• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Zoveel te doen

1 oktober 2019 door Bas Jongenelen 3 Reacties

Door Bas Jongenelen

Onlangs hoorde ik op de radio ‘Zoveel te doen’ een van de hits van Toontje Lager. Ik moest daardoor denken aan de wijze les van Gerard Reve over tijdloze literatuur. In het openbare college ‘Echt gebeurd is geen excuus’ (opgenomen in de bundel Zelf schrijver worden) legt hij uit dat literatuur pas tijdloos kan worden als een verhaal in een duidelijke tijd geplaatst wordt. Het geeft de lezer houvast, de lezer weet in welke tijd het verhaal zich afspeelt en hij kan zich een voorstelling maken van de personages en hun handelen. Wanneer je een verhaal leest zonder dat je weet wanneer het zich afspeelt, dan tast je in het duister. Volgens Reve moet je zo duidelijk mogelijk zijn, het liefst met een datum erbij. Niet voor niets luidt de eerste zin van De avonden ‘Het was nog donker, toen in de vroege morgen van de tweeëntwintigste december 1946 in onze stad, op de eerste verdieping van het huis Schilderskade 66, de held van deze geschiedenis, Frits van Egters, ontwaakte.’ Zo’n datum hoeft voor mij niet per se, maar er dienen wel aanwijzingen te zijn die mij als lezer vertellen hoe ik het verhaal moet plaatsen.

Waarom vind ik De Spaanse Brabander Jerolimo van Bredero een goed toneelstuk? Omdat het zich overduidelijk afspeelt in Amsterdam na de Val van Antwerpen. Als Bredero een toneelstuk had geschreven over een of andere oplichter in een of andere stad in een of andere periode dan had niemand begrepen wat nou de clou was. De lol is er dan snel vanaf.

Terug naar ‘Zoveel te doen’. Als je luistert naar het liedje, dan hoor je meteen dat het uit de jaren 80 komt. Zoek je even verder, dan kom je te weten dat het precieze jaartal 1983 is (leve Wikipedia). Dat hoor je en als je de tekst leest, dan weet je het ook. Leest u even mee?

M’n boodschappen nog doen
En straks de vuile was
M’n haar dat wil ik groen
Maar dat kan morgen pas
De huur nog overmaken
En de tandarts zometeen
Naar Valkenburg of Aken
Waar moet ik dit jaar nou weer heen
008 Bellen
Had ik dat boek nou uit of niet
Girokaarten bijbestellen
Vergeet de vuilniszakken niet
Die afspraak was veranderd
En, oh, verrek, dat feest
Naar de nieuwe van Fellini
Ben ik gelukkig al geweest
Ik ben geweest

Zoveel te doen
Ik heb nog zoveel te doen
Ik moet de zon in Japan onder zien gaan
Zoveel te doen
Ik heb nog zoveel te doen
Ik moet het oerwoud eens in bloei zien staan

Met m’n vriendin moet ik praten
Over de rol van man en vrouw
Sinterklaasgedichten maken
Hoewel, het is pas juni nou
De krant ligt nog te wachten
Ik moet wat doen aan sport
Slapeloze nachten
Want de dagen zijn te kort
Ze zijn te kort

Zoveel te doen
Ik heb nog zoveel te doen
Ik moet nog eens wat jatten van een Italiaan
Zoveel te doen
Ik heb nog zoveel te doen
Ik moet nog zwemmen in de Stille Oceaan

M’n bed moet ik verschonen
Ik moet naar de WC
Belastingformulieren
Te laat zo’n week of twee
Ik zou langs bij haar vanavond
Of kwam ze nou bij mij
M’n agenda moet ik bijhouden
Maar ik heb te weinig tijd
Te weinig tijd

Zoveel te doen
Ik heb nog zoveel te doen
Ik moet nog hinkstapspringen op de maan
Zoveel te doen
Ik heb nog zoveel te doen
Ik moet hier ooit nog eens vandaan

Ik moet de zon in Japan onder zien gaan
Ik moet het oerwoud eens in bloei zien staan
Ik moet nog eens wat jatten van een Italiaan
Ik moet nog zwemmen in de Stille Oceaan
Ik moet nog hinkstapspringen op de maan
Ik moet hier ooit nog eens vandaan

In deze fantastische tekst van Bert Hermelink komen vorm en inhoud samen. Je kunt wel zeggen dat je veel te doen hebt, maar je moet het ook tonen. De enorme opsomming van wat er allemaal nog moet gebeuren laat zien dat er inderdaad zoveel te doen is. Daarnaast geeft het een goed voorbeeld van de wet van Gerard Reve. De regels ‘008 Bellen’ en ‘Girokaarten bijbestellen’ plaatsen het liedje in een bepaalde tijd. Het liedje gaat dus over dingen die op een bepaald moment in de tijdruimtecurve belangrijk waren. Niemand belt nog 008 en niemand bestelt girokaarten en juist daardoor wordt dit liedje tijdloos. De jury van de P.C. Hooftprijs moet Bert Hermelink erkennen als een serieuze kandidaat.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Liedcultuur, liedjes

Lees Interacties

Reacties

  1. Joke van Overbruggen zegt

    1 oktober 2019 om 13:17

    Bert Hermelink voor de PC Hooftprijs!
    Helemaal mee eens!

    Beantwoorden
  2. Wouter van der Land zegt

    1 oktober 2019 om 14:54

    Dat tijdloze literatuur gedateerd moet zijn is mooi gevonden flauwekul. Het geldt natuurlijk wel per definitie voor klassiekers die een tijdsbeeld schetsen, zoals De Avonden en Zoveel te doen. ‘Koos Werkeloos’ van het Klein Orkest is vergelijkbaar. De tekst van Hermelink mist overigens wel een uitsmijter. ‘Ik moet hier ooit nog eens vandaan’ is niet heel sterk.

    Beantwoorden
  3. Pieter Brouwer zegt

    7 oktober 2019 om 10:33

    Natuurlijk kan een schrijver nooit verhullen uit welke tijd hijzelf komt, maar dat is iets anders dan dat alle tijdloze literatuur duidelijk een bepaald tijdsbeeld zou moeten schetsen. Het is maar wat je met een verhaal wilt. Realisme nabootsen (door datering) kan werken, maar is wat mij betreft absoluut niet noodzakelijk; denk bijvoorbeeld ook aan magisch realisme of de (helaas te vaak verguisde) genreliteratuur en speculatieve fictie, zoals sf. ALS je realistisch wilt schrijven, is het natuurlijk wel belangrijk om het consistent te doen – maar ook dat is weer wat anders dan dat alle tijdloze literatuur duidelijk een bepaald tijdsbeeld zou moeten schetsen.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jacob Winkler Prins • Volle maan

Visschermeisjes waden langzaam mee:
Voeten scheemren onder donkere rokken
En weerspieglen in de blanke ree!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

NON VOYAGE

Het vermoeiende van reizen is het verdringen van het meemaken.

Bron: Barbarber, december 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

17 juni 2025

➔ Lees meer
3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol

3 juli 2025: afscheidssymposium Johan Koppenol

17 juni 2025

➔ Lees meer
10 oktober 2025: De dag van de biografie 

10 oktober 2025: De dag van de biografie 

17 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1962 Joseph Endepols
➔ Neerlandicikalender

Media

De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d