Deze maand op Ensie

Stichting Ensie Encyclopedie realiseert een bibliotheek waar alle Nederlandstalige woordenboeken en encyclopedische werken op één plek samenkomen. Kennis uit heden en verleden wordt nauwkeurig gedigitaliseerd, van meta-informatie voorzien en voor iedereen gratis toegankelijk gemaakt. In april beschrijven we een aantal boeken die op Ensie zijn geplaatst:

Het XYZ van de klassieke muziek (2003) is een werk van de hand van Katja Reichenfeld. Het bevat 945 begrippen die een overzicht geven van de belangrijkste componisten, stromingen in de muziek en muziekinstrumenten van de klassieke muziek, tot op heden. Behalve veel gebruikte termen zijn in dit boek ook anekdotes en citaten te vinden, dus de nieuwsgierige muziekliefhebber, zowel leek als deskundige, zal hier zeker veel plezier aan beleven.

Bijbelse eponiemen (1997), geschreven door Dr. Apeldoorn en Dr. Beijer (1997) bespreekt in ruim 400 begrippen, variërend van Achilleshiel tot de toorn van Zeus, bijbelse en mythologische dingen, begrippen, soortnamen en werkwoorden die naar een persoon zijn vernoemd.

Jan Zellenrath schreef de Wijn & drank Encyclopedie (1979) Hierin worden onder andere de geschiedenis van alcohol en distillatie en het aanleggen van een wijnkelder besproken, maar vindt men er uiteraard ook informatie in over wijnen afkomstig van de hele wereld (gedistilleerd – likeur – bier).

Nijhoffs Geschiedenis lexicon Nederland en België (1981), samengesteld door H.W.J. Volmuller, is een encyclopedie waarin voornamelijk de politieke aspecten van tal van onderwerpen uit de geschiedenis van Nederland en België worden behandeld. Soms gebeurt dit zeer beknopt; in sommige gevallen omvat de beschrijving van een lemma echter meerdere pagina’s, vaak met uitgebreide bronvermeldingen.

Het Verpleegkundig woordenboek (2000) is geschreven door Anneke van Schie (2000). Dit naslagwerk bespreekt in alfabetische volgorde bijna 1200 begrippen van A-segment tot Zzp. Zo kom je onder andere meer te weten over termen als AMEN, suïcidale ideatie, DBC en zorgzwaartepakket.

Henk Biemond is de auteur van Woordenboek Automatisering (1985). In dit werk vindt u vertalingen en verklaringen van een groot aantal Engelstalige begrippen en afkortingen op het gebied van computers, telecommunicatie en automatisering.

In het Voornamenboek (1964) wordt, vanuit naamgeving als sociaal en cultuurhistorisch verschijnsel, bij maar liefst 16.000 namen aangegeven waar deze van zijn afgeleid, de geschiedenis van de naam en welke betekenis deze heeft. Dit is onder andere tot stand gekomen op basis van door lezers en luisteraars van Dr. Johannes van der Schaar, auteur van dit boek, aangeleverd namenmateriaal.

De auteur van Woordenboek voor vrijmetselaren (1844) is onbekend. Dit werk is afkomstig van Eene Vereeniging van Vrijmetselaren en toendertijd uitgebracht door W. de Grebber. Het is een algemeen, wijsgerig, geschiedkundig en biographisch woordenboek voor vrijmetselaren. In het uit meerdere delen bestaande boekwerk worden lemma’s besproken, variërend van aalmoezier tot zwarte broeders.

Loofhoutgewassen (1957) is een encyclopedie, samengesteld door W.J. Hendriks. Behalve een beschrijving van de diverse soorten en variëteiten in loofhout, zijn uitvoerige aanwijzingen opgenomen met betrekking tot de cultuur en de toepassing ervan. Beschreven zijn bijna 2700 onderwerpen.

Cornelis Kiliaan is de auteur van Etymologicum Teutonicae Linguae (1573). Etymologie ging bij Kiliaan allereerst over taalvergelijking. Hij vergelijkt in dit boekwerk Nederlandse woorden daarom ook niet alleen met Hoogduitse, Saksische en Oud-engelse of Angelsaksische woorden maar ook met Franse, Italiaanse, Spaanse, Latijnse en Griekse. Etymologicum Teutonicae Linguae was het eerste moderne woordenboek van het Nederlands. Ook het woordenboek van Van Dale sluit aan bij een lange traditie, die voor het Nederlands teruggaat op dit beroemde woordenboek.