Vorige week ging de kogel door de kerk. De vakbonden hadden een ultimatum gesteld aan minister Bruins van Onderwijs: trek de bezuinigingen terug, en anders gaan we staken. Op de dag van het ultimatum kwam er een antwoord: de minister trok de bezuinigingen niet terug. En dus gaan we staken.
Waarom trok de minister de bezuinigingen niet terug? Ook in deze brief was het ’t oude liedje: het kabinet had besloten te investeren in defensie en de bestaanszekerheid van burgers, en dat geld moest ergens vandaan komen. Dus dat moest dan maar onderwijs zijn. Zijn eigen partijleider had er vorige week op gewezen dat de staatsschuld historisch laag is, dat er ieder jaar weer blijkt dat de regering veel te pessimistisch heeft begroot en er dus uiteindelijk miljarden over zijn – waarmee dat hele argument dat het geld ergens vandaan moest komen, iedere grond mist.
En dat nog even los van het feit dat de regering de allerrijksten minder gaat belasten, wat ons allen ongeveer anderhalf miljard gaat kosten, zodat je net zo goed kunt zeggen dat het geld verschoven wordt van het onderwijs naar de multimiljardairs. (Het klinkt altijd populistisch om dat te zeggen, maar wat is eigenlijk de reden om de allerrijksten zo tegemoet te komen en ons aller intellectuele toekomst daarvoor de kop af te hakken?)
Op termijn
Staken dus! Ik loop toch al wat decennia rond op de Nederlandse academie, maar ik heb nog nooit zoveel actiebereidheid meegemaakt. Docenten én studenten – ze zijn woedend over de manier waarop het onderwijs zonder duidelijke argumentatie naar de slachtbank wordt gebracht. Sommigen zien er een extreemrechts complot tegen het onafhankelijke denken in. Anderen zijn geneigd het meer te zien als de volgende stap in het neoliberale slopen van de publieke sector. Het kan natuurlijk ook allebei waar zijn.
Maar, eh, staken? Daar merkt toch niemand iets van? Als ik een dag geen onderzoek doe, heeft niemand daar toch last van? En zelfs als ik dat manmoedig een hele week doe, wie raak ik dan behalve mijn eigen nieuwsgierigheid. Onderzoek heeft nu eenmaal alleen effect op termijn.
En als ik in het onderwijs staak, merken alleen studenten dat. Als de collega’s aan de basisscholen staken, raakt meteen de samenleving ontwricht: al die kinderen die thuis blijven, al die ouders die niet naar hun werk kunnen omdat ze hen moeten opvangen. Maar onze studenten zijn hun ouders niet tot last.
Publieke sector
We beraden ons dus op vormen die de samenleving vooral wél laten zien hoe boos we zijn, en wat voor schade de samenleving als geheel oploopt als er dadelijk geen hoog onderwijs op niveau meer is. Ik hoor ook steeds meer stemmen van mensen die zeggen dat ze zich bij ons aansluiten omdat de héle publieke sector hun ter harte gaat. Omdat het niet aangaat om bezuinigingen die bij ons niet door kunnen gaan dan maar af te wentelen op de zorg.
In het verleden zijn grootschalige protesten tegen regeringen wel eerder begonnen aan de universiteiten. Hopelijk zal dat nu ook gebeuren.
Gansch het raderwerk staat stil
als uw machtige arm het wil.
Verworpenen der aarde, staak
en steek met den machtigen den draak.
Schreeuw en juich wijd en zijd,
Leve de nationale solidariteit.
Leuk, hoor, zulke strijdcultuur op rijm. Leuk om je lekker te voelen in een meute die met je meeschreeuwt. Maar waar gaat het echt om? Om het behoud van serieuze cultuurstudies die wel degelijk van groot nationaal, sociaal en internationaal belang zijn, ook voor Henk en Ingrid, die op de PVV stemmen omdat ze het gezemel van onderbuiklinks meer dan zat zijn. Ook Henk en Ingrid willen, hoop ik, degelijk onderwijs voor hun kinderen.
Maar degelijk onderwijs is een kwestie van wetenschappelijke onderwijskunde en daar hangt gewoon een prijskaartje aan. Net zoals mevrouw Caroline van der Plas zei: ik wil het onderwijs van vroeger terug. Welnu, geachte Caroline, laten we uw wens eens serieus onderzoeken, nagaan wat er fout is gegaan, en kijken of we kinderen weer deugdelijke basale kennis kunnen bijbrengen. Maar dat vereist een leger aan competente onderzoekers en dat leger werkt niet gratis.
En mevrouw Van der Plas, ook gewone mensen, gewone boeren, willen niet alleen foutloos kunnen spellen maar soms willen ze ook geïnformeerd worden over de hogere geschiedskunde, de kunstfilosofietjes en nuchtere geneeswijzes. Boeren zijn soms wel ietwat raar maar niet gek, hoor. Boeren zijn net mensen, nette mensen, met gezonde nieuwsgierigheid naar andere mensen, naar goed onderwijs en naar nuchtere kennis. Dus gun universiteiten hun speelruimte. En probeer grote bedrijven toch enigszins kritisch te benaderen. Ook om zo de boeren, boerende gewone mensen, te beschermen.
Follow the Money
Hoe zit dat met die bezuinigingen?
Lees het persbericht van gister van Nancy Pelosi over Trump’s Second Inaugural Address, waarin ze op al zijn eindeloze gesnoef en onmiddellijke acties, reageert met snoeiharde kritiek op het kernpunt waar hij nu juist niets over zei, het enige punt ook dat hij in zijn eerste regeerperiode wel voor elkaar heeft gekregen en dat hij ook nu weer hoog op zijn agenda heeft staan.
In die eerste periode heeft hij met veel succes enorme belastingverlagingen doorgedrukt, waarvan het overgrote deel van de voordelen is gegaan naar de top 1 procent van de Amerikaanse samenleving, terwijl inussen de Amerikaanse staatsschuld in die vier jaar met 2 triljoen is gestegen.
Nota bene.
De komende vier jaar is er nu weer zo’n beleid te verwachten.
Ten koste van alles en iedereen moet van Trump nu weer opnieuw alles kapot bezuinigd worden, alleen al op de overheid 2 triljoen door Musk z’n efficientiebureau!
En vergis je niet: deze keer komt Trump het ook hier halen.
Met zijn aangekondigde External Tax Revenue Office om de wereld buiten Amerika te belasten. En anders wel met zijn eigen nieuwe Bitcoin. Of met zware tarieven op import uit het buitenland. Of met zijn eisen om miljarden aan zijn NAVO-bondgenoten.
Alles om Amerika, zoals hij zei, weer rijk en machtig te maken.
Duidelijke taal.
Gelukkig hebben we direct ook Amerikaanse tegenstemmen van mensen die scherp zien wat een heilloos beleid dit is: iedereen armer, voor Trump en zijn kornuiten. Nancy Pelosi en Michelle Obama hebben gister met hun staking en hun uitspraken duidelijk aan de kaak gesteld wat een monsterlijke politiek dit is.
Vergeet dat niet en doe evenzo. Haal ook daar je inspiratie om tegen het kabinet Schoof en minister Bruins te protesteren en te vechten om hun vernietigende bezuinigingen van meer dan 1 miljard alleen al op onderwijs van tafel te krijgen.