In deze aflevering gaan Nynke en Marit in gesprek met Marja Pruis, schrijver van essays, romans en redacteur bij de Groene Amsterdammer. Ze koos voor Jane Eyre (1847) van Charlotte Brontë. Deze klassieker uit de wereldliteratuur blijkt ook nu nog veel relevante thema's te bevatten. Ze praten onder andere over vrijheidsdrang, boze meisjes en feminisme. Ook vertelt Marja waarom … [Lees meer...] overPodcast: Leve(n) Lezen met Marja Pruis
Zoekresultaten voor: waarom literatuur lezen
Represent Zuiderzee
De betekenis van plaats en je (niet) thuis voelen in hiphop en de Zuiderzeeballade In hiphopteksten worden veel ‘thuisplaatsen’ verbeeld. Hiphopartiesten en -collectieven als Hef, Broederliefde, Killer Kamal en Smib verwijzen bijvoorbeeld naar Spangen, Woensel-Noord en de Bijlmer. Ze geven ook in hun bandnaam (denk aan Osdorp Posse) en in interviews blijk van hun relatie … [Lees meer...] overRepresent Zuiderzee
Dwars door de aarde, naar de plek waar de struiken groeien
Een zomer met Manon Uphoff (29) In een interessante lezing over Vallen is als vliegen – de zomer is nog lang, ik kom er vast nog op terug – wijst de Groningse hoogleraar Mathijs Sanders op zeker moment op de huidige wetenschappelijke interesse voor het mogelijke therapeutische effect van literatuur. Zou het niet interessant zijn te onderzoeken, zegt hij dan, hoe een boek … [Lees meer...] overDwars door de aarde, naar de plek waar de struiken groeien
Elke rivier van bloed vormde een stroom van inkt en taal
Een zomer met Manon Uphoff (28) Een tekst waar ik nog wel eens de hand op zou willen leggen: de scriptie die Manon Uphoff schreef voor haar studie Algemene Literatuurwetenschap in Utrecht, en die handelde over Lewis Carroll en Markies de Sade. Ik kan wel ongeveer bedenken wat de overeenkomsten zijn tussen die twee schrijvers en waarom de jonge Uphoff in die overeenkomsten … [Lees meer...] overElke rivier van bloed vormde een stroom van inkt en taal
De ogen van de slaaf
Over Wie schön weiß ich bin, Slaaf kindje slaaf en Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen In Hoe mooi wit ik ben van Dolf Verroen krijgt Maria een tot slaaf gemaakte jongen cadeau voor haar twaalfde verjaardag. Zij wordt de eigenaar van de zevenjarige Koko, een jongen die zijn ouders niet kent en alleen weet dat hij ‘van de markt’ komt. Het hele verhaal, dat veertig korte … [Lees meer...] overDe ogen van de slaaf
In Memoriam Erika Dedinszky (1942-2022)
Ze is nu definitief weggegaan. Erika Dedinszky (26 januari 1942 - 26 juli 2022) begon met het afscheid nemen al in het voorjaar van 1985 toen ze weer naar Boedapest moest om een of ander literair festival te organiseren. Bij het János ziekenhuis werd ze aangereden door een bromfiets. Tussen leven en dood, maar ze kon alsnog in leven blijven. Ze werd echter zo zwaar gewond … [Lees meer...] overIn Memoriam Erika Dedinszky (1942-2022)
8 september 2022: 31e Bert van Selm-lezing door Geert Warnar
Dit jaar vindt op donderdag 8 september 2022 voor de eenendertigste keer de Bert van Selm-lezing plaats, ter gelegenheid van de opening van het academische jaar van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur van de Universiteit Leiden. De lezing wordt dit jaar gehouden door Geert Warnar, universitair hoofddocent Oudere Nederlandse letterkunde aan de Universiteit Leiden. Zijn … [Lees meer...] over8 september 2022: 31e Bert van Selm-lezing door Geert Warnar
Eerherstel van een ‘ongeletterd mens’
Een zomer met Manon Uphoff (20) De blauwe muze is een verkwikkend tussendoortje voor de binge-lezer van Manon Uphoffs verzameld werk. De schrijfster beleeft in dit essay uit 2014 haar coming out als kijker naar tv-series als The Sopranos en Mad Men. Dat zo'n coming out nodig was voor een dergelijke activiteit, is een beetje overdreven. Waar Uphoff zelf schrijft "Nog … [Lees meer...] overEerherstel van een ‘ongeletterd mens’
Johan de Meester als opstapje
