De nieuwste ontdekking van de taalwetenschap: uit zorgvuldige statistische analyse blijkt dat het programma Koffietijd, van RTL4, op het verkeerde moment van de dag wordt uitgezonden. Sinds kort hebben onderzoekers een nieuw instrument om de juiste betekenis van allerlei woorden vast te stellen: Twitter. Daar zijn honderdduizenden mensen bezig iedere dag hun leven te … [Lees meer...] overCol: Koffietijd
Col: De mens is een wezen dat stamelt
NRC Handelsblad heeft een moeilijk te plaatsen nieuwe bijlage, met de wat moeizame titel Mens&. Hij verschijnt al een aantal weken, maar op de voorpagina vroeg de verantwoordelijk redacteur, Gijsbert van Es, zich gisterenavond ineens af waar Mens& nu precies over gaat. Wat is dat eigenlijk, een mens? Van Es' antwoord op zijn eigen vraag lijkt te zijn: een mens is een … [Lees meer...] overCol: De mens is een wezen dat stamelt
Col: Gevrouwte
Wat een mooie verzameling: Menno Wigman verzamelt mooie woorden en schrijft ze op in een schrift. Dat vertelde de dichter gisteren bij Kunststof. Wigman kwam met zijn interviewer (Jellie Brouwer) over zijn woordencollectie te spreken toen hij een gedicht had voorgelezen dat de nieuwe bundel zijn titel gaf en dat zo begint (hier staat het helemaal): … [Lees meer...] overCol: Gevrouwte
Col: Een literaire succesformule
Iets wat ieder boek over technologiegeschiedenis enorm opfleurt: verhalen over domoren die in de tijd dat er een nieuwe uitvinding werd gedaan luidkeels begonnen te roepen dat zoiets toch echt niet kon: nooit zal de mens een voet op de maan zetten, nooit kan een auto harder rijden dan 20 km per uur, nooit wordt een computer wereldkampioen schaken. Laat ik nu eens zo'n domoor … [Lees meer...] overCol: Een literaire succesformule
Col: De gewone taalgebruiker is lief
Wat vindt de gewone taalgebruiker van taal? Peter-Arno Coppen, mijn collega hier op Neder-L, lijkt te denken dat het een verschrikkelijke zuurpruim is, iemand die zich de hele dag ergert aan hoe andere mensen praten en vooral bezig is met taalfouten op te sporen om daar groen en geel over te worden. Op onze eigen Neder-L-pagina's verweet Coppen me gisteren dat ik me niet … [Lees meer...] overCol: De gewone taalgebruiker is lief
Col: Mijn taalergernis
Hier is een vraag die veel mensen kennelijk dwarszit: ergeren taalkundigen zich dan nooit aan al die taalverloedering? Wij hebben toch een opleiding gehad, we weten het verschil tusen een eerste persoon en een tweede — hoe komt het dan dat wij altijd zo lankmoedig reageren op het ineenstorten van de taal? … [Lees meer...] overCol: Mijn taalergernis
Col: Alstu!
Hoe oud is de afkorting alstu? Dat blijkt moeilijk te achterhalen. Ik geloof dat sommige leden van mijn familie het dertig jaar geleden wel zeiden, maar alleen in intieme kring. Aan de andere kant waren de Van Oostendorpjes vast niet de enigen, en ook niet de eersten. Mijn indruk is dat de afkorting pas de laatste jaren aan het doorbreken is van het gezin naar het publieke … [Lees meer...] overCol: Alstu!
