In een eerdere bijdrage over beknopte zinnen kwam de regel equi-deletie ter sprake, die aan beknopte zinnen de beperking oplegt dat het niet-gelexicaliseerde subject van de beknopte zin overeen moet komen met een nominale constituent in de hogere zin die naar dezelfde referent verwijst in de werkelijkheid. Zij moeten dus coferentieel zijn. Die constituent in de hogere zin kan zowel een subject zijn als een (in)direct object. Er is echter een bepaald type beknopte zin dat los van de context waarin hij verschijnt, ambigu is: het niet-gelexicaliseerde subject kan zowel overeenkomen met het subject als het object in de hogere zin.

Participiumconstructie met tegenwoordig deelwoord

In beknopte zinnen wordt het gezegde uitgedrukt door een infinitief (infinitiefconstructie) of een tegenwoordig (onvoltooid) of verleden (voltooid) deelwoord (participiumconstructie). In het volgende schema is de eerste zin van het drietal telkens ongrammaticaal vanwege schending van de regel voor equi-deletie.

Beknopte zinnen
Infinitiefzin	*Om te kunnen leven is voedsel nodig Om te kunnen leven moet je eten Om te kunnen leven heb je voedsel nodig
Participiumconstructie (1)	*Luid zingend reed de bus met kinderen weg Luid zingend stapten de kinderen in de bus Luid zingend zagen de kinderen de bus aankomen
Participiumconstructie (2)	*Op het station aangekomen, reed de trein net weg Op het station aangekomen, waren we moe van het rennen Op het station aangekomen, zagen we de trein staan

Wat we hier zien is dat de toevoeging van een tweede argument in de hoofdzin automatisch leidt tot een grammaticale beknopte zin: een van de twee argumenten is in elk geval coreferentieel met het niet-gelexicaliseerde subject in de beknopte zin.

Participiumconstructies met een onvoltooid deelwoord vormen echter een uitzondering op die coreferentiële een-op-eenreleatie. Vergelijk de volgende zinnen, die allemaal grammaticaal zijn.

• Lachend liep zij de trap af
• Lachend zag ik haar de trap af lopen

• Huilend van verdriet liep het jongetje naar de deur
• Huilend van verdriet sloot de moeder het jongetje in haar armen

In de beide eerste zinnen is er alleen sprake van equi-deletie met het subject van de hoofdzin. Voegen we aan die hoofdzin een object toe, dan komt ook dit object daarvoor in aanmerking; er is dus sprake van dubbele coreferentialiteit. Dat dit inderdaad het geval is, laten de finiete tegenhangers zien van de deelwoordconstructies:

• Terwijl [ik]_i lachte, zag [ik]_i haar de trap af lopen (coreferentialiteit met subject)
• Terwijl [zij]_i lachte, zag ik [haar]_i de trap af lopen (coreferentialiteit met object)

• Terwijl [zij]_i huilde, sloot [zij]_i het jongetje in haar armen (coreferentialiteit met subject)
• Terwijl [hij]_i huilde, sloot zij [het jongetje]_i in haar armen (coreferentialiteit met object)

Verholen participiumconstructies

In de beknopte zin kan ook een adjectivische constituent staan in plaats van de constituent met het deelwoord. We spreken dan van een ‘verholen participiumconstructie’, omdat die constituent telkens aangevuld kan worden met het onvoltooid deelwoord zijnde (dronken zijnde, in feeststemming zijnde). Vergelijk:

• Dronken reed de motoragent de sloot in
• Dronken zag de agent de beide wielrijders in de sloot liggen

• In feeststemming vertrokken de vakantiegangers vanmorgen 
• In feeststemming zagen we de vakantiegangers vanmorgen vertrekken 

Ook hier is in de beide eerste zinnen alleen sprake van equi-deletie met het subject van de hoofdzin. Als we aan de hoofdzin een object toevoegen, dan komt ook hier dat object daarvoor in aanmerking. We zien dus dat er opnieuw sprake is van dubbele coreferentialiteit. En ook hier is dat aan te tonen met de finiete pendanten van de deelwoordconstructies:

• Terwijl [hij]_i dronken was, zag [de agent]_i de beide wielrijders in de sloot liggen

(coreferentialiteit met subject)

• Terwijl [zij]_i dronken waren, zag de agent [de beide wielrijders]_i in de sloot liggen

(coreferentialiteit met object)

• Terwijl [wij]_i in feeststemming waren, zagen [we]_i de vakantiegangers vanmorgen vertrekken (coreferentialiteit met subject)
• Terwijl [zij]_i in feeststemming waren, zagen we [de vakantiegangers]_i vanmorgen vertrekken (coreferentialiteit met object)

Deze participiumconstructies met dubbele coreferentialiteit, of ze nu gevormd worden door een constituent met een onvoltooid deelwoord of door een adjectivische constituent, zijn te beschouwen als predicatieve toevoegingen. Ze geven een hoedanigheid of situatie weer van het subject of object in de hoofdzin, naast de hoedanigheid of situatie die door het gezegde van die hoofdzin over het subject of object van de hoofdzin wordt medegedeeld. Die dubbele coreferentie geldt natuurlijk alleen voor deze zinnen los van de context. De tekst waarin ze voorkomen, zal telkens uitsluitsel moeten geven of het verzwegen subject in deze deelwoordconstructies coreferentieel is met het subject of het object in de hoofdzin.