Jan Renkema

Verwarwoordenboek vervolg (275) fysiognomie / fysionomie  De woorden worden door elkaar gebruikt, maar het had zo mooi anders gekund. fysiognomie   de leer dat het uiterlijk iets zegt over iemands karakter; vorm van het gezicht Ik geloof echt in fysiognomie. Waarom spreken we anders over een wilskrachtige kin en wellustige lippen? In de psychologie … [Lees meer...] overfysiognomie / fysionomie

Verwarwoordenboek vervolg (274) aanmeren / afmeren De woorden betekenen hetzelfde, maar verschillen in perspectief. aanmeren      een boot vastleggen aan de wal (de passagiers gaan aan land) Oranjestad op Aruba heeft een haven waar grote cruiseschepen kunnen aanmeren. afmeren         een boot … [Lees meer...] overaanmeren / afmeren

Verwarwoordenboek vervolg (273) turkoois / turquoise De woorden hebben dezelfde betekenis, maar er is een tendens naar verschil in gebruik. turkoois         blauwgroene halfedelsteen, de kleur van deze steen Een hoofdtooi met een bijzondere variatie aan blauwe stenen: azuur, turkoois en lapis … [Lees meer...] overturkoois / turquoise

Verwarwoordenboek vervolg (272) accu / batterij De woorden verwijzen naar een ander proces van energieopslag, maar worden in veel gevallen ook door elkaar gebruikt. accu                opslagcomponent voor elektrochemische energie (oorspronkelijk via vloeistof), meestal speciaal ontworpen … [Lees meer...] overaccu / batterij

Verwarwoordenboek vervolg (271) geitenpaadje / olifantenpaadje De woorden worden wel door elkaar gebruikt in de figuurlijke betekenis, maar toch is er dan ook een klein verschil. geitenpaadje             voor mensen slecht begaanbaar pad waar gewoonlijk geiten langslopen; figuurlijk: moeilijke route om … [Lees meer...] overgeitenpaadje / olifantenpaadje

Verwarwoordenboek vervolg (270) muur / wand De woorden overlappen in betekenis, maar er zijn verschillen. muur              verticale afscheiding van een ruimte, van steen (vooral: grens ‘binnen-buiten’) Heb je dit schilderij met één spijkertje aan de muur hangen!Geen zin in koken. Zullen we … [Lees meer...] overmuur / wand

Verwarwoordenboek vervolg (269) duikboot / onderzeeboot (onderzeeër) De woorden worden door elkaar gebruikt. Maar er is een betekenisverschil in opmars. duikboot                    boot die onder water kan varen, boot om mee te duiken Voor de Belgische kust is een … [Lees meer...] overduikboot / onderzeeboot (onderzeer)

Verwarwoordenboek vervolg (268) Bargoens  / koeterwaals De woorden verschillen in betekenis, maar er is ook overlap ontstaan. Bargoens        oorspronkelijk: vooral Amsterdamse volkstaalvariant van randgroepen in de samenleving; onbegrijpelijke vaktaal Het Bargoens was niet alleen de taal van marktkramers en zigeuners, … [Lees meer...] overBargoens  / koeterwaals

Verwarwoordenboek vervolg (267) drift / woede De woorden worden door elkaar gebruikt, maar er zijn wel nuanceverschillen in betekenis. Daarnaast heeft drift nog andere betekenissen. drift                ongecontroleerde uitbarsting van woede (vaak van korte duur) Niet zomaar gaan … [Lees meer...] overdrift / woede

Verwarwoordenboek vervolg (266) constant / voortdurend De woorden worden wel door elkaar gebruikt, maar ze verwijzen elk naar een ander betekenisaspect. constant         onveranderlijk, ‘het verandert niet’ Deze transformator zorgt voor een constante stroom van 12 volt voor de aangesloten led-spotjes.Italië kent al … [Lees meer...] overconstant / voortdurend

Verwarwoordenboek vervolg (265) natie / staat De woorden worden door elkaar gebruikt, maar er is een betekenisverschil. natie               grote groep mensen die samen in een land wonen, verbonden door geschiedenis, cultuur, en vaak ook taal Sinds wanneer spreken we over al die Duitse … [Lees meer...] overnatie / staat

Verwarwoordenboek vervolg (264) kleven / plakken De woorden worden door elkaar gebruikt Maar er is een verschil in gebruik, en misschien ook een verschil in gradatie. kleven            aaneen blijven door plakkende stof, vastgehecht zijn Zelfklevende postzegels? Nee, ik lik er liever aan voor ik ze opplak.Ik … [Lees meer...] overkleven / plakken

