• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Openingszin van de week

Ik zag haar voor het eerst op een vroege decembermorgen.

1 december 2025 door Bram Schillemans Reageer

De openingszin van deze week komt uit Dagen van glas (2023) van Eva Meijer. Het is een uitwerking van diens eerder verschenen novelle Haar vertrouwde gedaante (2021). Het boek vormt een collage van drie gezinsleden, moeder, vader en dochter, die zich alle drie niet echt thuis voelen. Hoewel de moeder de special van een filosofisch tijdschrift over de filosofie van aandacht van … [Lees meer...] overIk zag haar voor het eerst op een vroege decembermorgen.

Het besturen van een trekker is een daad van soevereiniteit.

24 november 2025 door Lotte Heerink Reageer

De openingszin van deze week komt uit het boek Wormmaan van Mariken Heitman. Het boek won in 2022 de Libris Literatuur Prijs en was Heitmans tweede roman. De hoofdpersonage in het boek is Elke, die voor haar werk planten veredelt. Ten tijde van de eerste bladzijde van de roman is ze druk in de weer met het ontwikkelen van een pompoensoort die zo goed mogelijk aan de eisen en … [Lees meer...] overHet besturen van een trekker is een daad van soevereiniteit.

De merkwaardige gebeurtenissen die in deze kroniek worden beschreven, vonden plaats in 194., in Oran.

17 november 2025 door Lara Bleker 1 Reactie

De merkwaardige gebeurtenissen die in deze kroniek worden beschreven, vonden plaats in 194., in Oran. Algemeen wordt gedacht dat ze daar niet hoorden. Het waren namelijk nogal ongewone gebeurtenissen, terwijl Oran op het eerste gezicht een gewone stad is, een doorsnee Franse prefectuur aan de Algerijnse kust. Deze openingszin komt uit het boek De pest van Albert Camus, … [Lees meer...] overDe merkwaardige gebeurtenissen die in deze kroniek worden beschreven, vonden plaats in 194., in Oran.

Op 11 februari 1955 wandelt een man door de straten van Hamburg, hoed in hand.

10 november 2025 door Thomas De Wispelaere Reageer

Op 11 februari 1955 wandelt een man door de straten van Hamburg, hoed in hand. Deze openingszin komt uit Een mond vol glas (1998), van Henk van Woerden. Door dit boek heen worden Demitrios Tsafendas en Hendrik Verwoerd bijeengebracht. Het boek kreeg de Sunday Tïmes Alan Paton Award en gaat verder om het Zuid-Afrikaanse trauma. … [Lees meer...] overOp 11 februari 1955 wandelt een man door de straten van Hamburg, hoed in hand.

Wanneer de volwassenen naar me keken, met de wrange bewondering voor iets wat ze zelf waren kwijtgeraakt, vroegen ze: ‘Waar kom je vandaan?’

3 november 2025 door Laura Maladry Reageer

‘Dordrecht!’ zei ik dan.. Aan de manier waarop ze me vervolgens uitdrukkingsloos aanstaarden, begreep ik dat dit niet het goede antwoord was. De openingszin van de week komt uit Onder de paramariboom (2018) van Johan Fretz. Dit boek, dat in 2019 de Boekhandelsprijs won, gaat over de zoektocht naar identiteit. Johannes, de verteller, is van Nederlands-Surinaamse afkomst en … [Lees meer...] overWanneer de volwassenen naar me keken, met de wrange bewondering voor iets wat ze zelf waren kwijtgeraakt, vroegen ze: ‘Waar kom je vandaan?’

Op de dag dat Minnie Panis voor de derde keer uit haar eigen leven verdween, stond de zon laag en de maan hoog aan de hemel.

27 oktober 2025 door Bram Schillemans Reageer

Op de dag dat Minnie Panis voor de derde keer uit haar eigen leven verdween, stond de zon laag en de maan hoog aan de hemel. De openingszin van de week komt uit De consequenties (2014) van Niña Weijers. De zin is een intertekstuele verwijzing naar de openingszin van Rituelen (1980) van Cees Nooteboom: ‘Op de dag dat Inni Wintrop zelfmoord pleegde stonden de aandelen Philips … [Lees meer...] overOp de dag dat Minnie Panis voor de derde keer uit haar eigen leven verdween, stond de zon laag en de maan hoog aan de hemel.

