Hoe schrijf je Oekraïense en Russische namen in het Nederlands? Daar is nu een tool voor, die eigennamen uit het cyrillische schrift omzet in het Latijnse alfabet.
Deze Transcriptor geeft Russische en Oekraïense persoonsnamen, aardrijkskundige aanduidingen en woorden weer in de schrijfwijzen die voor het Nederlandse taalgebied gebruikelijk zijn.
De Transcriptor is te vinden op transcriptor.nl en transcriptor.be.
Hoe werkt het? Je voert een naam uit het Oekraïens of Russisch in. De oorspronkelijke taal en het originele schrift (cyrillisch) werken het best, maar ook invoer in het Latijnse alfabet is mogelijk. Aan de hand van externe gegevensbronnen zal de Transcriptor proberen de invoer te identificeren en te koppelen aan een bekende persoon of plaats. De belangrijkste bron van deze gegevens is het Wikidata-project van de Wikimedia Foundation.
Als er zowel een Russische als een Oekraïense versie van een naam bestaat, kan de tool beide tonen: een gebruiker kan de Russische transcriptie laten omzetten naar de Oekraïense en andersom. De Transcriptor geeft de gebruikelijke transcriptie binnen een groot aantal genres: de populair-wetenschappelijke, de wetenschappelijke, de bibliotheektranscriptie, de transcriptie voor paspoorten, de Engelse en de Duitse transcriptie.
Lukt het niet om de invoer te identificeren, dan zal de Transcriptor tóch proberen om de juiste schrijfwijze in het Nederlands te bepalen. Als de invoer niet in het originele schrift is maar bijvoorbeeld een Engelse transcriptie, dan doet het systeem een poging de originele schrijfwijze te reconstrueren op letterniveau, rekening houdend met de Nederlandse spellingregels.
Makers
De Transcriptor is gemaakt in opdracht van de Taalunie en wordt gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal.
- Algemene projectcoördinatie: Nicoline van der Sijs (Instituut voor de Nederlandse Taal)
- Technische ontwikkeling en ondersteuning Oekraïense en Russische transliteraties en transcripties: Pepijn Hendriks
- Online interfacedesign, technische ontwikkeling en dataverzameling: Martijn Schouten
- Ontwikkeling en ondersteuning Arabische transliteraties en transcripties: Jasper Hooghwinkel en Thomas Milo, m.m.v. Louis ten Bosch
Meer informatie is te verkrijgen via Nicoline van der Sijs.
Weia Reinboud zegt
Met het schrift zelf kom je met wikipedia er meestal ook uit. Oekraiens: https://nl.wikipedia.org/wiki/Romanisatie_van_het_Oekraïens en Russisch: https://nl.wikipedia.org/wiki/Cyrillisch_schrift
In beide talen is voor de uitspraak de klemtoon heel erg belangrijk en daar zit geen systeem in. Dat weten ze daar zelf ook en daarom geeft wikipedia in beide talen vaak de klemtonen aan. Die worden verder níet geschreven!
Frank Lekens zegt
Het zou leuk zijn als het zou werken. Maar de hier gelinkte site https://transcriptor.nl/ blijft bij mij eindeloos hangen als ik er een (uit Wikipedia gekopieerde) Russische naam in plak.
De al eerder bestaande versie op https://www.taalmannetje.nl/transcriptor , die weliswaar expliciet waarschuwt níet goed te kunnen omgaan met Oekraïense spellingen, werkt wel gewoon, en vlot.
Nicoline van der Sijs zegt
het kost wel even tijd, maar zo lang niet; probeer even een andere browser, van anderen heb ik dit probleem namelijk niet gehoord. Sorry!
Frank Lekens zegt
Nu doet hij het ook bij mij vlot. Misschien was er op het moment van schrijven even een storing (op de server of bij mij). Bedankt!