Voorstellen voor een fundamentele aanpak van het kwalitatieve lerarentekort De eerste waarschuwingen voor de dreigende lerarentekorten van deze eeuw werden al gegeven aan de ministers Ritzen (1994-1998) en Hermans (1998-2002).[1] Inmiddels zijn we tien ministers, honderden onderzoeksrapporten en beleidsstukken, en miljarden euro’s verder en zijn de problemen rond het … [Lees meer...] overNaar een professionele cultuur voor het beroep van leraar
Artikel
Etymologica: MidNL reumappel en matral
Een paar eeuwen geleden was het doodnormaal. Was je verkouden, dan had je een geperforeerd bundeltje met aromatische kruiden en ambergris om je nek waaraan je af en toe kon snuiven. Een soort van neusspray avant la lettre. Tot in de zeventiende eeuw droegen rijke stedelingen dikwijls zo’n kruidenmix ingesloten in een edelmetalen houdertje (vaak een bolletje) om de nek, niet … [Lees meer...] overEtymologica: MidNL reumappel en matral
Alle 13 goed!
Suno AI is een nieuwe chatbot, die van een willekeurige tekst een lied kan maken in een door de gebruiker opgegeven stijl. Ik probeerde het met 13 klassieke Nederlandse gedichten. … [Lees meer...] overAlle 13 goed!
Een lingua franca in een eentalig Vlaanderen met meertalige Vlamingen
De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (3.4) In deze reeks vertellen onderzoeker Eline Zenner en taalliefhebber Jan Hautekiet het verhaal van de ‘verenglishing’ van het Nederlands in Vlaanderen. Een overzicht van de afleveringen in de aangroeiende reeks vind je hier. Het Engels beïnvloedt het Nederlands in Vlaanderen op twee manieren, als lingua franca … [Lees meer...] overEen lingua franca in een eentalig Vlaanderen met meertalige Vlamingen
Dichtsje foar de frou nextdoor
Oer it dichtwurk fan Tine Bethlehem Tine Bethlehem debutearre, as tweintichjierrige!, yn 1958 yn literêr tydskrift De Tsjerne, ûnder de namme Tineke Bethlehem, mei fiif gedichten.1 Se folge doedestiids, nei de ULO yn Akkrum, de Foarmingsklasse yn Ljouwert. ‘Minsken fan ’e Foarmingsklasse en minsken fan ’e kweek troffen inoar tusken de middei wol yn ’e … [Lees meer...] overDichtsje foar de frou nextdoor
Mail van de Kamervoorzitter
Ik weet niet hoeveel hoogleraren in de loop van de parlementaire geschiedenis hatemail in hun mailbox hadden hangen van een voorzitter van de Tweede Kamer – maar sinds afgelopen donderdag ben ik zo iemand. De mail stamt uit een voor drs. Martin Bosma onrustige nacht van bijna twee jaar geleden – 23 december 2021. Ik heb er eerder niet over geschreven omdat ik, zoals veel … [Lees meer...] overMail van de Kamervoorzitter
Nog (niet) koud of …
“Over schrijvers wordt geregeld beweerd dat hun lijk nog niet koud is of ze zijn al vergeten”. Een schrijnende openingszin van Arnon Grunberg, in zijn column ‘Verveling en eeuwigheid’ [katern Boeken], De Volkskrant 9-12-2023. Elk doorkneed neerlandicus zal in deze krasse uitspraak de stijlfiguur van de hyperbool herkennen. Los van de functie ervan is deze zin ook een nadere … [Lees meer...] overNog (niet) koud of …
Tip Marugg werd honderd jaar geleden geboren
Op 16 december 2023, honderd jaar geleden, werd de bekende Curaçaose auteur Silvio Alberto (Tip) Marugg geboren. In een interview vertelde Tip Marugg (16 december 1923 – 22 april 2006) aan Hans Vaders: “Van het Reve (14-12-23) en ik schelen nauwelijks veertig uur van elkaar in geboorte-uur. De Heer moet wel erg toornig zijn geweest in de maand december van dat verschrikkelijke … [Lees meer...] overTip Marugg werd honderd jaar geleden geboren
Twee philipdeschommelariaden
1. Het verhaal dat bij Razoux De geschiedenis van Philip den Schommelaar heet kent twee bewerkingen/vervolgen/imitaties. De eerste is Het meisje dat niet stil zit, (ziet staat er abusievelijk in de titel – je vindt in kinderboeken veel slordigheden) in De kameraadjes van Pietje Smeerpoets uit 1900. Het begint als een heel aardig gedichtje, een … [Lees meer...] overTwee philipdeschommelariaden
Opkomend gewoon
Laten we twee uitingen tegenover elkaar zetten: Het bijwoordje gewoon geeft aan de a-zin géén andere betekenis, maar maakt deze hooguit alleen wat stelliger en vooruit, er klinkt een veroordeling in door. Maar vooral als iemand in zijn of haar taal strooit met gewoon blijft er van die stelligheid niet veel over en dat veroordelen klinkt dan voor het luisterende oor … [Lees meer...] overOpkomend gewoon
We hebben een nieuwe regel!