Het was oud en nieuw, een uur na middernacht toen ik, een volwassen vent met een vaste baan en in een zelfgemaakt varkenspak aan de rand van een industriegebied in een sloot viel.

20 oktober 2025 door Lotte Heerink 1 Reactie

Het was oud en nieuw, een uur na middernacht toen ik, een volwassen vent met een vaste baan en in bezit van een verklaring van goed gedrag, gekleed in een zelfgemaakt varkenspak aan de rand van een industriegebied in een sloot viel. De openingszin van deze week komt uit De instructies (2024) van Carolina Trujillo. Mol, de verteller, beschrijft hoe hij wordt meegesleurd in … [Lees meer...] overHet was oud en nieuw, een uur na middernacht toen ik, een volwassen vent met een vaste baan en in een zelfgemaakt varkenspak aan de rand van een industriegebied in een sloot viel.

Het duralex glas valt om.

13 oktober 2025 door Lara Bleker Reageer

‘Het duralex glas valt om. Een restje jenever verspreidt zich kleverig over Rosa’s slaapboek. Het buisje pillen rolt op de grond. Ze mompelt ‘stelletje klootzakken’ tot haar hand de hoorn te pakken heeft. Ze sliep nog.’ De openingszin van deze week komt uit het boek En dan is er koffie van Hannes Meinkema, het pseudoniem van Hannemieke Stamperius. Oorspronkelijk werd dit … [Lees meer...] overHet duralex glas valt om.

Deze kennismaking zal kort zijn.

9 juni 2025 door Romy Verschoor Reageer

Deze kennismaking zal kort zijn. Kort, maar noodzakelijk, zoals dat gaat met waarschuwingen. In dit hoofdstuk gaat al iemand dood. Deze openingszin van de week komt uit het boek Geen vaarwel vandaag (2023) van Daan Heerma van Voss. De eerste zin is kort en spreekt de lezer aan op een zeer directe manier, waardoor je meteen het verhaal in wordt getrokken. De opening zet de … [Lees meer...] overDeze kennismaking zal kort zijn.

“De dag begint. Niets aan te doen. Niets, door niets en niemand niet.”

3 juni 2025 door Suzanne van Schaik Reageer

De openingszinnen van het boek Max, Mischa & het Tet-offensief van Johan Harstad. Een prachtig en verslavend boek van meer dan 1200 bladzijden met ritmische, zangerige zinnen, vertaald uit het Noors. Het verhaal gaat over toneelregisseur Max Hansen, die in zijn tienerjaren met zijn familie vanuit Noorwegen naar Amerika emigreert. Het boek omspant vele decennia en … [Lees meer...] over“De dag begint. Niets aan te doen. Niets, door niets en niemand niet.”

“Het wordt de hoogste tijd dat ik het vertel”

26 mei 2025 door Laura Maladry en Thomas De Wispelaere Reageer

“Het wordt de hoogste tijd dat ik het vertel” (Wanneer de namen vervagen, René Swartenbroekx) Het boek dat zo geopend werd, is Wanneer de namen vervagen. Het zijn de herinneringen van Jean Vanlaer aan de Tweede Wereldoorlog. De verschrikkingen van de oorlog worden daarin geïllustreerd, maar ook de diepe invloed die ze op levens kunnen hebben. Het verhaal betreft verder een … [Lees meer...] over“Het wordt de hoogste tijd dat ik het vertel”

Nar den buuet goan

12 mei 2025 door Redactie Jong Neerlandistiek Reageer

“Nar den buuet goan” (naar de boot gaan) betekent in het Wichels “bevallen”. In Wichelen, het dorp waar de inzender van deze zin opgroeide, werd aan kinderen verteld dat baby’s werden afgehaald (ook “kuuepen” (kopen) genoemd) bij een van de vrachtschepen op de Schelde. Het Wichels is een overgangsdialect met opvallend veel dubbelvormen en diftongen. Wichelen is het meest … [Lees meer...] overNar den buuet goan

