• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Project uitbreiding vraagtypen leesvaardigheid Nederlands havo en vwo

17 mei 2021 door Jacqueline Evers-Vermeul, Freya Martin en Uriël Schuurs 1 Reactie

Kinderen van Berlageschool bezig met Citotoets. Bron: Nationaal Archief / Wikimedia

Welke vraagtypen passen het best bij de leesdoelen die we belangrijk vinden? Dit vormt een terugkerende vraag bij de ontwikkeling van de centrale examens Nederlands en een discussiepunt in bijna elke examenperiode. In 2016 leidde deze vraag tot een Rondetafelgesprek in de Tweede Kamer (zie de informatie van het Rondetafelgesprek). Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) en Cito hebben de feedback ter harte genomen en zijn achter de schermen gestart met een traject om te kijken welke verbeterslag mogelijk is binnen de huidige kaders voor de leesvaardigheidsexamens. Het project ‘Uitbreiding van vraagtypen voor het leesvaardigheidsexamen Nederlands havo en vwo’ vormt hiervan het sluitstuk. In dit project wordt onderzocht of en hoe het huidige aanbod aan vraagtypen kan worden uitgebreid, met als doel een ruimere bevraging van tekstbegrip.

Wat is er achter de schermen gebeurd?

Na het Rondetafelgesprek hebben SLO en CvTE het Sectiebestuur Nederlands Levende Talen (SBN) en de docentengroep verenigd in Nederlands Nu! gefaciliteerd om onderzoek te doen naar de wensen van de docenten Nederlands voor de centrale examinering. Dit resulteerde in juli 2018 in het Advies examen Nederlands, dat door Nederlands Nu! en de vereniging Levende Talen is aangeboden aan het ontwikkelteam Nederlands van Curriculum.nu. Dit advies bevatte een groot aantal wensen waarvan er verschillende passen binnen de huidige kaders van de centrale examens Nederlands. In aansluiting daarop heeft Cito in 2019 een verkennend onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor uitbreiding van vraagtypen. Een bespreking van de resultaten daarvan met het SBN en Nederlands Nu! eind 2019 vormde vervolgens de aanleiding voor het project ‘Uitbreiding van vraagtypen voor het leesvaardigheidsexamen Nederlands havo en vwo’, dat het CvTE en het Cito in 2020 samen hebben opgestart. In dit project worden voorbeeldopgaven van nieuwe vraagtypen ontwikkeld en uitgeprobeerd op scholen.

Om wat voor nieuwe vraagtypen gaat het?

In het project kijken we naar verschillende vraagtypen:

  • Vragen over figuurlijk taalgebruik en framing in teksten, waarbij het vooral gaat om het beoogde effect bij de lezers en de functie ervan, gelet op het communicatieve doel van de tekst.
  • Vragen over de betrouwbaarheid en het combineren van verschillende bronnen, met name van teksten met grafisch weergegeven materiaal, zoals grafieken, tabellen en cartoons. Andersoortige bronnen moeten in relatie tot de tekst worden bestudeerd.
  • Functionele vragen over argumentatie, waarbij leerlingen geen argumentatieschema’s hoeven in te vullen of drogredenen moeten benoemen, maar waarbij ze bijvoorbeeld vanuit een voor hen herkenbare situatieschets (zoals de voorbereiding op een debat) naar de argumentatie in een tekst kijken.
  • Vragen gericht op de synthese van informatie uit verschillende teksten. Hierbij valt te denken aan vragen waarbij leerlingen bepalen of auteurs het met elkaar eens zijn of juist verschillen van mening.
  • Vragen over informatiedelen in de tekst die leerlingen op een globaler niveau met elkaar in verband moeten brengen en waarbij diep tekstbegrip centraal staat. Een voorbeeld hiervan kan een sorteertaak zijn.

Wie zijn er bij dit project betrokken?

  • Het CvTE, als opdrachtgever.
  • Het Cito, als projectleider en uitvoerder die vragen ontwikkelt en uitprobeert op scholen. Via Levende Talen zijn hiervoor extra docenten aangetrokken.
  • De CvTE-vaststellingscommissie Nederlands havo/vwo, die de vragen vaststelt.
  • Een CvTE-klankbordgroep die advies geeft en bestaat uit docenten van Levende Talen, een vakexpert van SLO en een vertegenwoordiger vanuit het Meesterschapsteam Nederlands, waarmee ook het hoger onderwijs vertegenwoordigd is.

Wanneer worden de nieuwe vraagtypen gedeeld via Examenblad? 

Dit voorjaar wordt er nog hard gewerkt om goede opgaven bij de nieuwe vraagtypen te ontwikkelen. Komend najaar worden deze opgaven uitgeprobeerd op scholen, zodat we ook een beeld krijgen of deze opgaven geschikt zijn om op een betrouwbare manier de leesvaardigheid van leerlingen te meten. Het plan is om deze opgaven in het voorjaar van 2022 te publiceren, zodat ze als voorbeeld kunnen dienen voor docenten, ontwikkelaars van lesmateriaal en toetsenmakers.

Dit stuk verscheen eerder op Examenblad

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Neerlandistiek voor de klas, Nieuws Tags: eindexamen, eindexamens, leesonderwijs

Lees Interacties

Reacties

  1. Helge Bonset zegt

    18 mei 2021 om 11:04

    Een mooi en belangrijk project, dat ook de overbodigheid van de motie van Paul van Meenen aantoont. Ik ben benieuwd naar de resultaten!

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • De wenschen

Naauwlijks vraagt hy geld en goed,
Of hy zwemt in overvloed.
Straks begeert hy vrouwenmin:
Hy verzadigt zich daar in.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

In de juniavond was het dorp leeg,
uilen zoefden over,
iedere rieten pyramide zweeg.
 

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

5 september 2025: Jaarcongres van de Werkgroep Zeventiende eeuw

15 juni 2025

➔ Lees meer
20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

20 juni 2025: Presentatie Vertalen wat er niet staat

14 juni 2025

➔ Lees meer
14 juni 2025: Programma rondom Een nieuw geluid

14 juni 2025: Programma rondom Een nieuw geluid

11 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1834 Jan ten Brink
sterfdag
2020 Hans Ekkel
➔ Neerlandicikalender

Media

De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

Inspiratiesessies in het Universitair Museum Utrecht

11 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

De Inktpodcast 29: Muziek voor tekst deel I

10 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d