• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

april-juni 2025: Muziektheatervoorstelling over Piet Paaltjens

29 maart 2025 door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

Het muziektheaterstuk Snikken en Grimlachen, dominee HaverSchmidt en dichter Paaltjens vertelt een hartverscheurend verhaal. François HaverSchmidt en Piet Paaltjens lijken op de alter ego’s over wie  Schubert Der Doppelgänger componeerde en Stevenson zijn Dr. Jekyll and Mr. Hyde schreef.

HaverSchmidt heeft zijn leven lang de grimmige humor van tegenpool Paaltjens nodig gehad om zijn melancholie de baas te blijven. In hun studententijd is de balans optimaal. Er wordt gelachen en gedronken, het Io Vivat klinkt over de grachten en de poëzieproductie leidt tot de bestseller Snikken en Grimlachjes.  Na het afstuderen eindigt de innige vriendschap en moet HaverSchmidt serieus aan de slag in het eenzame beroep van predikant. Zonder de humor van Paaltjens lijkt de melancholie in de preken van HaverSchmidt hard toe te slaan.

In het libretto zijn het levensverhaal van HaverSchmidt en de gedichten van Paaltjens op een associatieve manier met elkaar verweven om samen met de steeds verrassende invalshoek van de muziek vat te krijgen op deze bijzondere twee-eenheid. 

Regisseur Bart Vieveen schreef het libretto op basis van preken, verhaalfragmenten en gedichten van HaverSchmidt en Huub de Vriend componeerde de muziek erbij.

Hannah Ybeles Smit  en Jeroen Manders geven gestalte aan Piet Paaltjens en François HaverSchmidt en Het Zingend Hart o.l.v. Machteld van de Putte neemt de koorpartijen voor zijn rekening.

Speeldata:

Schiedam
9 april 20.15 uur, Westvest 90, Schiedam

Leiden
15 april (try-out), 23 april, en 4 juni 20.15 uur
Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1,  Leiden

Kaarten: 

Het Zingend Hart

Deze productie werd mede mogelijk gemaakt door Cultuurfonds, VSB-fonds, stichting LOUT en gemeente Leiden

Synopsis Dominee HaverSchmidt en dichter Paaltjens

Het libretto van het songspiel Dominee HaverSchmidt & dichter Paaltjens wordt een tekst voor twee solisten en een koor gebaseerd op gedichten (Snikken en Grimlachjes en Nagelaten Snikken, brieven, preken en verhalen (Winteravondvertellingen en Familie en Kennissen) van François HaverSchmidt.

De keuze van de bezetting met twee solisten en een koor  is een zeer bewuste keuze. Het leven van François HaverSchmidt wordt enerzijds bepaald door een diepe dualiteit van de twee kanten van zijn persoonlijkheid en anderzijds door de een enorme behoefte ergens bij te horen. De twee solisten verbeelden de gespletenheid van het karakter en bieden de mogelijkheid de innerlijke conflicten uit te spelen en het koor biedt de mogelijkheid het belang van de sociale omgeving te banrukken en commentaar te geven op de zielenroerselen van de dominee/dichter.

Het is daarbinnen niet meer uit te houden! ‘k Stik,
Als ik maar even afdaal in mijn eigen ik!

Rode lijn in het libretto is de gedachte zijn dat dominee HaverSchmidt zijn leven lang niet alleen de grimmige humor van dichter Paaltjens nodig heeft gehad om zijn melancholie te onderdrukken, maar ook de sociale geborgenheid van het (corporaal) studentenleven. De studentenperiode, waarin wordt gelachen en gedronken, het Io Vivat en de drankliederen klinken over de Leidse grachten en Snikken en Grimlachjes wordt geschreven, vormt een schril contrast met zijn leven als predikant. Dominee HaverSchmidt in een spiegel naar zijn dubbelganger Paaltjens. De twee solisten verwisselen van rol, maar tevergeefs. De zorgeloosheid van het onbezwaarde bestaan is onbereikbaar geworden. Slechts bij vlagen breekt de zon nog door. Van de grim is het lachje verdwenen. Het koor is van corps in een dwingende gemeente getransformeerd en In de preken van HaverSchmidt steeds sterker door die uiteindelijk het grimmig eenzame einde van zijn leven zullen inluiden. In een dertigtal associatief geschakelde scènes wordt niet zonder humor een zoektocht geschetst naar een onvervulbaar verlangen.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Agenda Tags: 19e eeuw, François HaverSchmidt, letterkunde, Piet Paaltjens

Lees Interacties

Reacties

  1. Ingrid Biesheuvel zegt

    30 maart 2025 om 08:24

    De try-out in Leiden, gistermiddag (29 maart) in Leiden was schitterend! We hebben genoten. Heel veel complimenten,

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Adriaan Morriën • Bloedverwantschap

Ik zend mijn beide dochters voor mij uit,
op zoek naar buitenstaanders voor haar schoot.
Zij wijzen mij de toegang tot de dood,
bedroefd maar zonder er te lang bij stil te staan.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

VLIEG IN WEB

Een vlieg die in zijn ongeluk
gespaard slaaf is van wie hem doodt,
hij kan gehecht niet meer ontkomen.

Het web sluit dierbaar om hem heen,
hij leeft nog slechts zolang de spin
van kauwen moe haar maaltijd staakt.

Bron: Enkele gedichten, 1973

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

19 december 2025: KANTL-colloquium

19 december 2025: KANTL-colloquium

15 november 2025

➔ Lees meer
3 december 2025: Debatavond Lezen voor waarden

3 december 2025: Debatavond Lezen voor waarden

15 november 2025

➔ Lees meer
13 november 2025: Letter en Geest-lezing: U wordt weggesleept

13 november 2025: Letter en Geest-lezing: U wordt weggesleept

10 november 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1847 Jan te Winkel
➔ Neerlandicikalender

Media

Een kantiaanse benadering van de oorsprong van taal

Een kantiaanse benadering van de oorsprong van taal

12 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De Sint-Nikolaasavond en Koning Willem II

De Sint-Nikolaasavond en Koning Willem II

9 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Dag van de biografie: Sander Bax

Dag van de biografie: Sander Bax

5 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d