Stichting Ensie Encyclopedie realiseert een bibliotheek waar alle Nederlandstalige woordenboeken en encyclopedische werken op één plek samenkomen. Kennis uit heden en verleden wordt nauwkeurig gedigitaliseerd, van meta-informatie voorzien en voor iedereen gratis toegankelijk gemaakt. In maart beschrijven we een aantal boeken die op Ensie zijn geplaatst: Het Lexicon van de … [Lees meer...] overDeze maand op Ensie
woordenboeken
Een monument voor het Meslânzers
Midslands, heet het in het Nederlands, maar in het woordenboek dat vorige week van deze kleine Waddentaal verscheen, lees je vooral ‘Meslânzers’. In oudere bronnen komt ook nog wel de spelling ‘Meslônzers’ voor. Ergens daartussen ligt de werkelijke klank van dit woord, maar wie dat horen wil, moet er een lange reis voor overhebben. Meslânzers wordt gesproken op het midden van … [Lees meer...] overEen monument voor het Meslânzers
Deze maand op Ensie
Stichting Ensie Encyclopedie realiseert een bibliotheek waar alle Nederlandstalige woordenboeken en encyclopedische werken op één plek samenkomen. Kennis uit heden en verleden wordt nauwkeurig gedigitaliseerd, van meta-informatie voorzien en voor iedereen gratis toegankelijk gemaakt. In februari beschrijven we een aantal boeken die op Ensie zijn geplaatst: 1.Beknopt … [Lees meer...] overDeze maand op Ensie
Woordenboek van Jacobus Kok gedigitaliseerd
Het Vaderlandsch woordenboek is een Nederlandstalig woordenboek dat in Amsterdam werd geschreven door Jacobus Kok in de periode 1780-1795. Het woordenboek bestaat uit 35 delen, van elk bijna 400 pagina's. De boeken zijn in het verleden door de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren gescand en nu door Ensie omgezet naar leesbare webpagina's. De afgelopen twee jaar … [Lees meer...] overWoordenboek van Jacobus Kok gedigitaliseerd
‘Dat kennen we niet’
Het Vlaams-Russische woordenboek van Emmanuel Waegemans en Vladimir Ronin Mijn werkzame leven begon – sweet memories – in 1975. In dat jaar werd ik als student-assistent benoemd tot redacteur van het Russisch-Nederlandse en het Nederlands-Russische woordenboek van Ton van den Baar. In die twee woordenboeken besteedde Van den Baar veel aandacht aan het Russische mat, het … [Lees meer...] over‘Dat kennen we niet’
19 oktober 2023: Live sessie: op zoek naar een nieuw ontbreekwoord
Verschenen: Het grote ontbreekwoordenboek
‘Hamerglas’, ‘kapotverbeteren’, ‘einderzucht’, ‘overouderen’, ‘huicheljuichen’, ‘sopperen’; het zijn maar enkele van de tientallen nieuwe woorden die inmiddels geboren zijn onder het wakende oog van enig en alwetend jurylid Ruud Hendrickx, bij de Radio 1-rubriek 'het ontbreekwoord'. Daarin gaat zanger Rick de Leeuw elke week met de gewaardeerde hulp van de luisteraars op zoek … [Lees meer...] overVerschenen: Het grote ontbreekwoordenboek
Nu online: De Digitale Pallas
Russisch woordenboek uit 1790-1791 met 300 begrippen in 311 talen In de achttiende eeuw werd een ‘kat’ in het Sranantongo man-boesi-boesi genoemd. Althans, volgens het Russische vergelijkende woordenboek van alle talen en dialecten, dat in opdracht van de Russische keizerin Catharina de Grote werd samengesteld door de Pruisische geleerde Peter Simon Pallas. Dat … [Lees meer...] overNu online: De Digitale Pallas
4 oktober 2023: Presentatie Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans
Op woensdag 4 oktober 2023, tijdens de Week van het Nederlands, presenteren het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Stichting Rechtstaal – Lingua Iuris de digitale versie van Oosterveld & Vuyk, Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans II (JWSII). JWSII staat onder redactie van Consuelo Oosterveld-Egas Repáraz en mr. Theresa Munneke-Lourens, met … [Lees meer...] over4 oktober 2023: Presentatie Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans
