Veel lezers missen in onze rechterkolom de zogeheten blogroll die we bij Neder-L hadden: een lijst met neerlandistische weblogs met van ieder van hen het meest recente bericht. Wat we nu in de rechterkolom hebben benadert dat in de verte, maar geeft een overzicht van de laatste 20 berichten die verschenen bij de weblogs die we volgen. In dat geval drukken actieve blogs, zoals … [Lees meer...] overOproep: Blogroll maken
Veel menschen vinden vreugd in ’t maaken van geraas
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (70) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Op het internet vind je de anonieme hartekreten van verslaafden. Niet alleen de wanhopige kreten om aandacht van hen die in onze tijd verslaafd zijn aan eten of aan niet eten, aan jenever drinken of … [Lees meer...] overVeel menschen vinden vreugd in ’t maaken van geraas
Tollens óf Bilderdijk
Door Marc van Oostendorp Roem is een identiteitskwestie: het gaat over wie mensen willen zijn. Dat is een van de conclusies die je zou kunnen trekken uit Rick Honings' nieuwe boek De dichter als idool, dat vorige week verscheen. In zijn boek bespreekt Honings hoe zeven negentiende-eeuwse Nederlandse dichters beroemd waren: Willem Bilderdijk, Isaac Da Costa, Elias Annes … [Lees meer...] overTollens óf Bilderdijk
Regels voor de Gooise r
Door Marc van Oostendorp Vroeger kon je misschien nog wel beweren dat mensen die een Gooise r gebruikten, meelopers waren, maar inmiddels zijn er generaties van moedertaalsprekers die niet anders kunnen. Al van jongsaf aan maken ze de r op een bepaalde manier die de Gooise r wordt genoemd, of Kinderen-voor-Kinderen-r omdat de klank veel mensen bij de eerste afleveringen van … [Lees meer...] overRegels voor de Gooise r
Het omgekeerde van sarcasme bestaat niet
Door Marc van Oostendorp We hebben hier de afgelopen weken aan ons weblog getimmerd, en we zijn nog niet helemaal klaar, maar het moment is weldra aangebroken dat we jullie gaan vragen wat je ervan vindt. Dan zou je bijvoorbeeld kunnen zeggen: Ik vind het leuk. (1) Maar dat zouden we al snel negatief kunnen interpreteren: misschien bedoel je met zin 1 wel dat je het … [Lees meer...] overHet omgekeerde van sarcasme bestaat niet
Ik hoop mogen we erin mogen
Door Marc van Oostendorp Soms komt er zomaar op een doordeweekse dag een nieuwe bevestiging binnen van een al lang bekende theorie. Dat gebeurde bijvoorbeeld vorige week, toen ik deze twee tweets kreeg: @fonolog @onzetaal vraagje: mijn dochter (4) spreekt geen voegwoorden uit in een bijzin. Is dat een bekend verschijnsel? 1/2 — Marlijn Timmermans (@MarlijnTM) 28 april … [Lees meer...] overIk hoop mogen we erin mogen
Wat zijn de gevolgen voor de Friese literatuur van het vrijwel ontbreken van structureel letterkundig onderzoek?
Onverwachte vragen aan de wetenschapsagenda (17) Door Marc van Oostendorp Begin dit jaar had ik me voorgenomen dat ik wat meer Friese literatuur wilde lezen en zie, meteen organiseert de Fryske Akademy later dit jaar een Dei fan 'e Fryske letterkunde. Misschien komt daar de volgende vraag dan ook wel aan de orde: Wat zijn de gevolgen voor een minderheidsliteratuur … [Lees meer...] overWat zijn de gevolgen voor de Friese literatuur van het vrijwel ontbreken van structureel letterkundig onderzoek?
Waarom geeft iedereen college?
Door Marc van Oostendorp Mijn zondagochtendcollege gaat vandaag over de vraag waarom er zoveel college wordt gegeven. Zelfs door Mart Smeets! … [Lees meer...] overWaarom geeft iedereen college?
