• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Het moet iets zeggen, maar wat?

6 april 2019 door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

Nultaal (29)

Door Jan Renkema

Zonder nul is er geen wiskunde. Zonder niets is er geen communicatie. Want niets in taal is niet niets, maar iets. In deze serie een verkenning van onder meer: de stilte, de spatie, de betekenis van de punt, wat er gebeurt tussen ‘navel’ en ‘truitje’, het inhoudsloze gesprek, ‘Dat hebt u mij niet horen zeggen,‘E 621’ op een verpakking en verbale reddingsvlotten. Niets?zeggend, nee: Iets!zeggend.

Aan de kant van de snelweg staat elke honderd meter een bordje met de aanduiding van de snelweg en een kilometeraanduiding. Bijvoorbeeld A2, 156,9. En er staat nog iets bij. Als u richting Randstad rijdt staat er Li. Ooit nagedacht over de betekenis? Waarschijnlijk niet. Hoe vaak laat informatie ons ongeïnformeerd achter. Alle snelwegen in Nederland zijn op deze manier bebord. En hoevelen zijn ooit op de gedachte gekomen dat Li links betekent, en dat dit bordje zegt dat u minder dan 160 km van Amsterdam verwijderd bent? Op het volgende bordje zal staan 156,8 km. Li?  Maar het bordje staat rechts. Ja, u rijdt naar Amsterdam toe, en de bordjes zijn ‘vanuit de hoofdstad’ gedacht, dus wanneer u in de omgekeerde richting rijdt staat er Re. Even verderop staat Cado op de vangrails, of Cado 13. Ook informatie die niets zegt tenzij iemand ons erop heeft gewezen, dat dit een Wegverkeer-woord is voor calamiteitendoorgang, een plaats in de vangrails waar de hulpdiensten van weghelft kunnen wisselen. Zo’n lang woord past natuurlijk best op de vangrails, maar de afkorting leest sneller. Of die ook leidt sneller begrip?

Toch wel onhandig als een woord iets moet zeggen, terwijl het dat niet doet. En het gebeurt vaker dan we denken. Zelfs in de supermarkt. Vraag daar maar eens aan de caissière wat het verschil is tussen ‘ten minste houdbaar tot’ en ‘niet te gebruiken na’. Of erger, ga na wat een inhoudsaanduiding betekent.

Ingrediënten: suiker, kokos (21%), glucosesiroop, cacaoboter, cacaomassa, magere melkpoeder, emulgatoren (sojalecithine, E471), lactose, botervet (van melk), weipoeder (van melk), bevochtigingsmiddel (glycerol), zout, natuurlijk vanille-extract.

Veertien ingrediënten (in een lekkere trekstiller), maar voor ik ga snoepen dertien vragen. “Ik roep er even iemand bij”, zegt de caissière.

1. Suiker. Wat voor suiker en hoeveel dan?

– Ah, meneer, dat staat hier: 48,2 gram per ons. Dus ongeveer de helft is suiker, maar wat voor suiker, nee dat staat er niet bij.

2. Glucosesyroop, dat is toch ook een soort suiker?

– Weet ik niet. In het overzicht staat wel dat er ook koolhydraten in zitten, waarvan suiker een onderdeel is. En die koolhydraten worden ook glucides genoemd. Als je daar dan de suikers van afhaalt, kom je op ongeveer 10,7 gram. Ziet u wel, alles staat erop!

3. cacaoboter en cacaomassa. Wat is het verschil?

– Kijk, die bonen worden vermalen tot massa. Uit die massa scheidt men dan boter af, en de rest is cacaopoeder.

4. Dat snap ik niet goed. Is dat dan poeder voor de chocomel of zo?

– Dat weet ik niet. We zijn nu bij deze productspecificatie. Straks daar even kijken?

5. Ik zie hier staan magere melkpoeder? Waarom mager, er zit toch ook botervet in?

– Tja, dat zal wel het recept zijn, meneer.

6. Emulgatoren! Dat klinkt niet goed.

– Waarom niet? Als je twee stoffen moet mengen, en het blijft dan korrelig, dan doe je er nog een ander stofje bij om het smeuïg of glad te maken. Bij boter en meel doe je dan bijvoorbeeld ei. Wat is er mis met mengstoffen?

7. Ik wil weten wat er in die mengstoffen zit. Wat is sojalecithine?

– Dat is lecithine uit soja. Lecithine is een stofje dat je uit elke plant of elk dier kunt halen. Het bestaat uit een mengsel van fosfo- en glycolipiden met triglyceriden.

8. Ja, en?

– Ah, ik zie dat het ook een E-nummer heeft: E322. Dus dan zit het wel goed. Dat is een Europees goedgekeurde hulpstof voor voedingsmiddelen.

9. En wat zit er dan in E471?

– Dat is een glycerol-vetzuurester. Maar ik vrees dat u daar weinig mee geholpen bent. Het wordt in elk geval gebruikt als geleermiddel of verdikkingsmiddel, dus zeg maar om een mengsel wat smeuïg te maken.

10. Lactose komt toch ook uit melk? Er staat verder nog melkpoeder en botervet en weipoeder, allemaal uit melk. Waarom dan niet gewoon melk?

– Nee, lactose is melksuiker, dus alleen de suiker uit de melk.

11. Maar welk bestanddeel uit melk zit er dan níét in dit product? En er zitten toch al suikers in?

– Ja, nu vraagt u wel heel veel.

12. Ah, ik zie hier weer glycerol. Maar dat hadden we toch al gehad?

–   Meneer, glycerol is gewoon een organische verbinding, de eenvoudigste drievoudige alcohol, met als formule C3H8O3.

13. Ah, nu begin ik het te begrijpen. Helemaal duidelijk, dankuwel. Nog een laatste vraag. Er lag nog maar één pakje. Wanneer krijgt u meer?

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Nultaal

Lees Interacties

Reacties

  1. Rob Duijf zegt

    11 april 2019 om 12:43

    ‘Aan de kant van de snelweg staat elke honderd meter een bordje met de aanduiding van de snelweg en een kilometeraanduiding. Bijvoorbeeld A2, 156,9.’

    Dat zijn dus hectometerpaaltjes. Iedere honderd meter staat er één…

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Kees Spiering • Met schone lei

We zijn zo gezin als ’t maar kan —
toch loopt ze ver van mij. Verdriet
verslijt ze als kledij. Ons ontgaat
dat het kind geen capuchon draagt

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

PEINTURE

Bij het schilderen van een appeltje sneed hij zich in de vinger

Bron: Barbarber, maart 1968

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

19 mei 2025

➔ Lees meer
10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

19 mei 2025

➔ Lees meer
23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

23 mei 2025: Nijmegen taalhoofdstad

16 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1838 Henri Moltzer
sterfdag
1986 Willem Pée
➔ Neerlandicikalender

Media

Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

De Vliegende Hollander. De Mythe bij Gerard Reve, Jef Last en Louis Ferron

12 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d