Op 21 maart 2011 zal het honderd jaar geleden zijn dat de Sittardenaar Willy Dols geboren is. Hij was een veelbelovend geleerde die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog op tragische wijze om het leven gekomen is. Tijdens zijn studie al publiceerde hij een aantal artikelen op taalkundig gebied waarin hij reeds blijk gaf van zijn grote interesse voor het Limburgse dialect. … [Lees meer...] overLit: Te verschijnen: Willy Dols 1911-1944
Waarom ik nu toch een iPad heb
Een van de voordelen van stevige meningen is dat je ze af en toe totaal kunt veranderen. Er is niets prettigers dan met vuur datgene verdedigen dat je een paar maanden geleden nog met grote stelligheid afwees. Je kent alle argumenten van de andere kant, en kunt ze dus nog effectiever bestrijden. In mei was ik nog faliekant tegen de iPad. Ik wond er hier op Neder-L geen doekjes … [Lees meer...] overWaarom ik nu toch een iPad heb
Col: Column 73 Marc van Oostendorp: De verscheurde ziel van Jan Stroop
Het nieuwe boek Hun hebben de taal verkwanseld van Jan Stroop geeft de lezer een onrustig gevoel. Dat komt niet alleen doordat er stukken uit pakweg de laatste vijftien jaar door elkaar staan en je dus de hele tijd heen en weer springt in de tijd. Het komt vooral doordat het boek onder veel meer inzage geeft in de gedachtewereld van Jan Stroop. … [Lees meer...] overCol: Column 73 Marc van Oostendorp: De verscheurde ziel van Jan Stroop
Col: Column 72 Marc van Oostendorp: De terugkeer van Laurens Jz. Coster (september 2010)
In Nederland schijnen er op dit moment ongeveer 100.000 e-boekreaders verkocht te zijn, maar veel elektronische boeken in het Nederlands zijn er nog niet. In de handel zijn er slechts een paar duizend titels voorhanden, waarschijnlijk omdat uitgevers nog huiverig zijn voor het nieuwe medium. … [Lees meer...] overCol: Column 72 Marc van Oostendorp: De terugkeer van Laurens Jz. Coster (september 2010)
Ove: Hans den Besten (1948-2010)
Zojuist is bekend geworden dat prof. dr. J.B. (Hans) den Besten in zijn woonplaats Amsterdam overleden is. Den Besten was tijdens zijn hele werkzame leven verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij na een kandidaats Nederlandse Taal- en Letterkunde, Algemene Taalwetenschap gestudeerd had. Hij doceerde onder andere Nederlandse, Duitse en Algemene Taalwetenschap. De … [Lees meer...] overOve: Hans den Besten (1948-2010)
Ik zal het wel weten
Door Marc van Oostendorp Heb ik weleens iets ontdekt? Is er ooit weleens een taalverschijnsel geweest dat mij als eerste opviel en iemand anders niet? Ik zit nu toch al een paar jaar in het vak, het wordt toch weleens tijd, zou je zeggen. Maar ik kan het me niet herinneren. Ik beeld mezelf in dat ik verschijnselen goed kan interpreteren en verklaren, en dat ik ze een plaats … [Lees meer...] overIk zal het wel weten
Nieuws: Meldpunt Taal Online
Sinds gisteren is het Meldpunt Taal online, een nieuwe website waarop taalgebruikers al hun observaties over het Nederlands kwijt kunnen: nieuwe woorden, of juist ouderwetse die weer ergens opduiken, ergernissen of juist gelukkige ontdekkingen, opmerkelijke zaken in kindertaal, mediataal of de taal van de straat. … [Lees meer...] overNieuws: Meldpunt Taal Online
Waarom ik nog geen iPad heb
Wie modern wil lezen, wordt voortdurend met existentiële vragen geplaagd. Zo willen sommigen die weten van mijn grote liefde voor mijn e-reader nu weten waarom ik nog geen iPad heb. (De iPad is weliswaar in Europa nog helemaal niet te krijgen, maar de ware liefhebber draait daar zijn hand niet voor om: ik zou natuurlijk ook naar Amerika kunnen emigreren om daar ongestoord … [Lees meer...] overWaarom ik nog geen iPad heb
Verslaafd aan variatie