En Peter zal ons nog een nader voorbeeld geven
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (69) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Met Jacob Campo Weyerman kon je alle kanten op. Hij draaide zijn hand niet om voor allerlei schalksheden, maar evenmin voor wat gemoraliseer, terwijl hij de ene pagina druks aan de andere reeg. Hij schreef ook … [Lees meer...] overEn Peter zal ons nog een nader voorbeeld geven
Hoe het is om mens te zijn
Door Marc van Oostendorp Wat is de relatie tussen de mens en zijn taal? Er zijn, zegt de Canadese wijsgeer Charles Taylor in zijn onlangs verschenen boek The Language Animal, twee manieren waarop je dat kunt zien. Volgens de ene school, die waarschijnlijk dominant is onder taalwetenschappers, is de taal een eigenschap van de mens. Ergens in de mens zit het taalvermogen; zou … [Lees meer...] overHoe het is om mens te zijn
Is de structuur van het Nederlands te complex voor computers om te produceren?
Onverwachte taalvragen aan de wetenschapsagenda (16) Door Marc van Oostendorp Zestien taalvragen hebben een geheel eigen koepel gekregen in de Nationale Wetenschapsagenda: de vragen over de vraag of we computers beter met taal kunnen laten omgaan, de zogenoemde taaltechnologie. Zestien vragen van de elfduizend die oorspronkelijk door de Nederlandse bevolking zijn … [Lees meer...] overIs de structuur van het Nederlands te complex voor computers om te produceren?
Taalwetenschap van het Niets
Onbegonnen werk van een emeritus Door Jan Renkema Na veertig jaar taal- en tekstwetenschap komt er in het emeritaat ruimte voor onbegonnen onderzoek. De projecten lagen al lange tijd klaar, maar door alle andere werkzaamheden heb ik er nooit eerder aan kunnen beginnen. De projecten hebben alle het woordje ‘niets’ of ‘geen’ gemeen. Met dit onderzoek hoop ik het vak verder te … [Lees meer...] overTaalwetenschap van het Niets
Solliciteren voor echt belangrijk werk
Een nieuwe aflevering in ons realitymanagershorrorverhaal De verleden tijd van lijken "Sorry," zei Sophie, de boomlange promovenda die alweer enige tijd geleden in een manager was veranderd. "Ik wil je niet storen bij je ongetwijfeld belangrijke werk." "Ah," zei Joop, de specialist in middelnederlandse voegwoorden terwijl hij een niesbui onderdrukte. "Maar dat was ik … [Lees meer...] overSolliciteren voor echt belangrijk werk
De syntaxis van tja
Wat we nog niet weten over het werkwoord (16)Door Marc van Oostendorp De vier klassieke woordsoorten zijn bijvoeglijk en zelfstandig naamwoorden, werkwoorden en voorzetsels. Dat dit de klassieken zijn wordt ook weerspiegeld in het monumentale Syntax of Dutch, waarvan onlangs het zevende deel verscheen. De delen gaan over die woordsoorten en de woordgroepen die je eromheen … [Lees meer...] overDe syntaxis van tja
Neerlandistiek. Een openingstoespraak
Taal is nooit schaars en daardoor onttrekt ze zich aan alle wetten van de economie. Of je nu een gedicht schrijft of óver een gedicht schrijft, of je nu staat te schelden of staat te oreren, altijd gebruik je materiaal dat niets kost. En als Ard van der Steur een woord gebruikt, betekent dat niet dat Adri van der Heijden voortaan meer moet betalen voor gebruik van hetzelfde … [Lees meer...] overNeerlandistiek. Een openingstoespraak
Een Schip op strand is een gewisse baak in Zee
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (68)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpLiteraire genootschappen waren het internet van de achttiende eeuw. Iedereen kon van alles en nog wat gepubliceerd krijgen, liefst anoniem, en iedereen kon, al even anoniem, ongeremd commentaar leveren op het werk van … [Lees meer...] overEen Schip op strand is een gewisse baak in Zee
Zegt, regt, echt
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (67)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpZegt rijmt op echt zoals jullie misschien weten – en zo niet, dan leer je weer eens nieuws op dit weblog. De prangende vraag is nu: waarom schrijf je het ene met een een g en het andere met een ch?Het eerste … [Lees meer...] overZegt, regt, echt
Gerard haat Joop
Door Marc van OostendorpGerard Reve dacht zelf dat vandaag het omslagpunt zou zijn. "Na mijn dood," zei hij in 1982 in een interview met Tom Rooduijn, "word ik op de scholen tien jaar vrijwillig gelezen en daarna nog eens tien jaar verplicht. Dan noemen ze een straat naar me. En dan ben ik helemaal vergeten. Niemand weet toch meer wie Tweede van der Helst was?"Vandaag is het … [Lees meer...] overGerard haat Joop
Het reuzerot
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (66)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpEr is een bekend soldatenliedje uit de Eerste Wereldoorlog, waarin de aantrekkelijkheid van het beroep als volgt wordt omschreven:Wie zijn Vader heeft vermoordEn zijn Moeder heeft vergeven,Die is nog veel te goedVoor … [Lees meer...] overHet reuzerot
Waarom is het Wilhelmus ons volkslied geworden?
