De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (5.1)
Evgueny
Evgueny begon enkele jaren terug aan zijn bachelor Toegepaste Taalkunde aan de Brusselse campus van KU Leuven. Die opleiding is in het Nederlands ingericht en bevat ook een verplichte leerlijn Nederlandse taalvaardigheid. Evgueny nam daarin Duits en Spaans op als vreemde talen. Intussen kon hij niet enkel dat bachelordiploma, maar ook een masterdiploma Journalistiek op zak steken. Die opleiding Journalistiek volgde hij ook aan KU Leuven, dus ook in het Nederlands. Evgueny groeide op in het Russisch maar beet zich door zijn opleidingskeuzes vast in het Nederlands. Dankzij zijn inspanningen en volharding raakte hij over de eindmeet van de opleidingen, wat zijn talenteller alvast op minstens vier brengt: Russisch, Nederlands, Duits en Spaans. Frans leerde hij op school, en het verrast niet dat Evgueny op zijn LinkedIn-profiel ook nog een zesde taal vermeldt: het Engels.
Binnen het vak ‘Journalistieke productie en taalvaardigheid: schriftelijk’, dat Evgueny bij Eline volgde, schreef hij een column over zijn kennis van het Engels. De titel van dat stuk was ‘Speel games, leer Engels’. In zijn tekst haalt Evgueny herinneringen op aan de manier waarop het Engels in zijn toen nog hoofdzakelijk Russische leven kwam.
Ik kan me nog herinneren hoe ik als zevenjarig kind Engels begon te leren. Het alfabet was vreemd, de woorden waren vreemd, de uitspraak was vreemd… You get the point. Rond die tijd maakte ik kennis met het internet dankzij de ICT-lessen op mijn school. En internet betekende toegang tot browsergames. Die waren leuk, maar er was één probleem: ze waren bijna allemaal in het Engels. Uiteraard moest je de taal kennen om zelfs maar te begrijpen wat je moest doen. Ze waren dus zeker een mooie aanmoediging om Engels te leren.
Verderop in de tekst beschrijft Evgueny hoe de Triple A-games waar hij later naar doorschakelde, zijn Engelse taalvaardigheid nog meer vooruithielpen. Die “grote projecten met miljoenenbudgetten, professionele scenarioschrijvers en personages die door professionele stemacteurs worden gespeeld” gaven nog een extra boost aan zijn motivatie om het Engels te verwerven. Met de in-gamedialogen krikte hij zijn Engelse uitspraak op. Evgueny besluit in zijn tekst dat hij de games die hij speelde dankbaar is, omdat ze hem in staat stelden om in de buitenschoolse uren Engels te leren.
Zo stelt Evgueny’s conclusie twee manieren om Engels te leren tegenover elkaar: binnen de schoolmuren en daarbuiten. Evgueny is zeker niet de enige die extra muros Engels leerde spreken. De laatste jaren wijdden steeds meer onderzoekers doorheen Europa hun aandacht aan het hoge niveau van Engelse taalvaardigheid bij jongeren die nog geen Engelse les kregen. Ook in Vlaanderen en Nederland proberen onderzoekers dit aanvangsniveau Engelse taalvaardigheid via taaltesting vast te stellen. Daarbij gaan ze op zoek naar de beste mogelijke voorspellers van hoge taalvaardigheid.
“Prestige, motivatie en blootstelling” komt daarbij vaak als toverformule bovendrijven. Die tripartite doet ons afvragen hoe het zit met de verwerving van talen waarvoor misschien niet elk van de ingrediënten even copieus is bedeeld als bij het Engels. Daarvoor introduceren we in dit deel van onze reeks naast Evgueny ook enkele andere tieners en preadolescenten, ontmoeten we de klaspop Flou-Flou, leren we de voor- en nadelen van in de klas tot drie tellen in het Turks, en kijken we tot slot kort even naar de verhouding tussen het Engels en het Nederlands zelf. Input vinden we in lopend onderzoek, en in gesprekken die we in de loop van 2022 voerden met experts en ervaringsdeskundigen. Een volledige lijst is te vinden in het dankwoord bij onze bronnenlijst.
Een gestructureerde inhoudsopgave van De verenglishing staat hier.
Bij deze reeks hoort een regelmatig geüpdatete bronnenlijst.
Lees ook het vorige artikel in deze reeks: Een valkuil en een reddingsboei
Wim van Rooy zegt
Is het niet ‘door Europa heen’ in plaats van ‘doorheen Europa’? Doorheen is toch geen voorzetsel.
Marc van Oostendorp zegt
Ik weet niet wat precies uw criteria zijn om iets tot ‘geen voorzetsel’ te verklaren, maar ‘doorheen’ staat – als bijwoord én als voorzetsel – in Van Dale. “Door Europa heen” lijkt me in de onderhavige constructie ook niet echt gebruikelijk, wel zou je bijvoorbeeld ‘in heel Europa’ of iets dergelijks kunnen schrijven.
gevangasteren zegt
Het oude liedje: ‘doorheen’ is gebruikelijk in het Zuid-Nederlands, ‘door … heen’ in het Noord-Nederlands en heeft inderdaad een andere betekenis.
Wie weet maakt ‘doorheen’ nog eens opgang (in het Noord-Nederlands), want het heeft geen pendant in het Noord-Nederlands (voor zover ik weet) en is tegelijkertijd handig voor het vertalen van Engels ‘throughout’.
gevangasteren zegt
Wel moet me van het hart dat ‘Evgueny’ geen handige weergave is. Het zal wel zijn eigen spelling zijn, gebaseerd op Franse uitspraakgewoontes, maar in het Nederlands zou ‘Jevgeni’ beter passen, lijkt mij.