(English below.)

Gisteren kwamen medewerkers en studenten van de Radboud Universiteit bijeen voor een bijeenkomst over de aankomende bezuinigiingen. Ik gaf daar een toespraak. Hier is de tekst (in het Nederlands en het Engels, want de universitaire gemeenschap is vooralsnog tweetalig).

Beste mensen,

Het hoger onderwijs wordt gesloopt en de mensen met de mokers – met minister Eppo Bruins voorop – weigeren ook maar één keer uit te leggen waarom al dat geweld eigenlijk nodig is. WO in Actie stelt zich daartegen te weer. 

Een financieel argument is er niet. De schatkist staat er helemaal niet zo slecht voor. De regering geeft geld uit aan van alles en nog wat. Aan buitenlandse aandeelhouders bijvoorbeeld. Het is dan ook niet redelijk om te beweren, zoals Bruins doet, dat financiële nood de regering hiertoe zou dwingen. Er wordt hier hoe dan ook een keuze gemaakt, die moet worden verantwoord. 

Er is ook geen diep gevoeld verlangen in het Nederlandse volk dat de wetenschap moet worden gekortwiekt. Het vertrouwen van de Nederlanders in de wetenschap is nog steeds hoog, de bezuinigingen stonden in geen enkel verkiezingsprogramma, en uit een enquête van de Universiteiten van Nederland blijkt dat zelfs kiezers van de regeringspartijen, van álle regeringspartijen, in overgrote meerderheid bezuinigingen op wetenschap en hoger onderwijs onnodig vonden.

De enige conclusie kan zijn dat hier een politiek spel wordt gespeeld – dat de machthebbers zelf hebben besloten dat de sloopkogel door de wetenschap moet. Net zoals door de boekenmarkt en de kranten. Net zoals door de publieke omroep

Het is lastig dit anders te zien dan als een aanval op de wetenschap, op het instituut van de wetenschap, op het onafhankelijke denken in Nederland. Het lijkt een Nederlands equivalent van wat in andere Europese landen gebeurt waar radicaal rechts aan de macht kwam: een poging om het georganiseerde tegengeluid te smoren. Misschien spelen er nog duisterder motieven mee, maar misschien is het simpelweg rancuneus anti-intellectualisme. In de afgelopen jaren zijn wetenschappers bedreigd en uitgescholden. Nu grijpen de dreigers en schelders naar de macht.

Anders is niet te verklaren dat de regering vorige week plompverloren aankondigde nóg eens 300 miljoen te bezuinigen op onderwijs en wetenschap, bovenop het al aangekondigde miljard. Evenmin valt het anders te verklaren dat de regering vorige week besloot in te grijpen toen er een ongewenste spreker op onze campus dreigde te komen. Er wordt hier duidelijk en met harde hand aan de touwtjes getrokken. We worden uitgedaagd.

WO in Actie is een grassroots-beweging, en dus van ons allemaal. Het is tijd om ons teweer te stellen tegen deze brute aanval op iets wat Nederland tot voor kort nog een sterke internationale reputatie gaf, wat ons land op vele manieren vooruit heeft geholpen en wat cruciaal is voor elke open samenleving/

Dat hoef ik jullie niet te vertellen, want jullie zijn hier vandaag. Maar de komende weken moeten we dit aan zoveel mogelijk anderen vertellen. Wijd er aandacht aan in colleges (en als je student bent, vraag je docent of jij dat mag doen), spreek erover met collega’s, met buren, vrienden, en mensen op de sportclub. Kom op 14 november naar Utrecht en laten we die stad rood kleuren met vilten vierkantjes, samen met betrokkenen uit heel Nederland.

Die demonstratie zal waarschijnlijk niet voldoende zijn, hoe groot hij ook wordt. We moeten daarna allemaal bereid zijn tot verdere actie. WOinActie riep in september al op tot staken – dat moment komt steeds dichterbij.

Laten we elkaar in de komende tijd hoe dan ook blijven vasthouden. De regering probeert ons nu al uit elkaar te spelen, bijvoorbeeld door universiteiten op te leggen de verwachte quota aan langstudeerboetes zelf te betalen als er niet genoeg studenten in overtreding zijn. Maar we hebben allemaal hetzelfde doel: de wetenschap beschermen: studenten, docenten, bestuur.