"Wil-hèèèl-mus- va-han Na-ha-ssouuu- we....", hoe vaak zou je ons volkslied al gezongen hebben in je leven? Maar heb je ook een idee wat je zingt en waarom nou dat ene lied ons volkslied geworden is? Sterker nog, wist je dat we zelfs een tijdlang een ander volkslied gehad hebben? Waarom dit volkslied helemaal niet populair werd en zelfs tot op de dag van vandaag omstreden is, … [Lees meer...] overWaarom is het Wilhelmus ons volkslied geworden?
Opdat de neerlandistiek gratis blijve!
Door Marc van OostendorpDat was wel even onaangenaam wakker worden, vanochtend. Normaliter drink ik eerst een kop thee (koffie mag niet want mijn vrouw wordt wakker van het espresso-apparaat) en begin dan de dag met Neder-L: eerst lezen wat de collega's allemaal hebben gedaan, dan mijn eigen stukje tikken.Maar vanochtend schrok ik me rot. Midden in de nacht blijkt Peter-Arno … [Lees meer...] overOpdat de neerlandistiek gratis blijve!
Waarom voelen we ons meer Nederlander na een ramp?
Van watersnoodramp tot aan vliegtuigramp: in het verleden werd Nederland soms getroffen door een 'nationale ramp'. Behalve veel verdriet leverde dat ook iets anders op: een groot gevoel van saamhorigheid. Juist op die momenten bleek de rol van de koning of koningin heel belangrijk. Er was zelfs een koning die heel goed begreep dat rampen niet alleen goed voor het … [Lees meer...] overWaarom voelen we ons meer Nederlander na een ramp?
Typefout in het Oekraïne-verdrag: len
Door Marc van OostendorpHebben jullie de roemruchte associatieovereenkomst met Oekraïne inmiddels gelezen? Zo ja, dan weten jullie dus wat een len is, toch? Zoals in artikel 12, weten jullie nog wel? Dat zo begint:Behoudens het bepaalde in de artikelen 3 en 4 van dit protocol worden goederen van oorsprong die uit de Europese Unie of uit Oekraïne naar een ander … [Lees meer...] overTypefout in het Oekraïne-verdrag: len
Lotte Jensen: Hoe zorgde een Fransman ervoor dat wij meer van Nederland gingen houden?
"Dé Nederlander bestaat niet", zei Máxima een aantal jaren geleden. Half Nederland viel over die uitspraak, want wij Nederlanders voelden ons wel degelijk "Nederlander"! Volgens historisch letterkundige Lotte Jensen (Radboud Universiteit) voelen we ons in tijden van oorlog zelfs nóg sterker "Nederlander". Bijvoorbeeld in de periode dat Napoleon in Nederland de scepter zwaaide, … [Lees meer...] overLotte Jensen: Hoe zorgde een Fransman ervoor dat wij meer van Nederland gingen houden?
Winners en verliezaars
Door Marc van Oostendorp'Verliezer'Illustratie: M. van OostendorpOnlangs meldde iemand het op Meldpunt Taal: bij de Rijdende Rechter had iemand verliezaars gezegd, of om preciezer te zijn: 'Er zijn geen winnaars, er zijn alleen verliezaars'. (De Rijdende Rechter is tegenwoordig sowieso een must voor iedere taalwatcher, laatst zei er ook iemand 'ik ben heel … [Lees meer...] overWinners en verliezaars