Mijn e-boeklezer en ik, we zijn inmiddels meer dan drie maanden bij elkaar. Geen dag heb ik hem uit het oog verloren, al is het maar omdat ik inmiddels mijn abonnement op de papieren editie van NRC Handelsblad heb opgezegd, en de krant alleen nog van mijn apparaatje lees. Maar ik heb ook hoofdstukken uit taalkundeproefschriften, dichtbundels, essays, korte verhalen en romans … [Lees meer...] overVerslaafd aan variatie
Een toekomst zonder verleden
Deze lente vieren we plechtig dat vijftien jaar geleden het literaire tijdschrift De Opkamer werd opgericht door de (toenmalige) romanschrijver en (tegenwoordige) fotograaf Hans van der Kamp. De Opkamer was het eerste Nederlandse literaire tijdschrift op het internet. Het was mooi vormgegeven en beloofde de stem van een nieuwe generatie te worden. Hoewel het internet nog door … [Lees meer...] overEen toekomst zonder verleden
De weg van de Winkler Prins
Ruim een maand heb ik mijn e-boeklezer nu in mijn bezit, en de uitgevers en boekverkopers overal ter wereld vieren uitbundig feest. Mijn honger naar boeken kent geen grenzen; zoals de gokverslaafde naar zijn pokerwebsites surft, de anorexiapatiënte naar de weblogs van haar lotgenoten, zo breng ik halve nachten door op jacht naar nieuwe elektronische boeken. Het begon op sites … [Lees meer...] overDe weg van de Winkler Prins
Pleidooi voor een jaarwisseling
Wanneer wordt het eindelijk 2001? Wie de website van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse letteren bezoekt, en daar eind 2009 de ‘korte toelichting op de website’ naslaat, vindt daar onder andere de volgende tekst: "In de loop van 2001 zal in de dbnl een downloadfunctie beschikbaar komen. Teksten kunnen dan worden binnengehaald in verschillende bestandsformaten als … [Lees meer...] overPleidooi voor een jaarwisseling
De Vlaming in mij
Ik heb mezelf leren kennen terwijl ik de afgelopen maanden meewerkte aan het tweede deel van de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten (MAND), dat binnenkort verschijnt. Zo heb ik de Vlaming in mij ontdekt. Dat zit zo. Taalkundigen zeggen meestal dat we in het Nederlands twee rijtjes persoonlijk voornaamwoorden hebben. De Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS) noemt … [Lees meer...] overDe Vlaming in mij
Impactfactor
Het wetenschappelijk bedrijf wordt langzaam maar zeker zo objectief dat het tot somberheid stemt. Onlangs was ik namens de redactie van neerlandistiek.nl - hét publicatiemedium voor uw beste wetenschappelijke werk - bij een bijeenkomst van redacties van elektronische wetenschappelijke tijdschriften uit allerlei disciplines. Een belangrijk deel van de middag ging heen met de … [Lees meer...] overImpactfactor
Zoentje op je oorlel
Wat is het verschil tussen een kus en een zoen? Mijn indruk is dat er gaandeweg een betekenisverschil aan het ontstaan is tussen die twee woorden. Voor een eerste definitie zoeken we ons heil bij het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT). Dat definieert kus als 'eene aanraking met de lippen, in 't bijzonder eene aanraking van een anders mond'. Verder merkt het woordenboek op … [Lees meer...] overZoentje op je oorlel
Het volk, de koningin en ik
De mensen - u weet wel, de man in de straat, lieden zoals u en ik, de doorsnee taalgebruiker, Jan met de pet, onze achterban, degenen voor wie wij het allemaal doen, de geïnteresseerde leek, het gewone volk, de belastingbetaler, de zwijgende meerderheid, onze informanten, de representatieve steekproef, mijn spreekwoordelijke oma, degenen op wie Rita Verdonk zich richt, en de … [Lees meer...] overHet volk, de koningin en ik
Carnaval der burgerrecensenten
'Voor virtuoos proza moeten we niet op het net zijn'. Zo, die zit en daar kunt u het mee doen. Ga toch weg van dit vermaledijde beeldscherm waar u naar zit te staren. Neem liever een goed boek, of een krant, of desnoods een reclamefolder, als u tenminste op zoek bent naar virtuoos proza. Het citaat waar ik mee begon, komt ook al niet uit een boek, maar uit een stukje dat de … [Lees meer...] overCarnaval der burgerrecensenten
Wat is er mis met de natuurkunde?
