Gisteren meldde een collega dat hij bij een afspraak niet was komen opdagen, omdat hij in slaap was gevallen. “Dit is niet mijn favoriete tijd van het jaar.” Terwijl ik op die collega wachten, sprak ik even met collega’s bij het koffie-apparaat. De een zei dat ze nu al uitkeek naar de komende kerstdagen. De ander zei dat hij probeerde de komende jaren niet verlangend te denken aan het pensioen.

Zomaar wat sfeerbeelden van het academische leven aan het eind van 2025.

Je kunt het afdoen als luxegezeur, maar dan heb je niet gezien met hoeveel vuur al deze collega’s al heel lang voor het vak vechten. Je kunt doen alsof het verder niemand wat aangaat, maar dat miskent dat een oververmoeide docent nooit een volgende generatie goed kan opleiden.

Extra

Het zouden genoeg redenen moeten zijn om mee te doen aan de actie ‘Stop de sloop van het hoger onderwijs’ in Amsterdam vandaag. Maar er zijn er meer. De Leidse hoogleraar Tjeerd Oosterkamp gaf er de afgelopen week nog een paar in een gloedvolle column in de universiteitskrant Mare: we zien het onderwijsniveau door alle opeenvolgende bezuinigingen onder onze handen naar beneden gaan.

Harder werken om het onderwijs op peil te houden lukt, door opeenvolgende bezuinigingen, allang niet meer. Dat is vervelend om toe te geven. Eerst moest ik het zelf onder ogen zien, daarna kon ik het pas zeggen.

Ondertussen komen er uit Den Haag weinig signalen dat het allemaal beter zal gaan. Voor zover er tot nu toe plannen naar buiten komen, gaat het over innovatie, en over ’toponderzoekers’ die uit het buitenland gelokt moeten worden . Nog afgezien van het feit dat er vast geen buitenlandse neerlandicus zal worden aangeworven met een torenhoog salaris, topwetenschappers zijn zoals bekend altijd bèta’s, klinkt het hele idee van ’toponderzoekers’ zo ouderwets dat je er moedeloos van wordt. Zijn we nog steeds niet af van het idee dat het in de wetenschap gaat om een paar genieën? Nog steeds niet gewend aan het idee dat het vooral collectief ploeteren is?

En verder kiezen D66 en het CDA ervoor te gaan regeren met de VVD. Die partij wil een miljard extra bezuinigen op het onderwijs.

Ontmoedigen

Ik heb hier al eerder beschreven dat we in Nijmegen door het universiteitsbestuur gedwongen worden om met zijn allen op slechts een paar verdiepingen te gaan zitten in de afgetrapte torenflat die we bewonen. De overige verdiepingen komen leeg te staan. Dat scheelt weer in het elektriciteitsgebruik en de schoonmaakkosten. Overigens heb ik sinds enige tijd sowieso al geen eigen prullenbak meer op mijn kamer. Toen ik er een bestuurder op aansprak – ik heb het altijd als een belangrijk deel van mijn werk beschouwd dat ik studenten, collega’s, mensen van buiten zomaar langs kan laten komen, dat kan nu niet meer – zei ze dat niemand mijn luxe-eisen zou begrijpen.

Het onderwijs wordt slechter, collega’s zijn dodelijk vermoeid, bestuurders laten niet zien dat ze de noden begrijpen. En politici lijkt het een goed idee om toponderzoekers aan te trekken, die het allemaal goed gaan maken.

Zomaar wat sfeerbeelden uit Nederland in 2025. Maar we laten ons niet ontmoedigen!