Ik hoop dat ook onze bestuurders zich bij ons aansluiten. In deze crisistijd is het essentieel dat zij zichtbaar zijn, dat zij niet slechts af en toe in een persbericht laten weten óók bezorgd te zijn. Dat zij opstaan en publiekelijk luidkeels hun afkeer uitspreken, niet alleen tegen de bezuinigingen, maar ook tegen de politiek die deze maatregelen voortdrijft. Als de politiek tegen de wetenschap is, moeten de instituties van de wetenschap zich tegen de politiek verzetten.

Het is in ieder geval bemoedigend dat de decanen hebben verklaard op 14 november met WO in Actie mee te lopen, en dat ook onze CvB-voorzitter Daniël Wigboldus aanwezig zal zijn. Hopelijk worden zij nu ook zeer zichtbaar in het protest en laten zij hun stem nadrukkelijker horen. Universiteitsbestuurders hebben in Nederland een traditie van stille diplomatie, maar het is duidelijk dat die aanpak bij deze regering niet voldoende is—de situatie wordt alleen maar erger. Het is tijd dat iedereen zijn stem verheft. Wij zijn er klaar voor!

Kom op 14 november demonstreren in Utrecht en teken de petitie!

–

Yesterday, staff and students at Radboud University gathered to discuss the upcoming budget cuts. I delivered a speech during the meeting. Here is the text, presented in both Dutch and English, as our university community remains bilingual.

Dear colleagues and students,

Higher education is under siege, and those wielding the sledgehammers—led by Minister Eppo Bruins—are unwilling to provide any meaningful  justification for this assault. WO in Actie stands firm against this destruction.

There is no financial rationale. The state’s finances are in reasonable shape, and public funds are flowing into various sectors—like foreign shareholders. Bruins’ argument that financial necessity demands these cuts therefore simply does not hold up. This is a deliberate choice by the government, and one that requires explanation.

There is also no widespread public support for cutting back on research. Trust in science and scholarship remains strong among the Dutch, none of the governing parties campaigned on them, and recent polling by Universities of the Netherlands shows that even supporters of the coalition parties overwhelmingly reject cuts to higher education. The only logical conclusion is that a political agenda is driving this dismantling—a decision from the top to swing the wrecking ball through science, just as they do with the book market, newspapers, and public broadcasting.

It’s hard to interpret this as anything but an attack on the university itself, on the very institution of independent thought in the Netherlands. It resembles the crackdown on academia seen in other European nations where the radical right is in power: a move to silence organised dissent, not just on societal issues but also e.g. on climate change. Perhaps darker motives are at play, or perhaps it’s simple anti-intellectual spite. Scientists have faced threats and harassment in recent years; now it appears that those who intimidated us are in power.

The government’s sudden announcement last week of another €300 million cut to education and research—on top of the billion already slashed—is inexplicable. Also disturbing was their intervention last week when an unwelcome speaker threatened to appear on our Nijmegen campus. It is clear that an iron hand is at work, and we are being provoked.

WO in Actie is a grassroots movement belonging to all of us. It’s time to confront this ruthless assault on a sector that has long bolstered the Netherlands’ international standing, fostered progress, and remains critical for an open society.

You are here today because you understand this. But in the coming weeks, we must bring this message to others. Mention it in lectures (and if you’re a student, ask your instructor to do so), discuss it with colleagues, neighbors, friends, and teammates. Join us in Utrecht on November 14 to fill the city with red felt squares alongside supporters from across the Netherlands.

This demonstration alone may not be enough. We must be prepared to take further action. WO in Actie called for a strike in September—that moment is drawing nearer.

Let’s support one another in the challenging times ahead. The government is already trying to divide us, for example by holding universities financially responsible if the target number of long-term study fines on students isn’t met. But our goal is shared: to defend science, whether we are students, teachers, or administrators.

I hope our university leaders join us visibly in this struggle. In times of crisis, it is essential for them to go beyond press releases expressing “concern.” They must publicly condemn not just the cuts but also the politics driving them. If politics opposes our institutions, then our institutions must stand up to politics. It is encouraging that deans and our Executive Board Chairman Daniël Wigboldus will join us on November 14. We hope they will continue to make their voices heard in this protest, just like all of us. Quiet diplomacy has been the tradition in Dutch university administration, but it is clear this approach is inadequate with the current government—the situation only worsens. Now is the time for all of us to speak out. We are ready!

Join the demonstration in Utrecht on November 14 and sign the petition!