Le titanic

Het internet heeft alles en mijn wens was bescheiden. Omdat we deze zomer met de boot naar het noorden trekken, wou ik graag met de kinderen naar Titanic kijken. Achteraf bekeken snap ik ook wel dat ik daarmee angsten kon oproepen waardoor ik mijn kinderen nooit nog een boot op zou krijgen, maar dat is het punt niet. Het punt is dat we helemaal geen Titanic hebben gekeken. Het internet stelde immers teleur.

De populaire platformen hadden de film niet in hun aanbod. Elf Oscars, meer dan 2 miljard dollar aan kaartjesverkoop, maar niks vast plaatsje op Netflix of Disney+. Tot daar toe, ik heb immers gelukkig thuis een ervaringsdeskundige ‘online content opsporen’ rondlopen. Het internet heeft alles, zei hij, dus zeker Titanic. En toch. Geen enkele Titanic te vinden met Nederlandstalige ondertitels die (legaal) op Belgisch grondgebied is te kijken. De vele Nederlandstalige sites met aanbod, van amazon.nl tot pathe-thuis.nl, lieten ons niet aankopen of streamen door de automatische lokalisering achter de platforms. Wij Belgische internetpiraten moesten ons heus niet proberen voordoen als Nederlanders! De versies die we dan wel vonden binnen legaal te streamen gebied – bijvoorbeeld via Apple TV, die waren dan weer enkel met Franstalige ondertitels te bekijken. Wat moesten we dan? Naar de bib gaan en de DVD huren? De DVD? Alsof wij, lid van generatie “het internet heeft alles”, die nog kunnen afspelen. Niet dus.

Et bien. Because the kids don’t speak English sufficiently well just yet, parce qu’ils ne savent pas lire les sous-titres en français en omdat we niet in Nederland wonen: geen Titanic voor ons die avond. Toch een beetje confronterend om je als Vlaming zo wel echt het dubbele kleine zusje te voelen. Nationaal ondergeschikt aan het Frans, pluricentrisch ondergeschikt aan het Nederlands. Nee, ik moet ook niet overdrijven. Er zijn net steeds meer initiatieven die ruimte inbouwen voor Belgisch-Nederlandse variëteiten, door ofwel ook Belgisch-Nederlandse dubbing aan te bieden of door Belgisch-Nederlandse en Nederlands-Nederlandse stemacteurs in dezelfde reeks te laten opdraven.

En toch. Toch blijkt zo maar hoe het met de ondertitels van Titanic is zoals met de ronddrijvende deur aan het einde van de film. Er is heus plaats voor twee!

Verder lezen?

• Reglindis De Ridder schreef al verschillende bijdragen over taaldiversiteit in (intralinguale) ondertiteling en dubbing. Zie bijvoorbeeld De Ridder, R. (2020). Linguistic diversity in audiovisual media for children in Belgium and Austria. IN: Muhr, R. and Thomas, J. (eds.) Pluricentric Theory beyond Dominance and Non-dominance. PCL-PRESS. Graz/Berlin pp. 121-136.
• Lieve De Wachter en Jordy Heeren. (2010). Taalvariatie in enkele ‘Nederlandse’ en ‘Vlaams gesproken’ animatiefilms. In: Liever meer of juist minder? Over normen en variatie in taal, (147-161). Gent: Academia press. ISBN: 978-90-382-1646-1.
• Catho Jacobs, Stefania Marzo, Eline Zenner. (2021). Sociale betekenis en taalvariatie in luisterverhalen voor Vlaamse kinderen. Nederlandse Taalkunde, 26 (1), 79-120.