Wilma de Reks flauwekul

Natuurlijk weten we het allemaal. De Volkskrant reageert op alles wat met neerlandistiek te maken heeft zoals De Telegraaf op rekeningrijden: steevast met 24-karaats endeldarmpopulisme.

Deze week werd bekend dat de Utrechtse hoogleraar Els Stronks een miljoenenproject heeft verworven, om in samenwerking met vijftig instellingen gedurende acht jaar breed onderzoek te doen naar leesvaardigheid in het digitale tijdperk.

Wilma de Rek, chef van de Boekenbijlage (nou ja, ‘boekenbijlage’) van de Volkskrant heeft afgelopen zaterdag in een columnpje exact 425 woorden nodig om dit project (dat nog moet beginnen) bij voorbaat te ridiculiseren. Bij die 425 tel ik dan de titel, ‘Flauwekul’, niet mee maar die noem ik even, omdat die precies de lading dekt van het tekstje, waarvoor De Rek in onbekrompen mate uit het Handboek Populistische Journalistiek putte.

Zo smaalt ze over de Engelstalige titel van Stronks project. En over dat Engels kun je natuurlijk best wat van vinden, alleen kan Els Stronks daar niks aan doen, want de taal is een NWO-voorschrift; dat vermaledijde Engels komt opnieuw terug, als De Rek de zinsnede uit Stronks’ tekst (op Neerlandistiek) licht, die zou stellen

‘hoe shared reading kan bevorderen dat lezen een sociale bezigheid blijft’(??).

Geestig gevonden hè, die twee vraagtekentjes tussen haakjes. Ik zal het voor de zekerheid toch even uitleggen: die betekenen dat De Rek een zin niet snapt. Want dat verdraaide Engels weer natuurlijk. Interessant is intussen wat Stronks wél schreef:

hoe leesgroepen (shared reading) kunnen bevorderen dat lezen een sociale bezigheid blijft,

Daar is geen woord Chinees bij of Engels, nou ja die twee dan die Stronks heel netjes uitlegt in de rest van haar zin die, anders dan De Rek doet geloven, niet eindigt met een punt maar doorgaat na een komma:

ook in tijden waarin het nog gemakkelijker is om in een zeker sociaal isolement te raken door het gebruik van digitale media.

Kristalhelder.

Uiteraard zien we – het is immers 2023 – ook de ik-ben-maar-een-gewone-vrouw ten tonele gevoerd, Wilma de Rek als de Caroline van der Plas van de Volkskrant zeg maar, die het allemaal maar moeilijkdoenerij vindt en ons totaal ten overvloede laat weten: ‘ik ben geen neerlandica’.

No shit, Sherlock.

En ja hoor, daar is-ie dan ook, de platitude wie je wist wat zou komen, de slagroom & kers op elke populistentaart: wist u wel dat dit soort zogenaamd wetenschappelijke ‘flauwekul’ allemaal wordt betaald met geld van u en ik, mijnheer, van de hardwerkende Nederlandse belastingbetalers?

De Rek meldt dan, als uitsmijter, ook hoe dat geld wél besteed had moeten worden: stop dit soort onderzoeken ‘waarvan de uitkomst allang bekend is’, koop stapels boeken voor de jongelui, doe de mobieltjes de klas uit, geef één uur vrij lezen per dag en geef ieder kind een gratis abonnement op de Donald Duck.

De Donald Duck?

Hoe De Rek bij dát advies komt, begrijp je alleen als je regelmatig lezer bent van haar boekenbijlage: die bestaat namelijk ook uit steeds meer plaatjes en steeds minder tekst.

Maar nou we het toch over leesbevordering en de krant hebben: had De Rek eigenlijk niet beter de hand eens in eigen boezem kunnen steken en moeten columneren over het terrein waar ze zelf wél invloed heeft? En dan bijvoorbeeld, in plaats van die luizige veertig of vijftig nieuwe Nederlandstalige romans die haar katern jaarlijks bespreekt (nog geen 20% van de Nederlandstalige romanproductie), eens serieus werk maken van wat ooit literaire dagbladkritiek was: als er nou iets een leesbevorderend was… En dan misschien ook ’s wat anders doen dan vier pagina’s interview met types als Ilja Gort.

Intussen wens ik Els Stronks van harte alle succes met haar project toe en een abonnement op een andere krant.