• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

15 december 2023: De matige geschiktheid van taal als communicatiemiddel

6 november 2023 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Proefcollege Nederlandse Taal en Cultuur
voor leerlingen die Nederlands willen gaan studeren
vrijdag 15 december 2023, 16:00-17:00u (online)

Over ambiguïteit

In dit proefcollege gaat taalkundige Eddy Ruys het hebben over taal als communicatiemiddel. Taal wordt vaak beschouwd als een geschikt middel om mee te communiceren, maar natuurlijke talen zoals het Nederlands zijn eigenlijk maar matig geschikt voor dat doel. Eén oorzaak van die ongeschiktheid is dat natuurlijke talen krioelen van de dubbelzinnigheid, ofwel: ambiguïteit.

Woorden en zinnen hebben vaak – bewust of onbewust zo bedoeld door degene die ze uitspreekt of opschrijft – veel meer dan één mogelijke betekenis. In dit college kijken we naar verschillende oorzaken van ambiguïteit. We onderzoeken niet alleen waarom sommige zinnen ambigu zijn, maar ook waarom andere zinnen dan juist weer verrassen door eenduidigheid in betekenis.

Een voorbeeld uit de Volkskrant van 17-1-2022 om te laten zien waar we naar gaan kijken:

hij kwam op voor overbelaste loketmedewerkers en mishandelde conducteurs

Kun je bedenken waardoor deze zin ambigue is (of niet?). Je kunt denken aan lexicale homonymie (zoals in: ‘ik zag haar vallen’, dan wordt dubbelheid veroorzaakt door de betekenis van  bepaalde woorden). Maar ook aan structurele ambiguïteit (zoals in: ‘zij sloeg de man met de honkbalknuppel’, dan komt dubbelheid door de manier waarop de zin is gemaakt). We gaan in het college vooral kijken naar ambiguïteit die je misschien nooit opgevallen is, maar die wordt veroorzaakt door (hoorbare, en zelfs onhoorbare) verplaatsing (zoals in: ‘met welke verrekijker heb je hem zien spelen?’).

Kom mee puzzelen met Eddy Ruys op 15 december, en leer begrijpen waar taal als communicatiemiddel wel en niet tekort schiet. Je kunt je aanmelden voor het proefcollege door een e-mail te sturen naar: prof. dr. Els Stronks, e.stronks@uu.nl. Je ontvangt een Teams-link om deel te nemen.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Agenda Tags: proefcollege, studie Nederlands

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

D. Hillenius • Wij hebben nog vergeten

men laat Hongaren de zee zien
hijst Hollanders op bergen
beren op fietsen
opoe Moses maakt schilderijen

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

Van zomers die wij niet kennen
ritselen de blaren,
in winters die wij niet kennen
sneeuw onhoorbaar valt.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

18 juli 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1933 Aad Nuis
sterfdag
1994 Jacob Drewes
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 3 Reacties

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d