Het Glossarium Trevirense
In 1973 bezorgde Piet van Sterkenburg een uitgave van het Glossarium Harlemense en in 1977 van het Glossarium Bernense (samen met Louis de Man). Nu vijftig jaar later is het de beurt aan de Latijns-Middelnederlandse woordenlijst uit de Stadtbibliothek van Trier, het zogeheten Glossarium Trevirense (Codex 1125/2059 Stadtbibliothek … [Lees meer...] overHet Glossarium Trevirense
4 oktober 2023: Presentatie Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans
Op woensdag 4 oktober 2023, tijdens de Week van het Nederlands, presenteren het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) en de Stichting Rechtstaal – Lingua Iuris de digitale versie van Oosterveld & Vuyk, Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans II (JWSII). JWSII staat onder redactie van Consuelo Oosterveld-Egas Repáraz en mr. Theresa Munneke-Lourens, met medewerking van … [Lees meer...] over4 oktober 2023: Presentatie Juridisch Woordenboek Nederlands-Spaans
Koosjer & Sjoa: online woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands
Wat is de herkomst van mazzel, schrijf je kosjer of koosjer, wat betekent Sjoa en waar ligt de klemtoon? Het Nederlands bevat veel woorden uit het Hebreeuws. Sofeer, het digitale woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands, geeft informatie over spelling, betekenis, uitspraak en herkomst. Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) heeft nu een vernieuwde … [Lees meer...] overKoosjer & Sjoa: online woordenboek van Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands
Verschenen: het Prisma Basiswoordenboek Nederlands
Het Basiswoordenboek Nederlands is speciaal bedoeld voor beginnende woordenboekgebruikers: leerlingen in groep 7 en 8 en de eerste klassen van het voortgezet onderwijs. De inhoud sluit naadloos aan bij hun leefwereld en de lesstof waarmee ze te maken krijgen. Maar het boek biedt ook veel nuttige basiskennis voor nieuwe Nederlanders en is goed te gebruiken in het … [Lees meer...] overVerschenen: het Prisma Basiswoordenboek Nederlands
Dat is het hele eieren eten
(17e eeuw) (inf.) daar komt het op neer. ‘Dat is het eiereten niet’: daar gaat het niet om; dat is de echte reden niet. Gezegd wanneer iemand de ware toedracht verzwijgt. Sinds het begin van de 17de eeuw. Of er verwantschap bestaat met het gebruik om op Pasen veel eieren te eten, is lang niet zeker. Bron: Woordenboek van Populair Taalgebruik Dit is een citaat … [Lees meer...] overDat is het hele eieren eten
Verschenen: Leukerlands. Taalplezier in stukjes
Rob Tempelaars heeft in de loop der jaren talloze vermakelijke ‘stukjes’ geschreven voor websites, boeken, tijdschriften en de taalkalenders van Onze Taal. Dit is daaruit bloemlezing. Leer er een paar scheldwoorden bij (gleuffiesrijer!) en hoe je wat vrolijke variatie kunt aanbrengen in je verwensingen (krijg de polio aan je jodokio!). Lees over Casanova Knut, Ponnie Kammen en … [Lees meer...] overVerschenen: Leukerlands. Taalplezier in stukjes
Audiotour ‘weg van woorden’
Bekijk de binnenstad van Leiden eens door een talige bril en loop de ‘weg van woorden’: een stadswandeling die Roland de Bonth en Laura van Eerten, beiden van het Instituut voor de Nederlandse Taal, eind vorig jaar maakten voor het taalfestival Letterlijk Leiden. Tijdens deze wandeling van ongeveer twee kilometer kom je meer te weten over Leiden als belangrijke woordenboekstad, … [Lees meer...] overAudiotour ‘weg van woorden’
Die nuwe hoofredakteur oor die Woordeboek van die Afrikaanse Taal
Taaldinge 22 januarie 2023 Dr. Phillip Louw is die nuwe hoofredakteur van die Woordeboek van die Afrikaanse Taal. Hy praat oor die noodsaaklikheid van skoolwoordeboeke in ander tale, die belang van moedertaalonderrig, en sy visie vir die WAT. … [Lees meer...] overDie nuwe hoofredakteur oor die Woordeboek van die Afrikaanse Taal