Noe he’j ’t schoap an’t driet’n

5 mei 2025 door Redactie Jong Neerlandistiek 4 Reacties

Heb je ooit een gezegde gehoord dat je eerst deed fronsen en toen hard liet lachen? In Salland, een streek in Overijssel, zeggen ze: "Noe he'j 't schoap an't driet'n." Letterlijk: "Nu heb je het schaap aan het schijten." Huh? Ja, echt! Het betekent zoiets als "Nu heb je de poppen aan het dansen!" Dit gezegde komt uit het Sallands, een Nedersaksisch dialect. Interessant is … [Lees meer...] overNoe he’j ’t schoap an’t driet’n

Dao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn

28 april 2025 door Redactie Jong Neerlandistiek 2 Reacties

Oftewel: "Daar heb ik mijn neus te hoog voor staan." Een uitdrukking uit het Belfelds dialect, onderdeel van de noordelijke Oost-Limburgse dialecten. Dit dialect wordt begrensd door de Urdinger en Panninger Linie. Wist je dat er ook liedjes in het Belfelds dialect worden gezongen. Arno Adams zingt, ook wel “de treurwilg van Belfeld” genoemd, melancholische liedjes in dit … [Lees meer...] overDao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn

Er hangt een schoer in de lucht

21 april 2025 door Redactie Jong Neerlandistiek 1 Reactie

Loop je door de straten van het Noord-Brabantse Cuijk en hoor je iemand zeggen: "Er hangt een schoer in de lucht," dan is het tijd om een stapje bij te zetten. Deze uitdrukking betekent namelijk dat er een donkere, dreigende onweerslucht op komst is. De zin komt uit het Kleverlands dialect, dat in Cuijk en omgeving wordt gesproken. Het dialect kent ook bijzondere woorden, … [Lees meer...] overEr hangt een schoer in de lucht

Ge makt mien de pis niet lauw!

14 april 2025 door Antoon Berentsen 3 Reacties

Ik noem u graag een zin in het Kleverlands én merk tegelijkertijd op dat dit feitelijk niet kan. HetKleverlands is net als bijvoorbeeld het Twents een dialectgebied dat - in twee landen - uit een aantalsubregio’s bestaat: het gebied rondom Nijmegen en de Duitse Nederrijn. Bewoners stellen steevast datze héél anders praten dan de buren. In Dick Bruna’s “Opa en oma pluus (in … [Lees meer...] overGe makt mien de pis niet lauw!

Wè schuifde ammel?

7 april 2025 door Friederike Manthey 1 Reactie

Deze uitdrukking is uit het Tilburgs. Het Tilburgs is een Brabants dialect en wordt in de stad Tilburg in Nederland gesproken.  Volgens het Woordenboek van de Brabantse dialecten hoort het Tilburgs tot groep 21 van de Brabantse dialecten. Hier wordt het Tilburgs als Midden-Noord-Brabants dialect benoemd. Volgens deze indeling maken dus ook dialecten van omliggende dorpen … [Lees meer...] overWè schuifde ammel?

Jouw dialect in de spotlight!

7 april 2025 door Redactie Jong Neerlandistiek 1 Reactie

Spreek jij dialect of ken je van die typische uitspraken uit je regio? Dan zoeken we jou! Voor onze rubriek ‘Dialect van de Week’ zijn we op zoek naar grappige, verrassende of mooie dialectzinnen uit heel Nederland en België. Wat moet je doen?-Stuur een zin in uit jouw dialect-Leg uit wat het betekent-Vertel kort iets over het dialect: waar komt het vandaan, wat maakt het … [Lees meer...] overJouw dialect in de spotlight!

