Het moest even bezinken, de uitspraak van CPNB-directeur Aendekerk dat ‘de verplichte leeslijst’ (met boeken zoals Het bittere kruid van Marga Minco), in staat is om ‘vakkundig alle leesplezier’ eruit te ‘rammen’ bij leerlingen. De uitspraak riep een enorme frustratie bij me op, waar ik niet meteen de vinger op kon leggen. Ook na haar excuses, die (overigens zeker terecht) … [Lees meer...] overWaarom de uitspraak van Aendekerk mij zo frustreert
Neerlandistiek voor de klas
Scholierenverhaal: De brug
Dit jaar organiseerden de vereniging Levende Talen Nederlands, de Schrijfakademie van de Universiteit Utrecht, het Willem Frederik Hermans Instituut en de redactie van Neerlandistiek een schrijfwedstrijd voor scholieren, geïnspireerd door citaten van Willem Frederik Hermans zoals die het afgelopen jaar op Neerlandistiek verschenen. De komende drie dagen publiceren we de … [Lees meer...] overScholierenverhaal: De brug
Weet gij hoe de distributieriem vervangen dient voor een perfecte kleptiming?
De Vlaamse dichter en docente Ruth Lasters maakt zich al enkele jaren druk over een inderdaad belangrijke kwestie: het verschil tussen A en B. Kinderen worden wanneer ze 12 zijn geclassificeerd als A-leerling (dan gaan ze de theoretische kant op) of als B-leerling. Lasters wijst op de symbolische waarde van die labels: B is in onze samenleving en ons taalgebruik meestal toch … [Lees meer...] overWeet gij hoe de distributieriem vervangen dient voor een perfecte kleptiming?
Vakdidactische Inspiratiereeks Nederlands
Back Street: een literair avontuur voor Young Adults
Persbericht Literatuurmuseum Jongeren lezen steeds minder. Hoe wek je dan toch hun aandacht voor literatuur? Met de nieuwe tentoonstelling Back Street geeft het Literatuurmuseum hierop een antwoord. Jongeren ontdekken, beleven en maken verhalen om zo de kracht van literatuur te ervaren. Jongeren vanaf 14 jaar dompelen zich onder in een andere wereld. … [Lees meer...] overBack Street: een literair avontuur voor Young Adults
Leesplezier met Het bittere kruid van Marga Minco
‘Ik was kwaad. Iedereen wilde vergeten.’ Dat zegt Marga Minco (1920) in een interview in NRC over haar boeken, die allemaal over de Tweede Wereldoorlog gaan. Ze werd in 2019 geïnterviewd omdat ze op 99-jarige leeftijd de P.C. Hooftprijs had gekregen voor haar oeuvre. ‘Marga Minco heeft binnen de Nederlandse cultuur op onovertroffen wijze de vervolging en vernietiging van de … [Lees meer...] overLeesplezier met Het bittere kruid van Marga Minco
Schrijfakademie: nieuwsbrief en interviews met 216 scholieren
Binnenkort begint Schrijfakademie.nl met het versturen van een nieuwsbrief. Mocht u geïnteresseerd zijn, kunt u zich aanmelden bij student-assistent Daan van den Broek (d.j.vandenbroek@uu.nl). Schrijfakademie.nl is een een zich nog ontwikkelende, gratis website die beoogt het schoolvak Nederlands praktischer en creatiever te maken en lees- en schrijfonderwijs meer met … [Lees meer...] overSchrijfakademie: nieuwsbrief en interviews met 216 scholieren
‘Alles komt evenwel goed’ – Heeft Sara Burgerhart echt een gelukkig einde?
Receptie, interpretatie en didactiek van de eerste Nederlandse youngadultroman De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart (1782) van Betje Wolff en Aagje Deken wordt vaak afgedaan als een huwelijksverhaal met een gelukkig einde. Daarmee wordt de angel uit deze roman gehaald, die je ook als #metoo-verhaal avant la lettre kunt beschouwen. De gestolde en brave receptie nodigt … [Lees meer...] over‘Alles komt evenwel goed’ – Heeft Sara Burgerhart echt een gelukkig einde?
