Jeugdverhalen over joden (117) Door Ewoud Sanders Auteur: Johann Jakob Kämmerer (1754-1798)Vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis Kämmerer studeerde theologie aan de universiteit van Heidelberg. Na te hebben gewerkt als kapelaan en huisleraar, presenteerde hij zich in publicaties als verlicht katholiek theoloog en pedagoog. Omstreeks 1790 werd hij … [Lees meer...] overDe Joodsche knaap (1792)
‘De oude klomp’ en ‘Een valsch kwartje’ (1888)
Jeugdverhalen over joden (116) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Louwerse (1840-1908)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Louwerse debuteerde in 1868 als medewerker van de Kinder-Courant. Hij schreef voor tijdschriften als De Kleine Huisvriend, De Kindervriend en Voor ’t Jonge Volkje. Daarnaast publiceerde hij tientallen jeugdboeken en … [Lees meer...] over‘De oude klomp’ en ‘Een valsch kwartje’ (1888)
‘Een Russische geschiedenis’ (1869)
Jeugdverhalen over joden (115) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendVertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis ‘Een Russische geschiedenis’ verscheen in 1869 in de Kinder-Courant. Weekblad voor de Nederlandsche Jeugd. In 1873 werd het, in een andere vertaling, onder de titel ‘Een Israëlietisch Marskramer’ door Pieter Beets Pz. (1827-1900) gepubliceerd in … [Lees meer...] over‘Een Russische geschiedenis’ (1869)
‘Al te kort’ (1869)
Jeugdverhalen over joden (114) Door Ewoud Sanders Auteur: Pieter Jacob Andriessen (1815-1877)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis ‘Al te kort’ is een verhaal in de bundel Nieskruid van P.J. Andriessen. Andriessen was hoofdonderwijzer in Amsterdam en schreef veel oorspronkelijke historische verhalen, vooral voor jongeren van twaalf tot zestien … [Lees meer...] over‘Al te kort’ (1869)
Sam’s tooverlantaarn (1868)
Jeugdverhalen over joden (113) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend In oude jeugdboeken of -tijdschriften staan geregeld Bijbelse geschiedenissen of aardrijkskundige berichten over joden. Zo vermeldt het Hollandsch penning-magazijn voor de jeugd in 1851 over de Franse stad Avignon:‘De stad telt 30.000 inwoners, waaronder eenige joden. De laatsten bewoonden voor de … [Lees meer...] overSam’s tooverlantaarn (1868)
‘Zijt verdraagzaam’ (1860)
Jeugdverhalen over joden (112) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: wees verdraagzaam; heb uw naaste(n) lief als uzelf Herkomst en drukgeschiedenis ‘Zijt verdraagzaam’ werd in 1860 gepubliceerd in de Kinder-Courant. Lektuur voor de Nederlandsche jeugd. Het is ondertekend door C.H.R. Het is mij niet bekend wie dit … [Lees meer...] over‘Zijt verdraagzaam’ (1860)
‘De KleerenJood’, ‘De Augurkjeskraam’ (1857)
Jeugdverhalen over joden (111) Door Ewoud Sanders Auteur: Adriaan van der Hoop Juniorszoon (1827-1863)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Over Adriaan van der Hoop Juniorszoon (jrzn.) werd gezegd dat hij al kon dichten toen hij nauwelijks kon schrijven. Zijn poëtische talent had hij van zijn vader, de Rotterdamse dichter met dezelfde naam: … [Lees meer...] over‘De KleerenJood’, ‘De Augurkjeskraam’ (1857)
‘De Joden’ (1853)
Jeugdverhalen over joden (110) Door Ewoud Sanders Auteur: Cornelia Carolina Margaretha Luyken (1805-1872) Gesprek tusschen Vader, Jan en Koos. Jan:‘Wat ouds!’ Zoo roept het arme joodjeDoor heel de stad,‘Wie heeft er nog een voddenzoodje?Wie ruilt er wat?’ Koos:Ja, zoo, zoo roept hij alle dagen,In vreemde spraak;Maar dat de jongens hem zoo plagen,Wat dwaas … [Lees meer...] over‘De Joden’ (1853)
‘Hoe het goede zich altijd loont’ (1851)
