Bedankt voor de inspiratie (6): Marc van Oostendorp dankt Ben Salemans

Divers zijn de manieren waarop en redenen waarom studenten en medewerkers terechtkomen bij de afdeling Nederlandse Taal en Cultuur in Nijmegen. Maar één ding hebben ze vaak gemeen: ze kwamen er door personen. Een ouder, een klasgenoot, een docent, een studiegenoot. Iemand gaf ons een zetje, bracht ze op het idee, schakelde ze door. Iemand inspireerde ze. De komende tijd vertellen studenten en medewerkers van de afdeling Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit de verhalen van hoe zij terechtkwamen bij Nederlands. En ze bedanken hun inspiratiebronnen met een boekenpakket! Vandaag aflevering 6: hoogleraar Nederlands en Academische Communicatie Marc van Oostendorp bedankt dr. Ben Salemans, voormalig hoofdredacteur van Neder-L.

Ik heb heel veel te danken aan Neder-L. In 1996, ik was nog maar net gepromoveerd, mocht ik erbij. Deze elektronische nieuwsbrief voor neerlandici bestond toen een jaar of vier. Ben Salemans was de moderator en stuurde twee of drie keer in de maand aan de abonnees een lange mail die bestond uit het soort berichten dat we nu op Neerlandistiek hebben: aankondigingen van nieuwe boeken en evenementen, discussie over inhoudelijke onderwerpen, en wat we nu artikelen noemen en toen ‘columns’.

Dat had er ook mee te maken dat die artikelen toen eigenlijk alleen geschreven werden door de vaste columnisten Willem Kuiper en Peter-Arno Coppen. En vanaf 1996 dus ook door mij. Anderen waren om de een of andere reden (nog) niet zo schrijfgraag.

Infrastructuur

Neder-L veranderde uiteindelijk in het huidige Neerlandistiek. Ik denk dat je de contouren van het oorspronkelijke tijdschrift er nog altijd in kunt herkennen. En waar dat niet zo is – we hebben geen regelmatig overzicht van de inhoud van (andere) vaktijdschriften meer – is dat eigenlijk ten onrechte.

Van Ben heb ik geleerd dat zo’n elektronisch tijdschrift maken voor neerlandici hard werken is en dat je het niet erg moet vinden dat de meeste feedback die je krijgt klachten zijn van mensen die niet inzien dat het allemaal liefdewerk-oud papier is. Ik denk dat dit in Bens tijd nog veel sterker gold dan nu: veel neerlandici namen wat elektronisch werd uitgegeven niet serieus. Het is niet overdreven om te zeggen dat Ben met Neder-L eraan heeft bijgedragen dat zij uiteindelijk allemaal bijdraaiden, en sneller dan in veel andere geesteswetenschappelijke disciplines. De neerlandistiek heeft best een aardige digitale infrastructuur, en daar kunnen we Ben niet dankbaar genoeg voor zijn.

Pakketje

Zoals Ben in feite ook de eerste in Nederland was die kwam met een plan voor een tekstencentrum – wat uiteindelijk de DBNL is geworden. Ook dat is een uniek bouwwerk en natuurlijk is dat uiteindelijk door anderen gebouwd, maar Ben was er een wegbereider in.

Een jaar of 12 geleden maakte Ben een switch van de universiteit naar het onderwijs. Hij ging terug naar Maastricht en werd leraar. Neder-L verdween een beetje uit zicht, al publiceert hij nog steeds af en toe interessante stukken op Neerlandistiek, nu dus meestal met nieuwe, ook weer innovatieve ideeën over het schoolvak of het eindexamen.

Ik wilde hem daarom eens bedanken, en hem weer eens terugzien in het Nijmeegse Erasmus-gebouw waar het allemaal begon, waar Ben op het bizarre idee kwam om naast Chemistry-L, IBMPC-L en andere beta-lijsten er ook een bij Surf aan te vragen voor de neerlandistiek. Een pionier die de neerlandistiek eigenlijk nooit heeft bedankt, wat ik nu met een pakketje boeken een klein beetje kon goedmaken.