Met studies over gecanoniseerde vroeg-twintigste-eeuwse schrijvers is het lezerspubliek al niet verwend, maar over in vergetelheid geraakte auteurs uit die tijd zijn ze op de vingers van één hand te tellen. Gedenk te leven van Aukje van Hout, handelend over Johan de Meester (1860-1931), – oorspronkelijk een proefschrift - is alleen al om die reden welkom. Daarin wordt het beeld … [Lees meer...] overJohan de Meester als opstapje
Een analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Onderzoekend lezen in de klas In het eerste artikel over de recente historische jeugdromans Offerkind (2020) van Rob Ruggenberg en Onheilsdochter (2022) van Jean-Claude van Rijckeghem liet ik zien hoe de verschillende vertelwijzen en representaties van personages en machtsverhoudingen invloed hebben op de lezer. Als bijvoorbeeld discriminatie of seksueel geweld niet worden … [Lees meer...] overEen analysedidactiek voor jeugdliteratuur
Gortig
Het geval (rond) Ilja Gort Aan de ophef rond Vrije vogels van Ilja Gort is eigenlijk alles interessant, behalve het boek zelf. Gorts roman is een opeenstapeling van onwaarschijnlijkheden, lomp effectbejag, een grieperig vertelperspectief, vlak taalgebruik en nogal mislukte pogingen tot humor. De personages zijn stereotypen. De Brabantse bendeleider Sjeng Schellekens … [Lees meer...] overGortig
Het kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
De carnavaleske transformatie van Miki Een zomer vol vrije tijd, croissantjes en chai lattes in Amsterdam, en een minicruise naar Schotland in de meest luxueuze hut die het schip te bieden heeft zonder dat je ouders je allemaal kinderachtige regels opleggen. Voor welke tiener zou dat geen droomvakantie zijn? Voor Miki. Zij maakt zich namelijk zorgen om haar ouders (gaan ze … [Lees meer...] overHet kind als redder in Zeemeermeisje van Jowi Schmitz
Pollmann & Sturm
In mei jl. overleden kort na elkaar Thijs Pollmann en Arie Sturm, in de volgorde zoals honderden oud-studenten Nederlands hun namen hebben opgeslagen als ‘Pollmann & Sturm’, van hun boek Over zinnen gesproken. Op verschillende plekken is aan hun respectievelijke overlijden aandacht besteed en zijn hun afzonderlijke verdiensten al gememoreerd. Nu zijn verdiensten zelden de … [Lees meer...] overPollmann & Sturm
Salmoneus: de koning die dacht dat hij Jupiter was
De rei van priesters van Jupiter zingt in Salmoneus: Aertsvader, wou Jupijn u spaeren, En uwe grijze hairen, Om out en stram te lijen De tempelschenderyen? Om deze … [Lees meer...] overSalmoneus: de koning die dacht dat hij Jupiter was
De politiek-maatschappelijke boodschap van Wormmaan
Dit jaar werd de Libris-literatuurprijs gewonnen door Mariken Heitman, met haar tweede roman Wormmaan. In de roman wordt via twee verhaallijnen gespeeld met hetzelfde vraagstuk. In het hier en nu is er de zaadveredelaar Elke, die zich bezighoudt met het ontwikkelen van gewassen die passen bij de wensen van de moderne consument. Na een grote tegenslag trekt ze zich … [Lees meer...] overDe politiek-maatschappelijke boodschap van Wormmaan
Nieuwe uitgave van Wij slaven van Suriname voor het onderwijs
Recensie van Henna Goudzand Nahar en Michiel van Kempen (red.) - Wij slaven van Suriname van Anton de Kom ‘Het gespuis’, daarmee duidden de koloniale bestuurders de helden van Suriname aan. In zijn antikoloniale roman Wij slaven van Suriname (1934) noemt Anton de Kom (1898-1945) deze marrons, die in verzet kwamen tegen de slavernij en ook andere slaven hielpen de vrijheid … [Lees meer...] overNieuwe uitgave van Wij slaven van Suriname voor het onderwijs
Een houder die de harige kant van de borstel aan het zicht onttrekt
Een zomer met Manon Uphoff (2) Een redacteur moet veertien jaar geleden een bijzonder goed idee hebben gehad. In de verantwoording van haar essaybundel Het moet eten, ademhalen, slapen schrijft Manon Uphoff "Eind 2008 werd ik door Uitgeverij Contact benaderd met de vraag of ik geïnteresseerd zou zijn om persoonlijk commentaar te verzorgen bij wat de uitgeverij een reeks … [Lees meer...] overEen houder die de harige kant van de borstel aan het zicht onttrekt
