Door de ingrijpende bezuinigingen van het kabinet-Schoof lijkt het alsof we ons alleen nog kunnen richten op het behouden van de status quo in het hoger onderwijs. Volgens de regeringspartijen en hun bondgenoten de trollen op sociale media zijn er de afgelopen jaren immers al miljarden geïnvesteerd in het hoger onderwijs. En zou dat niet tot verbetering hebben geleid.

Op de website van de Universiteiten van Nederland staan wat inzichtelijke grafieken over deze kwestie. De overheidsbijdrage per student in het hoger onderwijs is deze eeuw dramatisch gedaald. Waar de overheid in 2000 nog €20.000 per student investeerde, is dit bedrag inmiddels gezakt naar €12.000 per jaar. Om terug te keren naar het niveau van 2000, zou de overheid niet één miljard moeten schrappen, maar minstens twee miljard moeten toevoegen. En dit is nog zonder de effecten van inflatie mee te rekenen; met inflatiecorrectie zou de benodigde extra investering eerder richting de 3,5 miljard euro gaan. In normale tijden zou de eis om het peil vast te houden voldoende reden zijn om massaal de straat op te gaan.

Waarom is het dan logisch om bijna anderhalf miljard euro te bezuinigen? Waarom onderhandelen CDA en D66 nu met radicaal-rechtse partijen om hen te overtuigen om alstublieft iets minder te bezuinigen?

Flintertjes

Ik hoor van alle collega’s dat ook zonder deze bezuinigingen door allerlei financiële tegenvallers de kwaliteit van het onderwijs bedreigd wordt. Bij de geesteswetenschappelijke faculteiten van Leiden en Utrecht is dat het duidelijkst naar buiten gekomen: daar worden hele opleidingen in hun bestaan bedreigd. Maar van collega’s aan andere universiteiten hoor ik: docenten moeten grotere groepen college geven, het kleinschalige werkcollege wordt bedreigd, er moet minder tussentijds getoetst worden want het nakijken is extra werk. Dat alles leidt tot vermindering van kwaliteit.

Het zijn misschien slechts flintertjes kwaliteit, maar het zijn wel de zoveelste flintertjes.

De grootste klap moet nog komen. Het miljard aan bezuinigingen zal ertoe leiden dat onderwijsprogramma’s ingrijpend moeten worden aangepast – en dat allemaal terwijl het normale werk doorgaat. Alleen al dat proces zal de komende tijd ten koste gaan van de kwaliteit van het onderwijs. En dat alles met maar één resultaat: het onderwijs wordt net iets slechter.

Dus, onderhandelende partijen: probeer er niet voor te zorgen dat het een beetje minder slechter wordt. Probeer ervoor te zorgen dat het beter wordt.