7 september – 19 oktober 2022: Nascholing voor docenten ‘Poëzie en media in het voortgezet onderwijs’
Vraag een willekeurige persoon om te beschrijven wat een gedicht is, en de kans is groot dat het woord ‘papier’ valt. Dat is ook niet zo gek, want een aanzienlijk deel van de Nederlandstalige poëzie verschijnt in papieren dichtbundels en bloemlezingen. Toch is het terrein vele malen breder: poëzie vind je ook op podia, in digitale media, op gebouwen en zelfs op lichamen van … [Lees meer...] over7 september – 19 oktober 2022: Nascholing voor docenten ‘Poëzie en media in het voortgezet onderwijs’
Gezelle voor een nieuwe generatie lezers
Als ik mensen spreek over mijn project, om oude teksten met jonge lezers te lezen, is Guido Gezelle de dichter die mij het meest aanbevolen wordt. Gezelle is volgens veel volwassen lezers dus uitermate geschikt voor kinderen en jongeren. Wat valt er te beleven aan zijn gedichten, en wat maakt ze geschikt voor jonge lezers? Ik geloof niet in een canon als statische lijst van … [Lees meer...] overGezelle voor een nieuwe generatie lezers
Represent Zuiderzee
De betekenis van plaats en je (niet) thuis voelen in hiphop en de Zuiderzeeballade In hiphopteksten worden veel ‘thuisplaatsen’ verbeeld. Hiphopartiesten en -collectieven als Hef, Broederliefde, Killer Kamal en Smib verwijzen bijvoorbeeld naar Spangen, Woensel-Noord en de Bijlmer. Ze geven ook in hun bandnaam (denk aan Osdorp Posse) en in interviews blijk van hun relatie … [Lees meer...] overRepresent Zuiderzee
De ogen van de slaaf
Over Wie schön weiß ich bin, Slaaf kindje slaaf en Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen In Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen krijgt Maria een tot slaaf gemaakte jongen cadeau voor haar twaalfde verjaardag. Zij wordt de eigenaar van de zevenjarige Koko, een jongen die zijn ouders niet kent en alleen weet dat hij ‘van de markt’ komt. Het hele verhaal, dat veertig korte … [Lees meer...] overDe ogen van de slaaf
Een analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Onderzoekend lezen in de klas In het eerste artikel over de recente historische jeugdromans Offerkind (2020) van Rob Ruggenberg en Onheilsdochter (2022) van Jean-Claude van Rijckeghem liet ik zien hoe de verschillende vertelwijzen en representaties van personages en machtsverhoudingen invloed hebben op de lezer. Als bijvoorbeeld discriminatie of seksueel geweld niet worden … [Lees meer...] overEen analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Oekraïners in het Nederlandse onderwijs
(Dit artikel is gebaseerd op de scriptie waarmee Judith de master Meertaligheid & Taalverwerving af (UU) binnenkort afrondt.) Op 24 februari 2022 viel Rusland Oekraïne vanaf vier fronten binnen. Al in de eerste week na deze Russische invasie ontvluchtten ruim 1 miljoen Oekraïners hun land. In de weken erna volgden er meer. Begin juli worden ruim 68 duizend Oekraïense … [Lees meer...] overOekraïners in het Nederlandse onderwijs
Seksueel geweld en autonomie in historische jeugdromans
Een vergelijkende analyse van Offerkind van Rob Ruggenberg en Onheilsdochter van Jean-Claude van Rijckeghem Vierduizend jaar geleden wordt een meisje seksueel belaagd door haar broer. Elke keer als ze elkaar zien betast hij haar. Haar zussen vinden dat zij hem zijn gang moet laten gaan. Haar vader lijkt het niet erg te vinden en haar dorpsgenoten ‘grinniken’ om de … [Lees meer...] overSeksueel geweld en autonomie in historische jeugdromans
’t Kan verkeren
Van een programmatische puinhoop naar een gestructureerd onderwijsaanbod van het vak-Nederlands in de bovenbouw van vwo en havo In 1998 vond een grote ingreep plaats in het voortgezet onderwijs, dat het ‘studiehuis’, genoemd werd en waarbij het begrip ‘zelfwerkzaamheid’ als leidinggevend principe voor de invulling ervan werd aanbevolen. Daarentegen werd de … [Lees meer...] over’t Kan verkeren
Examens Nederlands en tweede correctie
De examenperiode zorgt niet alleen bij veel leerlingen voor stress, ook docenten ervaren het vaak als een stressvolle periode. We storten ons op het correctiewerk en stemmen dat vervolgens af met de tweede corrector. Levende Talen Nederlands (LTN) ving op dat de tweede correctie tijdens deze examenperiode in sommige gevallen moeizamer verliep dan andere jaren. Om te onderzoeken … [Lees meer...] overExamens Nederlands en tweede correctie
Het kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
De carnavaleske transformatie van Miki Een zomer vol vrije tijd, croissantjes en chai lattes in Amsterdam, en een minicruise naar Schotland in de meest luxueuze hut die het schip te bieden heeft zonder dat je ouders je allemaal kinderachtige regels opleggen. Voor welke tiener zou dat geen droomvakantie zijn? Voor Miki. Zij maakt zich namelijk zorgen om haar ouders (gaan ze … [Lees meer...] overHet kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
Kinderboekenspecial: Waar dient dit voor?
