Dit is precies het twintigduizendste artikel dat we publiceren op Neerlandistiek. Dat is de oogst van ruim dertig jaar, maar die oogst is wel ongelijkmatig verdeeld: het tienduizendste bericht plaatsten we op 24 april 2019, dus iets meer dan vier jaar geleden. We zijn in die jaren dan ook enorm gegroeid. Er was om voor de hand liggende redenen een piek in de coronatijd, toen nu … [Lees meer...] over20.000
Artikel
Slaagt ChatGPT voor het havo-examen Nederlands?
Gisteren liet ik ChatGPT het centraal eindexamen Nederlands voor vwo-scholieren maken. Het resultaat: het systeem zakt waarschijnlijk, nét (33 van de 60 punten). Een logische vervolgvraag is dan: lukt het op de havo wel? Daarom heb ik vandaag ook het havo-examen van vorige week ingevoerd, op precies dezelfde manier als ik gisteren beschreef. Ik heb het bovendien op dezelfde … [Lees meer...] overSlaagt ChatGPT voor het havo-examen Nederlands?
Reynaert als pelgrim
Het hoogtepunt van Van den vos Reynaerde is voor veel mensen waarschijnlijk Reynaerts openbare biecht met het schatverhaal, waardoor hij zijn ter dood veroordeling weet terug te draaien. Dat verhaal levert Reynaert overigens een nieuw probleem op: de koning wil dat de vos met hem meegaat naar de plek waar de schat begraven zou zijn. Dat kan Reynaert beter niet doen, want die … [Lees meer...] overReynaert als pelgrim
Persvoorlichter Erasmus Universiteit Rotterdam: ‘Nederlands studeren was voor mij een heel vanzelfsprekende keuze’
Mirjam Renting, persvoorlichter bij de Erasmus Universiteit Rotterdam Wat kun je eigenlijk worden met zo’n studie Nederlands, en hoe? Daar willen we graag zoveel mogelijk antwoorden op, voor alle huidige studenten, studiekiezers, en andere nieuwsgierige meelezers. In de toekomstrubriek van Jong Neerlandistiek verzamelen we interviews met afgestudeerden die een interessante … [Lees meer...] overPersvoorlichter Erasmus Universiteit Rotterdam: ‘Nederlands studeren was voor mij een heel vanzelfsprekende keuze’
Debatteren met Dilan
Zomaar gekeken naar een paar debatten deze week. Als het goed is, is er bij debatten in de plenaire zaal maar één aangesproken persoon, de voorzitter (m/v). Die heeft op de hogere zetel ook één voorrecht: hij of zij kan iedereen met u aanspreken, ook de aanwezigen in vak-K. Als het goed is, treedt de voorzitter als leider in de vergadering corrigerend op, zodra … [Lees meer...] overDebatteren met Dilan
ChatGPT maakt het vwo-examen Nederlands
Hoe goed is ChatGPT nu echt met taal? De ultieme test, zou je kunnen zeggen, is het centrale vwo-eindexamen Nederlands, zoals dat gisteren bij enkele tienduizenden leerlingen is afgenomen. Dat examen bestaat zoals bekend uit een aantal opiniërende teksten uit kranten en tijdschriften en vragen waarmee het begrip van die teksten wordt getoetst. Ik heb de teksten ingevoerd en de … [Lees meer...] overChatGPT maakt het vwo-examen Nederlands
@CPNB: Een essay schrijven is magisch
‘Essaygate’ ligt alweer even achter ons, maar spookte de afgelopen weken door mijn gedachten. Oorzaak hiervan is dat ik recent voor mijn studie Nederlands een essay heb geschreven. Bij het schrijven ervan merkte ik hoe oneens ik het ben met de CPNB. Het begrip essay niet meer gebruiken, omdat het afschrikwekkend kan werken en doet herinneren aan school, is absurd. Je moet dit … [Lees meer...] over@CPNB: Een essay schrijven is magisch
eigenares, eigenaarster of eigenarette?
Het centraal schriftelijk eindexamen Nederlands omvat de domeinen leesvaardigheid en argumentatieve vaardigheden. Dat is vastgelegd in het examenprogramma dat sinds 2014 van kracht is. Bij het inrichten van de schoolexamens hebben scholen wel vrijheid. Ze kunnen ervoor kiezen om dezelfde onderdelen te examineren die aan bod komen in het centraal eindexamen, maar het is ook … [Lees meer...] overeigenares, eigenaarster of eigenarette?