Jeugdverhalen over joden (109) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendMoraal: wie goed doet, goed ontmoet Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaal ‘Hoe het goede zich altijd loont’ werd in 1851 gepubliceerd in het Hollandsch penning-magazijn voor de jeugd. Aangezien het verhaal is gesitueerd in het Duitse Rijnland, is het waarschijnlijk uit het Duits vertaald. Het is … [Lees meer...] over‘Hoe het goede zich altijd loont’ (1851)
‘De zon brengt het aan den dag’ (1850)
Jeugdverhalen over joden (108) Door Ewoud Sanders Auteur: Jan Goeverneur (1809-1889) Herkomst en drukgeschiedenis Jan Goeverneur behoort tot de bekendste en productiefste kinderboekenschrijvers uit de 19de eeuw. Hij publiceerde ruim vijfhonderd titels in proza en rijm. Ook maakte hij veel kinderliedjes. Sommige daarvan zijn nog steeds bekend, waaronder ‘Toen onze … [Lees meer...] over‘De zon brengt het aan den dag’ (1850)
‘Ondeugende Gijs’ (1849)
Jeugdverhalen over joden (107) Door Ewoud Sanders Auteur: Josua Hendrik Duisdeiker Lz. (1814-1881)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Het gedicht ‘Ondeugende Gijs’ is opgenomen in de dichtbundel Nieuwe keur van mengelingen voor de lieve jeugd. Josua Hendrik Duisdeiker publiceerde deze bundel, die is opgedragen aan de dichter J.P. Heije, onder het … [Lees meer...] over‘Ondeugende Gijs’ (1849)
‘Leips natuurbeschouwing’ (1848)
Jeugdverhalen over joden (106) Door Ewoud Sanders Auteur: Jan Goeverneur (1809-1889) Tussen grofweg 1830 en 1930 verschenen in Nederland enkele tientallen humoristisch bedoelde voordrachten, liedjes en gedichten over joodse personages. De mannen hebben er namen als Abraham Sjofel, Izak Poets, Leip de marskramer of Levie Brilleman. De vrouwen heten meestal Rachel(tje) … [Lees meer...] over‘Leips natuurbeschouwing’ (1848)
‘Jaap, de jood, met kokernoten’ (1834)
Jeugdverhalen over joden (105) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Jaap verkoopt geen fijne waren,Gansch geen malsch en geurig fruitMaar als ’t puik der handelaren,Vent hij kokernoten uit.Deze vrucht, dit moet gij weten,Hard als ijzer, maar toch frisch,Dient niet om te zijn gegetenDoor dengeen, die tandloos is.Dit kan Jaapie niet verschelen,Als hij maar zijn noten … [Lees meer...] over‘Jaap, de jood, met kokernoten’ (1834)
Nathan! De Messias is gekomen! (1866)
Jeugdverhalen over joden (104) Door Ewoud Sanders Auteur: Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Nathan! De Messias is gekomen! is geschreven door Evert Jacob Veenendaal Jz. (1833-1906). Veenendaal was hoofdonderwijzer en schrijver. Hoogstwaarschijnlijk behoorde hij tot de kringen van het Reveil. Vanaf 1860 was … [Lees meer...] overNathan! De Messias is gekomen! (1866)
‘De Joden’ (1828)
Jeugdverhalen over joden (103) Door Ewoud Sanders Auteur: J. Verweij de Winter (†1850)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis J. Verweij de Winter was onderwijzer in Poeldijk, een kerkdorp in de huidige gemeente Westland in Zuid-Holland. Hij was actief in het ‘Onderwijzers-genootschap’ en publiceerde onder meer in het Tijdschrift voor onderwijzers … [Lees meer...] over‘De Joden’ (1828)
‘Het omgestorte zoutvat’ (1838)
Jeugdverhalen over joden (102) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendVertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaal ‘Het omgestorte zoutvat’ werd in 1838 gepubliceerd in Philarete, tijdschrift voor de jeugd. Dit bestond van 1837 tot 1843 en bevatte veel vertalingen uit Duitse en Franse jeugdtijdschriften. ‘Het omgestorte zoutvat’ is vertaald uit het … [Lees meer...] over‘Het omgestorte zoutvat’ (1838)
‘Jochai. Een Oostersch verhaal’ (1836)
Jeugdverhalen over joden (101) Door Ewoud Sanders Herkomst en drukgeschiedenis ‘Jochai. Een Oostersch verhaal’ werd in 1836 gepubliceerd in het Hollandsch penning-magazijn voor de jeugd. Het is gebaseerd op het boek Job uit het Oude Testament, waarin de rijke, vrome Job al zijn bezittingen verliest en ziek wordt. Job is onschuldig en bekritiseert God, maar als die zich … [Lees meer...] over‘Jochai. Een Oostersch verhaal’ (1836)