Col: Kukeleku
Het antwoord op de vraag Hoe kraait een haan in het Frans en Engels? is een beetje kort, vandaag op de Onze Taal Taalkalender. Nu kun je natuurlijk kort zijn: cocorico en cock-a-doodle-doo is een correct en volledig antwoord. Maar er valt nog wel iets meer over te vertellen. … [Lees meer...] overCol: Kukeleku
Col: Waarom # geen ‘hekje’ moet heten maar ‘kruis’
Zouden er mensen zijn die altijd lezen zonder te luisteren? Ik hoor geloof ik altijd een stem in mijn hoofd die voorleest wat er gezegd wordt, zij het razendsnel. Die stem lijkt ook op mijn eigen stem, of om preciezer te zijn: op mijn stem zoals die voor mijzelf klinkt, niet zoals ik hem op opnamen hoor. Ik dacht eraan vanwege Twitter, of om precies te zijn vanwege de … [Lees meer...] overCol: Waarom # geen ‘hekje’ moet heten maar ‘kruis’
Een landschap bestoken met verschroeide aarde
Een Nederlandse dichter is iemand die Facebook-vrienden is met een andere Nederlandse dichter. Een Nederlandse poëzierecensent is iemand die op Facebook ontvriend is door een Nederlandse dichter. Facebook is een website waar alle dichters van Nederland mekaar uitschelden. Een Nederlandse poëzielezer is iemand die geen idee heeft van Facebook, maar lid is van de door Gerrit … [Lees meer...] overEen landschap bestoken met verschroeide aarde
Col: 20 tweets per uur
De internetjournalist Jeroen Mirck kwam vorige week met een verrassing, die het leven van de taalonderzoeker nóg opwindender gaat maken. Mirck maakt al sinds 2007 jaarlijks de lijst van actiefste Nederlandse Twitteraars op. Tot nu toe stonden op die lijst altijd min of meer bekende gebruikers van het netwerk, maar die waren dit jaar ineens bijna allemaal weggevaagd door … [Lees meer...] overCol: 20 tweets per uur
Col: I wish for a puppy.
"Waarom zouden lezers van regionale kranten en De Telegraaf, kijkers van Ik Hou van Holland, The Voice of Holland, Boer Zoekt Vrouw en Flikken Maastricht zich bewegen in een omgeving met steeds meer Engels?" Het is een interessante vraag die de journaliste Marcia Luyten stelt in de opiniebijlage van NRC Handelsblad van gisteren (pagina 1, pagina 2). Helaas geeft ze geen … [Lees meer...] overCol: I wish for a puppy.
Vac: Promovendus Nederlandse fonologie Meertens Instituut
The Meertens Instituut is a research institute of the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences, focusing on research and documentation of Dutch language and culture. The Department of Variation Linguistics at the Meertens Institute offers a PhD position in phonolog, as part of the programme "The Life Cycle of Liquids”, an internal research project at the Meertens … [Lees meer...] overVac: Promovendus Nederlandse fonologie Meertens Instituut
Mopperen is een Anglicisme!
Soms, als ik verkouden ben en mijn favoriete thee op is, denk ik er weleens over om anglicismen te gaan bestrijden. Dat lijkt me zo'n fijne levensstijl: iedereen is het bij voorbaat met je eens (ik heb althans nog nooit gehoord van iemand die een fervent voorstander was van het anglicisme) en bovendien heb je ook geen argumenten meer nodig. Als je zegt 'dit of dat is een … [Lees meer...] overMopperen is een Anglicisme!
Stiekem Rotterdams praten
Uit piëteit met de betrokkene heb ik er zeven jaar over gezwegen, maar het moet nu maar eens naar buiten. In die tijd was Medy van der Laan namens D66 staatssecretaris bij het ministerie van OCW. Op een zekere dag kwamen haar kinderen van school en Van der Laan schrok: wat spraken die kinderen plat! En zij was immers staatssecretaris bij onderwijs en cultuur en bovendien ook … [Lees meer...] overStiekem Rotterdams praten
Gewoon normaal
Ik werk zelf op het Meertens Instituut, dus ik ga geen reclame maken voor het (heel leuke, heel informatieve, heel fraai uitgegeven) boekje Eigen en vreemd. Meertaligheid in Nederland dat mijn collega Leonie Cornips schreef en het instituut deze maand aan zijn relaties stuurt. Maar ik kan wel iets zeggen over de eraan gekoppelde website, waarop een filmpje staat dat gemaakt is … [Lees meer...] overGewoon normaal
