Op 17 februari verdedigt Patrick Rooijackers zijn proefschrift ‘Oog voor diep begrip: onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen’. Om het tekstbegrip van leerlingen te bevorderen, betoogt Rooijackers, kunnen docenten het best realistische, doelgerichte leestaken gebruiken en klassikaal nadenken over de vraag hoe leerlingen leestaken aanpakken.
‘Teksten-met-vragen’
Er leven momenteel veel zorgen over het dalend tekstbegrip van Nederlandse leerlingen. Volgens critici komt dit onder meer doordat docenten Nederlands ‘tekstbegrip vaak alleen nog maar trainen met vragenreeksen bij teksten’. In het eerste deel van zijn proefschrift analyseert Rooijackers het tekstbegrip van vwo-leerlingen bij deze ‘teksten-met-vragen’.
Tijdens oogbewegingsonderzoek blijken vwo-leerlingen teksten vooraf oppervlakkig te lezen; hun vooraf-lezen en beantwoording van begripsvragen zijn grotendeels gescheiden denkprocessen. Het maakt hierbij niet uit of de leerlingen teksten vooraf intensief bestuderen, maar wél of ze bij de vragen de teksten kunnen raadplegen. Zelfstandig lezen leren de leerlingen echter niet: ze lijken eerder vooral het beantwoorden van begripsvragen te oefenen, concludeert Rooijackers.
Alternatieve lessenserie
In het tweede deel van Rooijackers’ proefschrift staat een alternatieve lessenserie over ‘diep begrip’ centraal, gebaseerd op recent internationaal onderzoek. Het zelfstandig, realistisch en doelgericht lezen van teksten staat voorop en vwo-leerlingen reflecteren uitgebreid op de aanpak van lastige leestaken.
Deze lessenserie blijkt effectief. Mits docenten de reflectie leiden, laten vwo-leerlingen naderhand een hoger tekstbegrip zien en ze geven aan hun leesgedrag positief te hebben veranderd. Uit zijn onderzoek destilleert Rooijackers vervolgens elf aanbevelingen om leeslessen Nederlands betekenisvoller, eigentijdser en reflectiever te maken.
Begindatum en -tijd 17 februari 2023 12:15
Einddatum en -tijd 17 februari 2023 13:15
Locatie Hybride: online (klik hier) en voor genodigden in het Academiegebouw
Promovendus Patrick Rooijackers
Proefschrift Oog voor diep begrip: onderzoek naar het tekstbegrip van vwo-leerlingen
Promotor(es) Prof. dr. H.H. Van den Bergh
Co-promotor(es) Dr. G. van Silfhout en Dr. E. Mantingh
Meer informatie Full text via Utrecht University Repository
Laat een reactie achter