Het Nederlands gaat ons allen aan het hart, maar het is jammer dat het zomaar door onbevoegden kan worden gebruikt. Met de jaarlijkse wedstrijd de Nieuwe Taalregel probeert de hoofdredactie van Neerlandistiek we iets te doen aan deze ongewenste situatie. Geef de taal weer terug aan de deskundigen! Hiertoe nodigen we lezers uit om nieuwe regels voor te stellen die liefst zo … [Lees meer...] overWe hebben een nieuwe regel!
Broeder Ezel
Erwin Mortier behoort wat mij betreft tot de beste vertellers en dichters onder de hedendaagse Nederlandstalige schrijvers. Sinds zijn terecht meermaals bekroonde debuut Marcel uit 1999 heeft hij nog zes romans, een aantal bundels gedichten en mooie essaybundels gepubliceerd. Met veel genoegen las ik nu zijn eerste verhalenbundel Glorie en Heerlijkheid, die eerder dit jaar … [Lees meer...] overBroeder Ezel
Wessel te Gussinklo
Tekening: Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overWessel te Gussinklo
In memoriam Rob Woortman (1945-2023)
Op vrijdag 8 december j.l. overleed in Amsterdam neerlandicus en cultuurhistoricus Rob Woortman. Hij schreef samen met zijn vrouw Alice Boots de biografie van Anton de Kom, maar tekende voor nog meer boeken. Zijn volle leven telde 78 ½ jaren. Rob Woortman werd geboren op 11 mei 1945 in Amsterdam in een arbeidersmilieu, zijn vader was joods maar niet gelovig, zijn moeder was … [Lees meer...] overIn memoriam Rob Woortman (1945-2023)
Twee hanskijkindeluchtiaden
1. Het is geen dromer, Ongehoorzame Piet, in Piet met de speen, Lize met de speen uit 1905, maar hij valt net als Hans Kijk-in-de-lucht wel in het water (van een beekje), waar hij uit wordt gevist en vervolgens uitgelachen wordt: Daar gaat nu Pietje druipend heen,Tot groot vermaak van iedereen. En dan krijgt hij thuis ook nog een pak … [Lees meer...] overTwee hanskijkindeluchtiaden
Te veel artikelen
Het is een artikel dat al deze zomer verscheen in El País, maar pas de laatste tijd wordt het veel besproken in de kringen waarin ik verkeer: een artikel over de vleesonderzoeker José Manuel Lorenzo. In de titel is er al sprake van 'de schaduwzijde van de wetenschap' en dat gaat niet over het onderwerp dat Lorenzo bestudeert maar de hoeveelheid artikelen die hij aan dat werk … [Lees meer...] overTe veel artikelen
Is Holland, in ’t jaar MM,CCCC,XL [2440] misschien geschreven door Gerrit van der Jagt?
In haar blog van 25 april 2023 schrijft Marita Mathijsen dat het anonieme boekje Holland, in ’t jaar MM,CCCC,XL niet aan Betje Wolff toegeschreven kan worden. In het verleden zijn er heruitgaves van gemaakt waarin gewoon ervan uitgegaan wordt dat zij dit geschreven heeft. Bijvoorbeeld in 1975 door G.W.Huygens. In handboeken literatuurgeschiedenis wordt het schrijverschap ook … [Lees meer...] overIs Holland, in ’t jaar MM,CCCC,XL [2440] misschien geschreven door Gerrit van der Jagt?