De huid is een gewaad van ruis en puls
Waarom Piet Gerbrandy lezen? Naar nieuwe bundels van Piet Gerbrandy kijk ik altijd uit – er is geen dichter die zo'n fascinerende vorm heeft, een die heel strak voelt zonder dat je er echt regels in kunt ontdekken, een waarvan de regels gebeeldhouwd lijken met een pikhouweel in plaats van een beitel. Een willekeurig voorbeeld uit de DBNL: Dit kot waar je boezems … [Lees meer...] overDe huid is een gewaad van ruis en puls
Een verhaal dat je sprakeloos van verwondering achterlaat
Jongstleden vrijdag werd bekend dat de Centrale Autoriteit Internationale Kinderaangelegenheden, die toezicht houdt op de adoptie van buitenlandse kinderen, in 1999 alle dossiers over adopties uit de jaren zeventig heeft vernietigd. In een reactie liet de Centrale Autoriteit weten dat die adoptiedossiers ook nog bij de Raad voor de Kinderbescherming bewaard zouden moeten zijn. … [Lees meer...] overEen verhaal dat je sprakeloos van verwondering achterlaat
Groningen: de verwondering
Toen ik in 2017 afscheid nam van de Radboud Universiteit, verrasten studenten en oud-studenten Algemene Cultuurwetenschappen mij met twee prachtige vriendenboeken (zeer dierbaar unica) en met een in flinke oplage geproduceerde boekenlegger door de studievereniging KNUS. Die boekenlegger draagt een citaat uit de intrigerende roman De verwondering (1962) van Hugo Claus: "Het had … [Lees meer...] overGroningen: de verwondering
Wat we leren over de mens uit de uitspraak van de l en de r
De fonetiek is het ultieme vak voor wie het kleine eert, het vak waarin je heel precies nagaat hoe een klinker klinkt en hoe iemand zijn tong beweegt om die klank te maken. Etske Ooijevaar, die gisteren in Nijmegen promoveerde, weet daar alles van. Ze schreef ruim 440 pagina's over de manier waarop ze in Volendam de r en de l maken, en hoe dat dan klinkt. (Ik was een van de … [Lees meer...] overWat we leren over de mens uit de uitspraak van de l en de r
Altijd mei
En andermaal stemt de maand mei af op de Mei van Herman Gorter. Volgens de dichter Jan Eijkelboom ‘duurt de Mei al meer dan honderd jaar’ (‘Non omnis moriar’, Jan Eijkelboom, Verzamelde gedichten, p. 404). In 1989 was het eeuwfeest van Mei gevierd met een bijzonder nummer van De Gids en aan dat nummer droegen liefst veertien dichters bij. Toen Eijkelboom zijn gedicht in 2002 … [Lees meer...] overAltijd mei
Toch vooral de meester
Toespraak gehouden ter gelegenheid van het afscheid van Frits van Oostrom van de Universiteit Utrecht Geachte aanwezigen,dierbare Frits, Hoe verschillend onze kinderjaren ook zijn geweest, toen we ongeveer acht jaar oud waren, kregen we beiden hetzelfde cadeau: Het boek voor de jeugd, een kanjer van 640 bladzijden:. Voor mij was het de allereerste kennismaking met … [Lees meer...] overToch vooral de meester
Reynaert en de universiteit
Over onderwijs, onderzoek, mijzelf en de toekomst Afgelopen vrijdag hield Frits van Oostrom zijn afscheidscollege in een overvolle Utrechtse Dom. Hieronder staat de tekst Mijnheer de Rector Magnificus,Excellentie,Zeer geachte aanwezigen, Het stichtingsjaar van deze universiteit is welbekend: 1636. Het was hetzelfde jaar waarin de universiteit van Harvard werd gesticht. … [Lees meer...] overReynaert en de universiteit
Etymologica: Molens
Een van de trekpleisters voor toeristen in het Nederlandse landschap vormen de molens. Plaatsen als Kinderdijk of de Zaanse Schans danken er hun populariteit aan. Maar waar komt het woord molen eigenlijk vandaan? Als men naar de etymologie van molen kijkt, blijkt dat het gaat om een zeer vroeg leenwoord uit Latijn molina [4e eeuw], dat zelf weer verband houdt met Latijn molere … [Lees meer...] overEtymologica: Molens
Het gesprek aangaan vanuit een welwillende gelijkwaardigheid
Wat een mooi vak de mediëvistiek is, dat blijkt uit het essay dat Bram Caers schreef voor de bundel Spiegelingen die morgen verschijnt. De bundel is samengesteld en volgeschreven door prominenten uit het vak, ter gelegenheid van het afscheid van Frits van Oostrom aan de Universiteit Utrecht, maar het bevat geen rechtstreekse eerbetonen aan Van Oostrom, maar aan een keur van … [Lees meer...] overHet gesprek aangaan vanuit een welwillende gelijkwaardigheid