De Holman-shuffle
S - "Ja, het is zo, het origineel is geschreven in de dactylische hexameter..."H - "Dactische hexameter". Ik weet niet goed hoe ik het bovenstaande goed moet opschrijven. Zoals het er nu staat, lijkt het net alsof H zijn woorden uitspreekt nadat S ze heeft gezegd, maar zo is het niet. Het gaat eerder lettergreep voor lettergreep: … [Lees meer...] overDe Holman-shuffle
Brief aan de leraren Nederlands
Beste collega's, moet je horen, Ik zit helemaal aan de andere kant van de neerlandistiek. Terwijl jullie (op het Gerrit Komrij College en elders) voor de klas staan, zit ik in mijn ivoren torentje taal te onderzoeken. Soms denk ik aan toch wel aan jullie, bijvoorbeeld nu sommigen van jullie aan het staken zijn tegen de maatregelen die me inderdaad absurd lijken. Jullie baas is … [Lees meer...] overBrief aan de leraren Nederlands
Nieuws over de nageboorte van het paard
Dezer dagen zendt de NTR opnieuw het hoorspel uit dat enkele jaren geleden gemaakt is van deel I van Het Bureau (Meneer Beerta). Wat is dat toch een meesterwerk van radiokunst, sprankelender en verrassender dan het boek. De acteurs zijn allemaal briljant, maar het meest geldt dat voor Joop Keesmaat, die meneer Beerta speelt met een ongekend gevoel voor psychologische nuance. Ik … [Lees meer...] overNieuws over de nageboorte van het paard
Ik ben slechts alleen
Het Nederlands is zo groot, het is nog steeds niet helemaal in kaart gebracht. Gisterenmiddag was het voor mij weer zover: twee doodgewone woorden kregen ineens een nieuwe glans. Ik zat eerlijk gezegd een beetje te suffen, op het congres voor taalgeleerden waar ik mijn Driekoningen doorbracht, maar ineens schrok ik weer op van een lezing die me een van die kleine wondertjes … [Lees meer...] overIk ben slechts alleen
Wordfeud en crisis
Er is een duidelijk verband tussen Scrabble en crisis. De Amerikaanse architect Alfred Mosher Butts (1899-1993) bedacht het woordspel tijdens de vorige grote crisis, in de jaren dertig, toen hij zelf werkloos geworden was en bovendien meende dat zijn medeburgers wel wat afleiding konden gebruiken. Het zal wel geen toeval zijn dat Wordfeud opkomt nu de economische malaise … [Lees meer...] overWordfeud en crisis
DE TAAL WORDT TOP!
Lezers van Neder-L! Jullie mogen het zeggen: moet ik Jan T'Sas ontvrienden of niet? Jan is de hoofdredacteur van Taalschrift, het tijdschrift van de Taalunie, dat wil zeggen van de overheid, en sinds enkele maanden ook mijn vriend op Facebook. Ik heb daar veel plezier van, al ben ik een beetje boos dat hij op mijn verjaardag niet op mijn muur geschreven heeft. Jan schrijft nu … [Lees meer...] overDE TAAL WORDT TOP!
Het persoonlijk aanwijzend voornaamwoord bij Jan Cremer
Dankzij de iPad-app die het Letterkundig Museum sinds kort gratis verspreidt, kan iedereen (nou ja, iedereen met een iPad) nu op ieder moment van de dag, thuis en onderweg, voor editeur spelen. De app bevat het volledige typoscript van Ik, Jan Cremer in facsimile, inclusief correcties van onder meer Cremer zelf en van C.B. Vaandrager. Je kunt er eindeloos in snuffelen en … [Lees meer...] overHet persoonlijk aanwijzend voornaamwoord bij Jan Cremer
Col: De zonnekoning
Noorwegen heeft een schandaal om jaloers op te zijn. Er zijn sterke verdenkingen dat een onlangs opgedoken onbekend toneelstuk van Henrik Ibsen, De zonnegod, niet door Ibsen geschreven is, maar door de (21e-eeuwse) acteur en toneelschrijver Geir Ove Kvalheim, die ook andere stukken van Ibsen zou hebben vervalst, net als van de Nobelprijswinnaar Knut Hamsun. … [Lees meer...] overCol: De zonnekoning
Hoe uw taal gaat veranderen
Weet je wat, ik ga eens wat voorspellen over het Nederlands in 2012. Nu, aan het begin van het jaar, spreekt u het jaartal aan het eind van de vorige zin in uw hoofd nog uit als 'tweeduizendtwaalf'. Straks, voor de volgende oudejaarsavond, zal dat voor velen van u niet meer gelden. Die horen dan 'twintig-twaalf'. Allerlei stagiaires die bij radioprogramma's werken zullen in de … [Lees meer...] overHoe uw taal gaat veranderen