‘Koppige Klaas’ (1858)
Jeugdverhalen over joden (100) Door Ewoud Sanders Auteur: John Browne (1823-1901), onder het pseudoniem J. Norweb In het jeugdboek Stoute Kinderen voor Zoete Kinderen, waarvan de eerste druk verscheen in 1858, ondervinden zeven kinderen hoe relatief onschuldige overtredingen gevolgen kunnen hebben die even radicaal als absurd zijn. Zo valt bij ‘Jantje Pulkneus’ zijn … [Lees meer...] over‘Koppige Klaas’ (1858)
‘George van Arken’ (1859)
Jeugdverhalen over joden (99) Door Ewoud Sanders Auteur: Reinoudina de Goeje (1833-1893), onder het pseudoniem AgathaOorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis ‘George van Arken’ is een verhaal in de bundel Eind goed, al goed: drie oorspronkelijke vertellingen van Reinoudina de Goeje. De Goeje was kinderboekenschrijfster, vertaalster en … [Lees meer...] over‘George van Arken’ (1859)
De Lotgevallen van een Gulden (1895)
Jeugdverhalen over joden (98) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekendOorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis In De Lotgevallen van een Gulden door hem zelven verhaald vertelt een gulden over zijn oorsprong en over het gedrag en de opvattingen van de personen bij wie hij korte of langere tijd verblijft. Dit boekverscheen in 1895 bij de katholieke … [Lees meer...] overDe Lotgevallen van een Gulden (1895)
Door vele tegenspoeden tot groote vreugde (1898)
Jeugdverhalen over joden (97) Door Ewoud Sanders Auteur: Wilhelmina Jacoba Riem Vis (1859-1915) Herkomst en drukgeschiedenis Wilhelmina Jacoba Riem Vis was vaste medewerkster van het christelijke jeugdtijdschrift Timotheüs en gaf les aan kinderen en volwassenen. Zij schreef ruim veertig boeken, voornamelijk voor de … [Lees meer...] overDoor vele tegenspoeden tot groote vreugde (1898)
Else, een verhaal voor meisjes (1883)
Jeugdverhalen over joden (96) Door Ewoud Sanders Auteur: Catharina Felicia van Rees (1831-1915)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Catharina Felicia van Rees was componiste en schrijfster. Zij wordt beschouwd als een voorvechtster van het eerste uur van de Nederlandse vrouwenbeweging. Zo pleitte zij voor meer meisjesscholen voor middelbaar … [Lees meer...] overElse, een verhaal voor meisjes (1883)
‘Esther Milonetti’ (1863)
Jeugdverhalen over joden (95) Door Ewoud Sanders Door Nicolaas Antonie van Charante (1811-1873)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Nicolaas Antonie van Charante, auteur van het verhaal ‘Esther Milonetti’, was van 1846 tot zijn dood predikant in Zaandam. Hij was een groot voorstander van kinderpreken en schreef verhalen en poëzie voor de jeugd. … [Lees meer...] over‘Esther Milonetti’ (1863)
De ‘arme jood’ Izaak wordt aangevallen door een hond (1853)
Jeugdverhalen over joden (94) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Uit allerlei bronnen blijkt dat marskramers geregeld werden aangevallen door honden, vooral op het platteland. Soms werden die zelfs opzettelijk op hen afgestuurd. Het bovenstaande plaatje, waarin we zien dat de arme joodse marskramer Izaak door een hond wordt aangevallen, is afkomstig uit Het … [Lees meer...] overDe ‘arme jood’ Izaak wordt aangevallen door een hond (1853)
Anselmo (1844)
Jeugdverhalen over joden (93) Door Ewoud Sanders Auteur: J.C.F. von Schmid (1768-1854)Uit het Duits vertaald door J.J. van der Linde Herkomst en drukgeschiedenis De Duitse priester Christoph von Schmid begon met schrijven voor de jeugd nadat hij in 1796 was benoemd tot hoofd van een grote school in Thannhausen in Beieren. Hij bleef schrijven nadat hij … [Lees meer...] overAnselmo (1844)