Deze zomer publiceren we op Neerlandistiek iedere vrijdag een bespreking van een kinderboek door Eline Zenner. De recensies verschenen eerder op https://www.lees-wijzer.be/boeken/ Waar dient het voor? Er zijn zo ontzettend veel redenen om wild te zijn van dit boek. Een: iedereen voorlezer! Je hoeft geen stemmetjes te kunnen nabootsen, je hoeft geen diploma te hebben … [Lees meer...] overKinderboekenspecial: Waar dient dit voor?
Nieuw nummer Nederlandse Letterkunde verschenen
Gastredactie: Jeroen Dera & Roel van Steensel Inhoud Leesbevordering, laaggeletterdheid en leesonderwijs: ter inleiding Jeroen Dera & Roel van Steensel Over de drempels van geletterdheid: laaggeletterde ouders helpen hun jonge kind te ondersteunen Jeanne Kurvers & Roel van Steensel Meeleesclub voor laaggeletterde volwassenen: een toepassing van het … [Lees meer...] overNieuw nummer Nederlandse Letterkunde verschenen
Hoe smeer je een boterham met pindakaas?
Dit voorjaar is de afdeling Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit begonnen met een nieuw project: Student in de Klas. Studenten van de opleiding gaan terug naar hun oude middelbare school en geven daar een gastles. Ze doen dat over een specifiek onderwerp, waarvan zij verbaasd, verwonderd of verguld waren erover te leren. In deze aflevering vertelt tweedejaars … [Lees meer...] overHoe smeer je een boterham met pindakaas?
NWO promotiebeurs Jacques Koppenol
Jacques Koppenol heeft bij NWO een Promotiebeurs Leraren in de wacht gesleept voor het onderzoeksproject “Erasmus motivator: de Gesprekken als pedagogisch-didactisch instrument“. Het onderzoek gaat over een eeuwenoud probleem: het motiveren van jongeren voor het leren van een vreemde taal. Erasmus onderving dit doeltreffend met een vernieuwende methode, … [Lees meer...] overNWO promotiebeurs Jacques Koppenol
Nieuwe uitgave van Wij slaven van Suriname voor het onderwijs
Recensie van Henna Goudzand Nahar en Michiel van Kempen (red.) - Wij slaven van Suriname van Anton de Kom ‘Het gespuis’, daarmee duidden de koloniale bestuurders de helden van Suriname aan. In zijn antikoloniale roman Wij slaven van Suriname (1934) noemt Anton de Kom (1898-1945) deze marrons, die in verzet kwamen tegen de slavernij en ook andere slaven hielpen de vrijheid … [Lees meer...] overNieuwe uitgave van Wij slaven van Suriname voor het onderwijs
Postacademische cursus ‘Poëzie en media in het voortgezet onderwijs’
Vraag een willekeurige persoon om te beschrijven wat een gedicht is, en de kans is groot dat het woord ‘papier’ valt. Dat is ook niet zo gek, want een aanzienlijk deel van de Nederlandstalige poëzie verschijnt in papieren dichtbundels en bloemlezingen. Toch is het terrein vele malen breder: poëzie vind je ook op podia, in digitale media, op gebouwen en zelfs op lichamen van … [Lees meer...] overPostacademische cursus ‘Poëzie en media in het voortgezet onderwijs’
Nieuw leermiddel op KlasCement over Reinout van Montalbaen en De Historie van de Vier Heemskinderen
In Dendermonde wordt om de tien jaar een Ros Beiaardommegang gehouden, die door de UNESCSO is erkend als immaterieel werelderfgoed. Daarin wordt het verhaal van de Vier Heemskinderen uitgebeeld, die voortdurend overhoop liggen met hun oom Karel de Grote. Het verhaal is spannend en vol van strijd, list en avontuur. In dit leermiddel wordt de traditie van de Ros … [Lees meer...] overNieuw leermiddel op KlasCement over Reinout van Montalbaen en De Historie van de Vier Heemskinderen
