• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Schil maar geen schilder: een nieuw taalspel!

24 december 2021 door Marten van der Meulen Reageer

Taalspelletjes liggen al sinds het prilste begin van de blogcarriere van Milfje dicht na aan heur hart (zie o.a. hier, hier, hier, hier, hier hier, hier, hier, en hier). Helaas hebben we tegenwoordig veel minder tijd om te bloggen. Dat komt zowel door persoonlijke omstandigheden voor ons allebei, als door het feit dat we nu ook voor andere media schrijven (ik voor bv. de lage landen, Sterre voor de KIJK). Maar nu zag ik iets op Twitter waarvan ik dacht: ja, dáár zit een taalspelletje in. Bij dezen dus.

Spel

Een van mijn favoriete Twitteraccounts van de laatste tijd is dat van Adam Sharp, een Amerikaanse schrijver die vooral heel veel lijstjes deelt, vaak met vertalingen. Zie hier bijvoorbeeld een fraai overzicht van hoe je ‘dat kan me niks schelen’ zegt in allerlei talen (altijd mooi om ‘het zal me aan m’n reet roesten’ tegen te komen!). Laatst echter deelde hij onderstaand:

De lyrics waar hij het over heeft komt uit het nummer All These Things That I’ve Done van The Killers. De lol is dat soul en soldier natuurlijk niks met elkaar te maken hebben. Het sol- deel van soldier is namelijk niet verwant aan ziel, maar eerder aan solide, soldij. Zie de Etymologiebank voor meer info hier.

Nu kun je zeggen: wat een dom nummer zeg. Maar Adam benaderde dit speelser. Hij maakte er een spel van. Dat spel werkt als volgt. Je moet een zin maken met de volgende structuur:

Ik heb X maar ik ben geen Y*.

Daarbij moet het woord X volledig in Y zitten, maar daar qua betekenis niks mee te maken hebben. Dat ‘volledig inzitten’ kan op twee manieren: bij optie 1 klinken de woorden hetzelfde én worden ze hetzelfde gespeld (bv badge-badger), bij optie 2 klinken ze wel hetzelfde maar worden ze niet hetzelfde gespeld (zoals bij toes en toaster). En je kunt vrij creatief zijn met de relatie tussen X en Y, als hetzelfde woord er maar in voorkomt.

Er volgden enorm veel reacties op de originele tweet, met heel veel mooie voorbeelden in het Engels. Maar wat ze in die taal kunnen, dat kunnen wij natuurlijk ook! Hier alvast wat opties:

– Ik heb een schil maar ik ben geen schilder
– Ik kom van ver maar ik ben geen verver
– Ik draag een das maar ik ben geen dashboard
– Ik speel het spel maar ik ben geen spelonk
– Ik heb een darm maar ik ben geen gendarme
– Ik zing een lied maar ik ben geen militair
– Ik draag een pij maar ik ben geen brievenbusmaatschappij
– Ik heb een paal maar ik ben geen paling

Het is een leuk spel op zich, maar het is extra leuk omdat het raakt aan een van mijn favoriete taalfenomenen: de folklinguistische herinterpretatie. Wij mensen hebben de neiging om woorden die we niet snappen snappend te maken. Dat levert veel woorden op die als fout worden gezien (denk aan rontonde), maar soms ook woorden die inmiddels goed zijn. Hangmat is een bekend voorbeeld van zo’n herinterpretatie. Maar het is altijd goed om je te realiseren dat onze taal nu wel meer ‘fouten’ bevat. Zo was teen ooit meervoud, met enkelvoud tee (zie ook Engels toe). Maar dat vergaten mensen, waardoor we nu het eigenlijk foute stapelmeervoud tenen hebben. We schreven er al eerder over.

Maar dat allemaal geheel terzijde. Eerst dit spel maar eens spelen!

Deze bijdrage verscheen ook op het taalblog De Taalpassie van Milfje

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: taalspel

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Daniël Vis • Dit blijft geheim, Luísa

Hoe doe je dat? Is het voldoende
om erover te blijven praten,
de woorden te herhalen?

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

BEDELDEUN

“’k Heb kalk in m’n hoofd,
hoor je ’t rammelen,
hoor je ’t rammelen,
maak je ’t goed?

Heb je niet een paar kousen,
niet een lapje of een hoed,
hoor je ’t rammelen,
hoor je ’t goed?”

(Bedeldeun)

Bron: Barbarber, januari 1961

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

12 september 2025: Dag van de Nederlandse partikels

7 juli 2025

➔ Lees meer
10 juli 2025: Hofwijck en het lezen van maakbaar landschap

10 juli 2025: Hofwijck en het lezen van maakbaar landschap

4 juli 2025

➔ Lees meer
29-30 september 2025: Struggling Sovereignty

29-30 september 2025: Struggling Sovereignty

3 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1871 Kornelis ter Laan
1912 Félicien de Tollenaere
➔ Neerlandicikalender

Media

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

‘Pipi, paradoxen en leermomenten’

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Plein Publiek: Nadia de Vries

Plein Publiek: Nadia de Vries

5 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
Van Tamazight tot straattaal – met Khalid Mourigh

Van Tamazight tot straattaal – met Khalid Mourigh

2 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d