• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Michiel de Vaan: Geboorte en dood van het Maastrichts

27 januari 2022 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Taalhistoricus Michiel de Vaan hield recentelijk de derde Lou Spronck-lezing over de geboorte en de dood van het Maastrichts. Vanwege corona was die lezing alleen via internet te bekijken en te beluisteren. Het voordeel daarvan is dan weer dat voor wie dat wil de lezing nu ook op een later tijdstip te volgen is. En dat is de moeite waard. Michiel de Vaan weet op een begrijpelijke manier taal-wetenschappelijke inzichten voor leken te verklaren.

Over de geboorte van het Maastrichts valt meer te vertellen dan over de dood. Want van dat laatste is pas sprake als de laatste spreker daarvan de pijp uit is. En zelfs dan kan men de sporen van het Maastrichts nog nagaan in alles wat daarover geschreven en gezongen is. Maar zover is het gelukkig nog niet en volgens Michiel de Vaan valt ook moeilijk te voorspellen wanneer dat wel het geval zal zijn. Als over een paar eeuwen Holland in zee is gezakt en al die mensen hierheen komen, zou het Maastrichts zoals het nu is wel eens voorgoed gaan veranderen; of al die Hollanders gaan natuurlijk een soort Maastrichts spreken.

Maastrichts als stadstaal

Over het verleden van de taal die in Maastricht gesproken werd kan uit documenten uit de zesde eeuw worden opgemaakt dat na het verdwijnen van het Latijn van de Romeinen hier toen een soort Germaans opkwam. Maar die taal verschilde waarschijnlijk nauwelijks van wat er in de omgeving van de stad gesproken werd. En dat is tot ver in de Middeleeuwen zo gebleven. Het ontstaan van het Maastrichts als stadstaal kan pas in de negentiende eeuw getraceerd worden. Met de industrialisering en de daarmee gepaard gaande sociale gelaagdheid kan men voor het eerst constateren dat de klanken en de woorden in Maastricht een andere toon kregen als die van de dorpen eromheen.

Accepteren dat taal verandert

Wie het Maastrichts als zijn kindje beschouwt wil natuurlijk niet dat het komt te overlijden voordat hij of zij zelf aan de beurt is. Maar, zo zegt Michiel de Vaan, men moet zijn kind ook los kunnen laten en accepteren dat het zijn eigen weg gaat. Volgens hem zou het de levensduur van de Maastrichtse taal wel eens kunnen verlengen als niet te veel wordt voorgeschreven hoe het zou moeten zijn en wordt geaccepteerd dat een taal nu eenmaal verandert in de loop der tijd. Maar daarmee zal menige Maastrichtenaar toch wel wat moeite hebben.

Wie de complete lezing nog eens wil bekijken en beluisteren, hoeft enkel hier te klikken. Er zijn ook een paar gedrukte versies van de lezing te bestellen bij Leonie Cornips van de Universiteit Maastricht.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Video Tags: Limburgs

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

D. Hillenius • Wij hebben nog vergeten

men laat Hongaren de zee zien
hijst Hollanders op bergen
beren op fietsen
opoe Moses maakt schilderijen

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

Van zomers die wij niet kennen
ritselen de blaren,
in winters die wij niet kennen
sneeuw onhoorbaar valt.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

18 juli 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1801 Taco Roorda
1901 Wim Caron
sterfdag
1901 Jan ten Brink
1919 Jacob Verdam
2010 Hans den Besten
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 3 Reacties

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d