Lady Anne Revisited
Liever nog dan mijn slimme telefoon heb ik een aantal nieuwe dichtbundels onder handbereik. Als je die leest dan weet je vaak wel hoe laat het is. Plundering van de Zuid-Afrikaanse dichter Antjie Krog is zo'n bundel. Mijn kennismaking met de poëzie van Antjie Krog dateert van 1994, toen de Utrechtse docent Moderne Letterkunde, R.L.K. Fokkema, ons haar boek Lady Anne … [Lees meer...] overLady Anne Revisited
17th Century Dutch Christian texts
In the seventeenth century, Dutch missionaries translated Christian texts into the Austronesian language, Siraya, spoken in southwest Taiwan. Some survive in Siraya, but others only survive in translation. Two of the latter are Dutch versifications of the Lord's Prayer and the Apostles' Creed. The Dutch verses may also have been sung by the Siraya, but this is not certain. As … [Lees meer...] over17th Century Dutch Christian texts
Taalproevers en de sandwich van de rechter
Rechten zijn een bijzonder vak, zeker voor de taalkundige: een vak waarin een hele wereld gemaakt wordt met taal, de taal van de wet en die van de advocaten en de jurisprudentie. Zonder taal is een groot deel van het menselijk bestaan ondenkbaar, maar dat geldt zeker voor het recht. Allerlei filosofische problemen worden praktisch ineens urgent in de context van het recht. … [Lees meer...] overTaalproevers en de sandwich van de rechter
Bijna academisch onderzoek naar een verzonnen taal
Gisteren vond in Groningen de finale plaats van de Olympiade Nederlands. Hier is het juryrapport. De jury bestond dit jaar uit Bram Lambrecht (Universiteit Gent), Geertje Slangen (Taaladviseur bij de Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie) en Ninke Stukker (Rijksuniversiteit Groningen). Namens de organisatoren notuleerde Els Stronks (Universiteit Utrecht). De jury … [Lees meer...] overBijna academisch onderzoek naar een verzonnen taal
Stinken naar zo’n dialoog
Wat beschamend: sommige Nederlanders retourneerden hun koninklijke onderscheiding omdat Mitchell Esajas er ook eentje had gekregen, andere Nederlanders maakten schriftelijk bezwaar tegen de toekenning. Een principekwestie? Ook wie niet instemt met de gelouterde zwartepieten- en Black Archives-activist, moet de mogelijkheid openhouden dat andersluidende ideeën relevant … [Lees meer...] overStinken naar zo’n dialoog
Je woorden ordenen om verwarring te voorkomen?
Hoe orden je je woorden? Dat is een van de vragen waarvoor de mensheid zich gesteld ziet. In de loop van de tijd zijn we in verschillende uithoeken van de wereld tot verschillende oplossingen gekomen. Nu zijn er ook nogal wat mogelijkheden. Neem de volgorde van het onderwerp (subject, S), werkwoord (verbum, V) en lijdend voorwerp (object, O). Drie dingen kun je logischerwijs … [Lees meer...] overJe woorden ordenen om verwarring te voorkomen?
Meesterlijk maakwerk
De afgelopen vijf jaar is Van den vos Reynaerde voor mij een gemoedstoestand geweest. Vandaag verschijnt het resultaat daarvan. (Zie hierboven een foto van het huisje in de achtertuin waar ik het maakte.) Het is een boek op drie niveaus geworden. Ten eerste uiteraard de Reynaert zelf, het onomstreden meesterwerk van de middeleeuwse Nederlandse letterkunde en volgens menigeen … [Lees meer...] overMeesterlijk maakwerk
Over Reynaert – inleiding op een serie bijdragen
Reynaert is onontkoombaar, als personage en als tekst. Iedereen die zich met de Middelnederlandse literatuur heeft beziggehouden stuit wel eens op de nog altijd raadselachtige vos. Frits van Oostrom schreef al vroeg over de vos en zijn reputatie in Reynaert primair, hij gaf hem een hoofdrol in Stemmen op schrift en presenteert op de dag van zijn afscheid als hoogleraar een … [Lees meer...] overOver Reynaert – inleiding op een serie bijdragen