Kort, korter, kortst
De AVI-ziekte van de nieuwe leesvaardigheidstoetsen van Cito Een van de trends in het basisonderwijs is dat de teksten die kinderen lezen steeds korter worden. Dat kun je terugzien in de taalboeken en in de lesboeken voor de zaakvakken, maar ook in de toetsen van het leerlingvolgsysteem die kinderen zo’n twee keer per jaar maken. Neem nu Cito, een grote speler op het … [Lees meer...] overKort, korter, kortst
Literatuur lezen in dialoog
Een paar maanden geleden nam Tanja Janssen afscheid van haar werk aan de Interfacultaire Lerarenopleiding van de Universiteit van Amsterdam. Ter ere daarvan is een mooi boek verschenen: Literatuur leren lezen in dialoog: Lessen geïnspireerd op het werk van Tanja Janssen (Amsterdam University Press, 2021). Het is de opvolger van Tanja’s publicatie Literatuur leren lezen in … [Lees meer...] overLiteratuur lezen in dialoog
In 1668 verscheen een postmodern woordenboek
De duim van Koerbagh Op 27 juli 1668 kreeg de Amsterdamse arts en jurist Adriaan Koerbagh een gevangenisstraf van maar liefst tien jaar opgelegd voor het publiceren van een woordenboek. Het boek, met de verdacht zoete titel Een bloemhof van allerley lieflijkheyd sonder verdriet, bevat meer dan 8000 lemma’s met ‘Bastaard-Woorden’. Op het eerste gezicht is het een lange lijst … [Lees meer...] overIn 1668 verscheen een postmodern woordenboek
De neerlandicus lost geen tevoren bedachte puzzels op
Een gastcollege bij neerlandistiek. Arnon Grunberg is op bezoek in de mastercursus ‘De tragische structuur in de roman’. De studenten hebben Onze Oom gelezen, en de vele overeenkomsten gezien met Antigone, de antieke tragedie van Sophocles die ze ook hebben gelezen. De namen van de hoofdpersonen komen overeen, hun lot, en zo bleken er nog veel meer betekenisvolle parallellen … [Lees meer...] overDe neerlandicus lost geen tevoren bedachte puzzels op
We zijn allemaal kleuters die muntjes willen ruilen
Als kleuter had ik een magisch muntje. Ik had hem van Tommy gekregen in ruil voor mijn waardevolste knikkers. Er stond een klavertje vier op, dus voor argwaan was geen ruimte. Het leek me zelfs logisch dat Tommy, de oudste en sterkste kleuter van het hele schoolplein, zo’n bijzondere munt niet nodig zou hebben en hem daarom wel wilde ruilen. Ik was een jaar jonger en zag deze … [Lees meer...] overWe zijn allemaal kleuters die muntjes willen ruilen
Jeugdliteratuur is de belangrijkste literatuur
Ik kan me enorm verheugen op een nieuw boek van Benny Lindelauf, Anna Woltz, Daan Remmerts de Vries of Jean-Claude van Rijckeghem. Dat kan ik nog niet zo lang, want Lindelauf, Remmerts de Vries en Van Rijckeghem zijn auteurs die ik tot voor kort niet kende. Woltz kende ik wel van naam, maar las ik niet. Ik kende of las deze auteurs niet omdat ze jeugdboekenschrijvers zijn, en … [Lees meer...] overJeugdliteratuur is de belangrijkste literatuur
‘Mijn bloed is Nederlands, maar mijn hart is Italiaans.’
Interview: Rindert Kromhout over zijn boek De poppenspeler van Lampedusa In zijn nieuwste jeugdroman De poppenspeler van Lampedusa neemt Rindert Kromhout de lezer mee naar het Italië van vlak na de Tweede Wereldoorlog. We maken kennis met Matteo, die opgroeit in een verdeeld land dat worstelt met de nasleep van de oorlog. Matteo wil graag acteur worden en is regelmatig te … [Lees meer...] over‘Mijn bloed is Nederlands, maar mijn hart is Italiaans.’
Van Podium naar Paperback
Op 1 juni 1522, precies 500 jaar geleden, werd Dirck Volkertszoon Coornhert geboren. De rederijker drukt zijn stempel in de Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis onder andere met vertalingen, gedichten, liederen en toneelteksten. Met Coornherts toneel is iets opvallends aan de hand: er zit veel tijd tussen het ontstaan van de tekst, en de verschijning hiervan in druk. … [Lees meer...] overVan Podium naar Paperback