Verwarwoordenboek vervolg (263) friemelen / priegelen Deze werkwoorden voor vingerbewegingen verschillen duidelijk in betekenis. friemelen       met de vingers onrustige bewegingen maken Wat zit je toch te friemelen? Hou je handen toch eens stil! priegelen        met kleine bewegingen van je … [Lees meer...] overfriemelen / priegelen

Verwarwoordenboek vervolg (262) prijken / pronken De woorden verschillen duidelijk in betekenis. prijken           eervol of sierlijk zichtbaar zijn In 2019 prijkte deze tennisser al bovenaan in de wereldranglijst.De naam van de oude eigenaar heeft ooit op de gevel geprijkt, maar helaas kwam er een nieuwe … [Lees meer...] overprijken / pronken

Verwarwoordenboek vervolg (261) echt / heus De woorden worden door elkaar gebruikt, maar er is soms een nuanceverschil. echt                werkelijk, heeft eerder betrekking op de realiteit Deze gracht wordt binnenkort gedempt.  – Is dat echt … [Lees meer...] overecht / heus

Verwarwoordenboek vervolg (260) kuieren / slenteren Deze bewegings-werkwoorden hebben elk hun eigen betekenisaspect. kuieren          langzaam wandelen, op je gemak Na eerst wat te hebben gekuierd ben ik steeds sneller gaan lopen, omdat ik bang werd om te laat te … [Lees meer...] overkuieren / slenteren

Verwarwoordenboek vervolg (258) al / vast / alvast Verwarring over deze woorden is vaak niet nodig. Maar het taalgebruik blijft grillig. al         eerder dan gedacht of verwacht; ‘vroegtijdig’ Is het al zo laat?Ah, daar ben je al. vast     zonder te wachten, intussen; vaak met aspect van … [Lees meer...] overal / vast / alvast

Verwarwoordenboek vervolg (257) geslacht / gender / sekse De woorden hebben betrekking op verschillende aspecten van vrouwelijkheid en mannelijkheid. geslacht          formele variant van sekse, genitaal kenmerk van man of vrouw Dit is wel een heel ouderwets formulier, want er staat nog ‘geslacht M/V’.Dit schilderij … [Lees meer...] overgeslacht / gender / sekse

Verwarwoordenboek vervolg (256) gebladerte / loof        De woorden overlappen, maar loof heeft een ruimere betekenis. gebladerte     bladerdek van bomen Ik had de ijsvogel voor mijn lens, maar hij verdween in het gebladerte. loof                 gebladerte, … [Lees meer...] overgebladerte / loof

Verwarwoordenboek vervolg (255) boeken / reserveren             De woorden verschillen in betekenis, maar er is overlap. boeken           van tevoren bestellen en betalen Er zijn misschien nog reisbeperkingen. Daarom wacht ik liever met het boeken van … [Lees meer...] overboeken / reserveren

Verwarwoordenboek vervolg (254) huid / vel                De woorden worden door elkaar gebruikt, maar er is een belangrijk nuanceverschil. En vel heeft meer betekenissen. huid                omhulsel van menselijk of … [Lees meer...] overhuid / vel

Verwarwoordenboek vervolg 253 aroma / geur      De woorden worden door elkaar gebruikt, maar toch is er een kenmerkend verschil. aroma            geur, karakteristieke geurstof, vloeistof die smaak en geur geeft aan eten en drinken Het aroma van koffie schijnt uit wel 800 stofjes te bestaan.Je hebt tegenwoordig zelfs maggi aroma … [Lees meer...] overaroma / geur

Verwarwoordenboek vervolg (252) irrealistisch / onrealistisch             De woorden verschillen subtiel in betekenis. irrealistisch   niet volgens de realiteit, niet bestaanbaar Er sneuvelen veel huwelijken omdat de partners irrealistische verwachtingen hebben van elkaar.Je bent wel muzikaal, met … [Lees meer...] overirrealistisch / onrealistisch

Verwarwoordenboek vervolg (251) duo / tandem             De figuurlijke betekenis van tandem suggereert net iets meer dan duo. duo                 twee personen die elkaar aanvullen, twee zaken die bij elkaar horen, ‘met een ander’ (in samenstelling) Zij vormen een heel goed duo bij … [Lees meer...] overduo / tandem