De natuurkunde is de moeder aller wetenschappen. Er zijn weinig disciplines die zo precies zijn, zulke prachtige technologische vruchten dragen en zulk diep inzicht in de werkelijkheid geven. Op velerlei wijzen geldt de natuurkunde dan ook als model voor de moderne wetenschap. Er zou een kloeke bundel zijn samen te stellen met passages in de twintigste-eeuwse taalkunde waarin … [Lees meer...] overWat is er mis met de natuurkunde?
De ontdekking van de zin
Niemand vindt het leuk om onzinnig werk te doen, en daarom houdt iedereen die geen bejaarden wast, voor dag en dauw het vuilnis ophaalt of in India bijstand verleent aan de allerarmsten, zich vast aan zijn illusies. De directeur meent dat hij enorme verantwoordelijkheden op zich neemt om de algehele welvaart op te voeren, de ambtenaar spiegelt zich voor dat de maatschappij in … [Lees meer...] overDe ontdekking van de zin
Hoe streektaalfunctionarissen alles kapot maken
Ziet er één kiezer nu al reikhalzend uit naar de provinciale verkiezingen op 7 maart om de bestuurders in de eigen provinciehoofdstad eindelijk uitbundig op de schouders te kunnen slaan vanwege het heilzame werk van de afgelopen vier jaar? Het is vast nuttige arbeid, gemeentebesturen coördineren en supervisie uitvoeren over de aanleg van provinciale wegen, maar warme gevoelens … [Lees meer...] overHoe streektaalfunctionarissen alles kapot maken
De tussen-n in het Concertgebouw
Door Marc van Oostendorp Taalkundigen zijn lieden die groot belang hechten aan een correcte, uniforme en duidelijke spelling. Taalkundigen zijn lieden die de volgende vraag stellen: 'Hoe moet een leerkracht straks in de klas de leerlingen motiveren voor goed spellen als het er allemaal niet meer toe doet?' Taalkundigen zijn lieden die vinden dat het er 'allemaal' wel zeker toe … [Lees meer...] overDe tussen-n in het Concertgebouw
De mooiewoordenindustrie
Toen ik anderhalf jaar geleden met een kraampje op de open dag van het Meertens Instituut stond, wist ik niet wat ik daarmee zou aanrichten. Een keer in de zoveel jaar doet het instituut mee met de zogenoemde wetenschapsdag en stelt de poorten open voor wat we het grote publiek noemen. Dat bestaat overigens voor een aanzienlijk deel uit vrienden, familie en bekenden van … [Lees meer...] overDe mooiewoordenindustrie
Sluit de universiteiten
Als ik een wens mocht doen, zou ik vragen dat de bureaucraten hun werk snel afmaakten en de universiteiten definitief afbraken en ontdeden van alles wat onderzoek en onderwijs prettig kan maken. Dat het eindelijk zo ver was dat er alléén nog beleidsmedewerkers en managers zouden zijn, elke dag van 9 tot 17:30 bezig met bedenken volgens wat voor criteria hun organisatie nu weer … [Lees meer...] overSluit de universiteiten
Google-roem
Wilt u ook eens op de televisie uw mening geven over de nieuwe spelling? Ja hè, lezer, dat lijkt u wel wat. Of op zijn minst wilt u geïnterviewd worden door De Twentsche Courant Tubantia. Of desnoods iets vertellen voor de Utrechtse studentenradio. Ik bied hulp: begin een website, en zet daar uw artikelen op. Of anders foto's van uw collega's, of wat opruiende teksten tegen de … [Lees meer...] overGoogle-roem
Weinig meer dan een nederig medium. Over Mark Boog
In de zomer 2001 verscheen een recensie van de eerste roman van Mark Boog, De vuistslag, in De Groene Amsterdammer. Die recensie was positief en maakte nieuwsgierig, hoewel er aan het boek allerlei eigenschappen werden toegedicht die mij normaal gesproken niet onmiddellijk mijn lessenaar doen uitklappen. 'Mark Boog weet de objecten in de kamer op bijna surrealistische manier … [Lees meer...] overWeinig meer dan een nederig medium. Over Mark Boog
