De titel van deze thriller heeft een mooie dubbele bodem, maar die valt niet uit te leggen zonder een groot deel van de plot prijs te geven. Dit is de derde thriller van René van Rijckevorsel. Heel opmerkelijk: in het dankwoord vermeldt de auteur dat déze thriller niet gebaseerd is op eigen belevenissen, behalve de beginscène. Dat zou toch niet uit mogen maken voor het leesplezier. Belangrijker voor het leesplezier is de QR-code achterin het boek, met toegang tot de playlist op Spotify met de muziek die ‘ter sprake’ komt: van David Bowie tot Bach, van LaBelle tot Janis Joplin. Heerlijk, met oortjes in, verdwijnen in een spannend boek.
De eerste scène roept direct een raadselachtige sfeer op. Een groep tweedejaars studenten trekt zich een weekend in Middelburg terug, in het ouderlijk huis van een van de groepsgenoten, om een toneelstuk in te studeren. Veel alcohol en studentenjool: de regisseur wordt laat op de avond in een boodschappenkar gezet, de straat op en naar het water op de kaderand gereden. – Te water, de student komt niet meer boven. Ongeval? Misdrijf? Dood door schuld? In latere hoofdstukken blijkt dat de zaak in de doofpot is gestopt dankzij een vriend van een van de ouders. Geen strafblad dus voor deze studenten. Veel wordt er niet over gezegd. Maar de lezer wordt wel op een andere manier meegenomen.
Op de eerste pagina’s weet de lezer al dat die echt moet opletten. In razendsnel tempo worden acht personen voorgesteld. Het verhaal ontrolt zich vervolgens met korte verslagen van de groepsbijeenkomsten (live of zoom) het dramatische weekend in Middelburg te gedenken, met daar tussendoor informatie over hoe de verschillende leden van deze groep zich op die bijeenkomsten voorbereiden. De studenten zijn bijna allemaal op bijzonder hoge posities terechtgekomen. De een is een gewaardeerd hoogleraar geschiedenis, zijn tweelingbroer is een beroemd hoofdredacteur, die na een ‘MeToo’-schandaal is ontslagen. Een ander is nu een gevierde tv-presentatrice met een eigen cultureel programma. Een volgende is miljardair geworden en is inmiddels aan zijn derde privévliegtuig toe en bezoekt ook zuidelijk Afrika voor een bijzonder energieproject. Een rechtenstudente is minister van Buitenlandse Zaken geworden en heeft ook nog een speciale relatie met de minister-president. Een andere student, zoon van steenrijke ouders, is met zijn dure kunstverzameling aan lager wal geraakt. De studente die iedere student om haar vingers wond, is in een rijke buurt nu actievoerster in een Extiction Rebellion-achtige setting.
Een overdaad aan verschillende doorwerkingen van die dramatische nachtelijke scène. Het had misschien met wat minder personen toegekund. Maar het geeft wel de mogelijkheid om veel verschillende inhouden toe te voegen die associaties oproepen met maatschappelijke ontwikkelingen: zo’n negentig hoofdstukjes, steeds vanuit de belevingswereld van een van de groepsleden. Dat geeft een heldere structuur. Wel jammer dat er geen inhoudsopgave is toegevoegd. Nu moet je zelf nagaan, hoe bijvoorbeeld die aan lager wal geraakt rijkeluiszoon zich verhoudt tot de tv-presentatrice, of waarom de minister een hekel heeft aan een ander groepslid. Er gebeurt wel heel erg veel, en het is ook niet allemaal even waarschijnlijk. Maar dat hoeft ook niet. De auteur slaagt erin om de aandacht vast te houden op basis van dat boodschappenkarretje met aangeschoten student dat te water raakte, veertig jaar geleden in Middelburg, en dan later ook nog een zelfmoord (?) van een van de groepsleden, nota bene tijdens een Zoom-meeting.
Zo overdadig als de inhoud is, zo strak is de woordkeus en zo karig de stijl. Hier twee voorbeelden van de stijl, zonder iets van de plot prijs te geven. In de overdadige verhaallijn spelen ook andere personen een rol, enkele van hen blijken kinderen te zijn van leden van de groep. Verwarrend soms, maar de compositie houdt dit alles wel in het gareel. Aan het einde van een hoofdstukje over de studente die nu een ER-actie voorbereidt, staat dit:
Was Stach haar zoon en haar ex-minnaar Haro de moordenaar van een lid van de groep? Was ze rijp voor het gesticht?
Zo’n ontdekking zou ook goed kunnen zijn voor een vervolg met meer diepgang over deze schokkende vermoedens. Maar het boek gaat door, de camera gaat nu naar de beroemde hoofdredacteur over een heel andere invalshoek. Negen hoofdstukjes verder staat een uitspraak van de tv-presentatrice:
Terreur in naam van het klimaat. Ontvoeringen ook. Dus de man die waarschijnlijk mijn zoon is, is een crimineel. Ook al doe je het voor het klimaat, ook al ben je mijn zoon, wie een kind ontvoert, hoort in de gevangenis.
Mooi strak geformuleerd, maar of deze stijl bijdraagt aan de kwaliteit, blijft voor mij de vraag. Hoe dan ook, je kunt wel leesplezier halen uit dit boek, vooral door de plot met veel mooie en soms ietwat onwaarschijnlijke wendingen, en met veel associaties met de wereld van vandaag en de turbulente internationale politiek. De doordachte compositie doet je doorlezen. En aan het einde wordt verrassend duidelijk wat er precies is gebeurd tijdens en vooral ná die eerste scène in Middelburg, veertig jaar geleden.
Laat een reactie achter