Reve in Weert
In 2016 verscheen de Geschiedenis van de literatuur in Limburg, onder redactie van Lou Spronck, Ben van Melick en Wiel Kusters. Dit naslagwerk biedt een overzicht van talloze schrijvers die in Limburg actief waren of zijn. Pas op bladzijde 724 van dat kolossale boek, als de gemiddelde lezer al royaal gevloerd ligt door de stortvloed van namen en titels, komt eindelijk, in een … [Lees meer...] overReve in Weert
Heb je de Barbie-film gezien?
Als een van de interessantere ontwikkelingen in de taalwetenschap van de afgelopen jaren beschouw ik de belangstelling voor het gesprek: het idee dat taalbouwwerken dingen zijn die je meestal letterlijk in samenspraak met anderen maakt. Dat de kern van taal misschien niet ligt in de beslotenheid van een hersenpan, maar in wat zich tussen mensen afspeelt: dat wij dieren zijn die … [Lees meer...] overHeb je de Barbie-film gezien?
Jan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (8)
XV. Niet altijd had Jan Klaassen iets met Jan Klaassen te maken. Uit 1946 dateert de roman De geboorte van Jan Klaassen van J.J. Klant. Hierin is Jan Klaassen ontsnapt uit de poppenkast op de Dam en zwerft als mens – of liever gezegd dichter – door de stad. Zijn karakter heeft weinig of niets van de pop, en het boek weinig of niets van het spel, behalve wat figuren die aan … [Lees meer...] overJan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (8)
Gewoon in de politiek
Het woordje gewoon mag veel in de persconferenties van minister-president Rutte vallen (lees: gevallen zijn, want sinds die epifane zondag komt hij niet veel meer in Nieuwspoort), in de Tweede Kamer hoort het ook in de eredivisie van frequent hoorbaar Nederlands. Dat is iets waar waarschijnlijk alle fracties aan meedoen, maar de meer luidruchtige sprekers hebben er … [Lees meer...] overGewoon in de politiek
Je kunt een boek niet in je eentje lezen
40 jaar tandeloos (75) Boeken lezen over boeken is ongeveer even leuk als boeken lezen. Ja, als je een roman leest, treed je binnen in het hoofd van iemand anders. Maar als je een boek leest over een roman, treed je het hoofd binnen van iemand die het hoofd binnentreedt van iemand anders. Het aardige van romans is dat ze een ervaring bieden die je vrij letterlijk kunt … [Lees meer...] overJe kunt een boek niet in je eentje lezen
Kwaliteit boven kwantiteit?
Bachelor- en masterstudenten Nederlands uit Groningen schrijven in de blogserie Uit de collegebank geklapt over hun ervaringen met de studie Nederlands. Deze week is Hilde Bos aan het woord. Ik nam me op de middelbare school stellig voor om geen Nederlands te studeren. Ik had het helemaal gehad met de eindeloze leesteksten met geforceerde signaalwoorden en … [Lees meer...] overKwaliteit boven kwantiteit?
Het verhaal en de details
In memoriam Janet F. van der Meulen (1961-2023) Janet Froukje van der Meulen is geboren in Heerde, op de Veluwe, op 31 januari 1961. Ze volgde daar van 1973 tot 1979 de ‘ongedeeld-vwo-opleiding’ aan de Christelijke Scholengemeenschap de Heertganck. Evert van den Berg, de taalkundige die in 1983 promoveerde op een onderzoek naar de versificatie van Middelnederlandse … [Lees meer...] overHet verhaal en de details
Wandeling met Gerrit
Een klim, die wandeling naar de ruïnevan Mourcairol, Chapelle Saint Michel.Verlaten heiligdom van ’t ongeziene.Herinnering, tot ik hem vergezel. Hij licht de klink en opent het gedichtvan steen. Een drinkbak die de leegte tartligt voor ons. Adem die voor stilte zwicht.Het bidden van een langzaam kloppend hart. Hij nadert haast voorgoed een leeg altaar,elk woord gedoofd. … [Lees meer...] overWandeling met Gerrit