“In ’t achtergat gestompt worden”

31 maart 2025 door Thomas De Wispelaere Reageer

Deze zin komt uit het Leuvens dialect dat in de provincie Vlaams-Brabant wordt gesproken. Die betekent verder “verwaarloosd worden”, wat een voorbeeld van de uitdrukkingen in het Leuvens dialect is. Er wordt er inderdaad meer voorgesteld op de DaDDI. Deze zin zou in de volgende context gebruikt kunnen worden: ouders die geen aandacht aan hun kind zouden besteden. In dit geval … [Lees meer...] over“In ’t achtergat gestompt worden”

Hij prót as een wors zonder vel

24 maart 2025 door Lara Bleker Reageer

Deze uitspraak komt uit het Noord-Veluwse dialect, dat voorkomt in onder andere de gemeenten Oldebroek, Nunspeet en Harderwijk. De Veluwse streektaal neigt te verdwijnen, omdat jongere generaties het steeds minder spreken. Des te belangrijker is het dus om er wat aandacht aan te besteden. De zin 'hij prót as een wors zonder vel' (hij praat als een worst zonder vel) betekent … [Lees meer...] overHij prót as een wors zonder vel

Bi’j slot van zaeke

17 maart 2025 door Lotte Heerink Reageer

‘Bi'j slot van zaeke’ komt uit het Stellingwerfs, en betekent ongeveer hetzelfde als ‘per slot van rekening’, of 'uiteindelijk'. Het dialect wordt steeds minder gesproken, maar in de gemeenten Oost- en Weststellingwerf en hun grensgebieden heb je nog steeds de kans om iemand op deze manier een verhaal te horen afronden. Een van de meest kenmerkende verschijnselen in het … [Lees meer...] overBi’j slot van zaeke

Van stokers hond gebeten zijn

10 maart 2025 door Romy Verschoor 1 Reactie

Stel je voor: je wandelt door de schilderachtige straatjes van Brugge, omringd door eeuwenoude gevels en middeleeuwse charme. Plots hoor je iemand zeggen: "Ik ben van stokers hond gebeten." Geen paniek! Dit betekent niet dat er een agressieve hond op vrije voeten is. Dit betekent dat deze persoon simpelweg teveel heeft gedronken. Deze zin komt uit het Brugs dialect. Dus, … [Lees meer...] overVan stokers hond gebeten zijn

Een pikketanussie gaat er altijd in

3 maart 2025 door Suzanne van Schaik 1 Reactie

Een pikketanussie maakt je blij van zin... Johnny Jordaan was een volkszanger die over de Jordaan zingt, een typisch Amsterdamse volksbuurt. Zo wijdde hij een liedje aan een pikketanussie, wat plat Amsterdams is voor een glaasje jenever. Andere liedjes van hem zijn 'Bij ons in de Jordaan', 'Geef mij maar Amsterdam' en 'Droomland'. Het Amsterdams is het stadsdialect dat van … [Lees meer...] overEen pikketanussie gaat er altijd in

Het is weer van ’t zelfde laake ’n bòks

24 februari 2025 door Friederike Manthey 1 Reactie

Deze zin is uit het Roermonds. Het Roermonds is een Noordelijk-Oost-Limburgs dialect en wordt in de stad Roermond gesproken. Een bekend kenmerk van dit dialect is het woord ‘det’ in plaats van ‘dat’. De klinker ‘a’ wordt hier door een 'e' vervangen. Dat gebeurt ook in de worden ‘hart’ en ‘kar’ (Roermonds: ‘hert’ en ‘ker’). Bovendien verandert ‘sch’ in het Roermonds naar ‘sj’. … [Lees meer...] overHet is weer van ’t zelfde laake ’n bòks

“Ik stap van den delper oever den boigank van de bolje in de zep nor n’ontvanger.”

17 februari 2025 door Thomas De Wispelaere Reageer

Deze zin komt uit het Aalsters en wordt graag gebruikt door de inwoners van Aalst (de Oilsjteneers) om typische woorden uit hun dialect te tonen. Dat dialect wordt in de Denderstreek (Oost-Vlaanderen, België) gesproken. Een mogelijke vertaling in het Standaardnederlands is de volgende: “Ik stap van de drempel af, over het trottoir heen, van de stoeprand af, in de goot, naar de … [Lees meer...] over“Ik stap van den delper oever den boigank van de bolje in de zep nor n’ontvanger.”

Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Frans Budé • Parkscènes

Hij begroet de bomen, zwaait naar de eenden
in de vijver, de blinkende kiezels op de bodem.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

28 november 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact