeer het met deze tekst van 144 woorden.

In een globaliserende wereld is innovativiteit een van de belangrijkste internationale concurrentiestrategieën. Innovatief gedrag wordt hierbij niet alleen gekenmerkt door het ontwikkelen van nieuwe producten. Ook voor reeds bestaande producten dient innovativiteit, met een steeds korter wordende productlevenscyclus, te leiden tot betere productietechnieken en -processen, waardoor de arbeidsproductiviteit omhoog gaat en de kosten dalen. In een recent verleden waren Europa en Amerika leidend in het ontwikkelen en produceren van nieuwe producten, echter andere belangrijker spelers als China, Zuid-Korea en Japan gaan een steeds groter wordende rol spelen in de wereld van innovaties. Concurreren tegen deze nieuwe spelers vraagt om een andere en betere strategie. Door de huidige ontwikkelingen vervullen ‘kleinere’ landen als Nederland een steeds minder belangrijke rol in de internationale wereldhandel, waardoor het meer en meer van belang is om als Europese Unie gezamenlijk op te treden als één, en dus sterker, handelsblok.

Ook hier kunnen we 100 woorden besparen. Dezelfde tekst in 40 woorden:

Door de huidige ontwikkelingen vervullen ‘kleinere’ landen als Nederland een steeds minder belangrijke rol in de internationale wereldhandel, waardoor het meer en meer van belang is om als Europese Unie gezamenlijk op te treden als één, en dus sterker, handelsblok.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Nultaal

Lees Interacties

Reacties

  1. John Marrakech zegt

    26 maart 2019 om 09:32

    “Doel van de werkmaatschappij ‘Nieuwe wijken’ is het nastreven van marktwerking bij de ontwikkeling van nieuwbouwplannen. Deze marktwerking is om twee redenen noodzakelijk. De gemeente heeft onvoldoende kennis in huis en niet genoeg financiële middelen. Deze nota moet de basis vormen voor het inschakelen van private partijen.”

    Dat leest inderdaad een stuk prettiger dan het omslachtige en houtenklazerige gemeenteproza, maar volgens mij kan het nóg beter. Ten eerste is ‘doel is het nastreven van’ dubbelop. Ten tweede lijkt de term ‘marktwerking’ me onjuist; de gemeente streeft er niet naar om de werking van vraag en aanbod te stimuleren, maar wil de markt betrekken bij de ontwikkeling van haar plannen. Realisatie van deze optimalisatiestrategie levert de volgende tekst op:

    “Met de werkmaatschappij ‘Nieuwe wijken’ wil de gemeente de markt betrekken bij de ontwikkeling van haar nieuwbouwplannen. Dat is om twee redenen noodzakelijk: de gemeente heeft onvoldoende kennis in huis en niet genoeg financiële middelen. Deze nota moet de basis vormen voor het inschakelen van private partijen.”

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • De wenschen

Naauwlijks vraagt hy geld en goed,
Of hy zwemt in overvloed.
Straks begeert hy vrouwenmin:
Hy verzadigt zich daar in.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Agenda

18-20 november 2025: Congres Studie Nederlands in Indonesië 2025

18-20 november 2025: Congres Studie Nederlands in Indonesië 2025

16 juni 2025

➔ Lees meer
5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

15 juni 2025

➔ Lees meer
20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

14 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1988 Cornelia Brinkman
1999 Antonin van Elslander
➔ Neerlandicikalender

Media

De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d