• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

bevattelijk / vatbaar

29 juli 2020 door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

Verwarwoordenboek Vervolg (177)

Door Jan Renkema

In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek.

Mocht u ook een ‘verwarpaar’ behandeld willen zien, plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

bevattelijk / vatbaar

De woorden verschillen zo duidelijk in betekenis, maar … we willen dat niet.

bevattelijk                 gemakkelijk te begrijpen; vatbaar

  • Van een student Nederlands mag je toch verwachten dat die een bevattelijke tekst kan schrijven!

vatbaar                      toegankelijk voor, ontvankelijk voor

  • Vooral ouderen en kinderen zijn vatbaar voor infectieziekten.
  • Zij ging helemaal door het lint, en was niet meer voor rede vatbaar.

Onze taal presenteert ons een mooi onderscheid: bevattelijk voor ‘gemakkelijk te bevatten’ en vatbaar  voor ‘gemakkelijk aan te vatten’. Maar wij taalgebruikers zijn hier niet vatbaar voor, wij zijn bevattelijk voor verwarring. Hoe is dat zo gekomen? Misschien omdat bevattelijk vroeger ook ‘gemakkelijk begrijpend’ of ‘vlug van begrip’ betekende. Je kon dan spreken over een bevattelijk kind. Dat ‘vlug van begrip’ kreeg daarmee ook de betekenis ‘ontvankelijk voor’. Vandaar dat bevattelijk ook vatbaar is gaan betekenen, en we zinnen kunnen tegenkomen als: Niet iedere jongere is even bevattelijk voor gevaarlijke ideologieën. Jammer, het zou zo’n mooi onderscheid zijn geweest. U moet het zelf maar weten, maar ik ben niet vatbaar voor bevattelijk in de betekenis ‘vatbaar’.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Verwarwoordenboek, woordbetekenis

Lees Interacties

Reacties

  1. DirkJan zegt

    29 juli 2020 om 17:10

    Bevattelijk is volgens Jan – tegen zijn zin – later naast makkelijk te begrijpen ook vatbaar gaan betekenen. Ik ken wel de uitdrukking, Dat is een bevattelijk kind voor een kind dat goed van begrip is, maar ik gebruik deze betekenis zelf nooit, alleen in de betekenis van vatbaar.

    Mijn Van Dale 14 (2005) geeft opperkijk genoeg bij vatbaar dat het (verouderd) ook begrijpelijk, bevattelijk betekende en tevebs concludeer ik uit het lemma dat vatbaar in de betekenis van ontvankelijk zijn al lang het synoniem bevattelijk kent.

    __

    D.J.W. Vos
    Is de echte locatie waar Vincent van Gogh zijn laatste werk schilderde nu bekend? Kijk goed en oordeel zelf.

    http://www.dejongenskamer.nl/varia99.htm#gogh

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Jan van Harten • Boeket

Na zijn heengaan bleef mijn moeder
goed verzorgd achter. Soms was ze druk
bezig om losse gedichten van mij
te lezen om ze daarna te verscheuren.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

VERKEER

Als hielden handen opgeheven naar
een lus zich vast in openbaar vervoer,
zie ik de bomen en hoe roerloos blad
zich vastklemt aan de takken die zich spreiden.

Bron: datering: 1973; postuum gepubliceerd in Tirade, maart-april 1992

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

31 oktober 2025: Nedersaksisch symposium

31 oktober 2025: Nedersaksisch symposium

23 mei 2025

➔ Lees meer
26 mei 2025: promotie Viorica Van der Roest

26 mei 2025: promotie Viorica Van der Roest

22 mei 2025

➔ Lees meer
25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

21 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

Geen neerlandici geboren of gestorven

➔ Neerlandicikalender

Media

Memory, War and Translation

Memory, War and Translation

22 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Van Hogwarts naar Zweinstein

Van Hogwarts naar Zweinstein

20 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d