Justus van de Kamp over het Jiddisch
Justus van de Kamp (Amsterdam, 1954) is historicus en lexicograaf. In deze video vertelt hij (in het Jiddisch) hoe hij geïnteresseerd raakte in het Jiddisch, redacteur werd van het tijdschrift Griene mediene en nog altijd voortwerkt aan het imposante Jiddisch-Nederlandse Woordenboek, met 93.000 lemma's misschien wel het grootste Jiddische woordenboek ter wereld … [Lees meer...] overJustus van de Kamp over het Jiddisch
Onderzoek in de digitale bronnen van het INT
Het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) is dé plek voor iedereen die iets wil weten over het Nederlands door de eeuwen heen. Met de online historische en moderne woordenboeken van het INT ligt de betekenis en het gebruik van woorden uit vijftien eeuwen Nederlands binnen ieders handbereik. Daarnaast stelt het INT tal van digitale onderzoeksbronnen en corpora – grote … [Lees meer...] over Onderzoek in de digitale bronnen van het INT
In 1668 verscheen een postmodern woordenboek
De duim van Koerbagh Op 27 juli 1668 kreeg de Amsterdamse arts en jurist Adriaan Koerbagh een gevangenisstraf van maar liefst tien jaar opgelegd voor het publiceren van een woordenboek. Het boek, met de verdacht zoete titel Een bloemhof van allerley lieflijkheyd sonder verdriet, bevat meer dan 8000 lemma’s met ‘Bastaard-Woorden’. Op het eerste gezicht is het een lange lijst … [Lees meer...] overIn 1668 verscheen een postmodern woordenboek
Het uitdijende bestand van woordgeslacht in Van Dale
Er is wat te doen om het woordgeslacht in Van Dale. De reuring heeft ook de kolommen van het online tijdschrift Neerlandistiek bereikt. Eigenlijk lopen er twee kwesties door elkaar heen: ten eerste, moeten we een dubbele genusverwijzing hebben bij woorden als dokter? Ten tweede, moet bij die genusverwijzing ook nog een derde genus x erkend worden? Marc van Oostendorp vindt … [Lees meer...] overHet uitdijende bestand van woordgeslacht in Van Dale
de m/v/x
Gisterenochtend werd ik uit mijn bed gemaild door een bekende woordenboekmaakster over de Van Dale. De kwestie m/v/x, daar moest toch eigenlijk iemand over schrijven! Ludo Permentier had er in januari al iets over gezegd in zijn column voor het INT, maar was dat genoeg? Ik heb er nu een dag over nagedacht. Het lijkt me inderdaad niet genoeg. Wat is er aan de hand? Bij … [Lees meer...] overde m/v/x
Plofklas en preteaching
Een paar dagen geleden besteedde Wouter van der Land hier op Neerlandistiek aandacht aan de talloze nieuwe woorden die Kees van Kooten gedurende zijn decennialange carrière als schrijver en satiricus heeft gemunt. Sommige ervan hebben het zelfs geschopt tot woordenboeklemma in de Dikke Van Dale, zoals regelneef en doemdenken. Nieuwe woorden in … [Lees meer...] overPlofklas en preteaching
Verschenen: Verklarend zakwoordenboekje van rare woorden
Overal zijn woorden. En daar zitten veel rare woorden tussen. Behangenees, honduree, vellenkip, ziektehelling. Guus Middag wil weten waar die rare woorden vandaan komen en wat ze betekenen voordat hij weer verder kan. Ga je ernaar op zoek, dan blijkt telkens weer dat er achter zo’n woord een hele wereld schuilgaat: vreemde herkomst, dichterlijk verzinsel, taaltic, woordspel, … [Lees meer...] overVerschenen: Verklarend zakwoordenboekje van rare woorden
Knuffelcontact & waterwappie: nieuw (woorden)boek over nieuwe woorden
Eind november 2021 publiceerde het Instituut voor de Nederlandse Taal een online woordenboek dat compleet gewijd is aan nieuwe woorden. Op dezelfde dag ligt ook het bijbehorende populairwetenschappelijke boek Knuffelcontact en waterwappie. De kracht van nieuwe woorden' in de winkels. Beide boeken werden gepresenteerd in deze livestream. … [Lees meer...] overKnuffelcontact & waterwappie: nieuw (woorden)boek over nieuwe woorden