De eerste zinnen van Bas Jongenelens inleiding tot zijn Basisboek Historische Letterkunde vormen een programma, zowel qua stijl als waar het gaat over de inhoud. Literatuurgeschiedenis is meer dan de gepubliceerde boeken op chronologische volgorde gelegd. Althans, eigenlijk is dat natuurlijk wel wat de literatuurgeschiedenis is, de literatuurgeschiedschrijving is dat niet. … [Lees meer...] overEen literatuurgeschiedenis als een fijn leesboek
Zoekresultaten voor: waarom literatuur lezen
Zelfreflexiviteit bij Tonke Dragt en Paul Biegel
Een pleidooi voor het lezen van hele boeken in de klas De Zevensprong (1966) van Tonke Dragt, Anderland (1990) van Paul Biegel en Hele verhalen voor een halve soldaat (2020) van Benny Lindelauf gaan alle drie over (de kracht van) het vertellen van verhalen, zelftwijfel van de verteller en het manipulatieve karakter van verhalen. Alle drie zijn ze heel geschikt om met een … [Lees meer...] overZelfreflexiviteit bij Tonke Dragt en Paul Biegel
Een brug tussen begrijpend lezen en literatuuronderwijs
Enige tijd geleden kondigde ik aan dat we in LitLab, een digitaal onderwijsplatform voor literatuuronderwijs, nadenken over een manier om twee nogal strikt gescheiden vormen van leesonderwijs in Nederland samen te brengen. Het gaat om onderwijs in: begrijpend lezenliteratuuronderwijs gericht op het ontwikkelen van literaire competenties. Dat die twee vormen zo … [Lees meer...] overEen brug tussen begrijpend lezen en literatuuronderwijs
Confrontaties
Atangana Bekono’s superieure identiteitsspel Confrontaties van Simone Atangana Bekono is een van de mooiste en knapste boeken die ik de afgelopen tijd las. Het is enorm goed geschreven, technisch mooi opgebouwd en in zekere zin heel actueel. Verder neemt de schrijfster zelf zich voor je in met haar ideeën buiten het boek. In een interview met Trouw lezen we: Over haar … [Lees meer...] overConfrontaties
De dag dat ik sterf, begraaf me dan met boeken
Voor Pieter Muysken, van zijn vrienden en collega's Vandaag is de uitvaart van Pieter Muysken. Vrienden en collega's van over de hele wereld eren hem hier. Today is Pieter Muyskens' funeral. Friends and colleagues from around the world commemorate him on this page. Aafke Hulk Pieter was in mijn ogen echt het boegbeeld van de taalkunde in Nederland. Het is … [Lees meer...] overDe dag dat ik sterf, begraaf me dan met boeken
uit poelen worden lelies opgedregd
Zou er een reden zijn waarom iemand met twee talenten met allebei die talenten hetzelfde nastreeft? Verwacht je bijvoorbeeld eenheid in een oeuvre van iemand die zowel tekent als schrijft? Niet per se, zou je zeggen, maar in haar recente proefschrift De taal van het beeld laat Marleen Slooff zien dat je het werk van de beeldend kunstenaar Lucebert als dat van de dichter … [Lees meer...] overuit poelen worden lelies opgedregd
Keats of cola?
Waarom zou de wereld eigenlijk nog lezen? Wat geven wij om Zola, om Keats en De Balzac? Geef ons maar Coca-Cola, bromfiets en Cineac. Achttien jaar geleden prijkte dit gedichtje van Annie M.G. Schmidt op de boekenbon van € 25,-. Met humor als haar handelsmerk lijkt het onwaarschijnlijk dat ze zich werkelijk zorgen maakte over haar toekomst als auteur. Waarschijnlijk was het … [Lees meer...] overKeats of cola?
Bestaat er verontrustende literatuur?
Tijdens een nieuwjaarsborrel kreeg ik van een zoomgenoot op mijn kop omdat ik ergens had geschreven dat de literatuur kan troosten. Wat een cliché toch weer! Wist ik dan niet dat de literatuur juist ook kon verontrusten? Nee, dat wist ik niet. En ik geloof dat ook eigenlijk niet, althans ik geloof eigenlijk niet dat er mensen zijn die boeken lezen om zich te laten … [Lees meer...] overBestaat er verontrustende literatuur?
Praten over historischeletterkundefragmenten
Door Roland de Bonth Tijdens de HSN-conferentie 31 die enkele jaren geleden plaatsvond in Zwolle was ik - in HSN-terminologie - ‘kolomleider’ van de kolom literatuuronderwijs. Ik mocht de sprekers introduceren, de spreektijd in de gaten houden en het vragen stellen in goede banen leiden. In de map die ik voor het uitvoeren van die taak kreeg, bevond zich ook een A4’tje met … [Lees meer...] overPraten over historischeletterkundefragmenten
Misbruikt in een boekenkamer
Hoe een vrouw in 1781 een jongen verleidde Door Ewoud Sanders en Louk Lapikás Een volwassen man die een seksuele relatie heeft met een minderjarig meisje – in de literatuur hoef je er niet lang naar te zoeken. Lees er de dagboeken van Casanova maar op na. Of, voor wie verder terug wil in de tijd, de Bijbel. Voorbeelden van het omgekeerde – seksuele relatie van een … [Lees meer...] overMisbruikt in een boekenkamer
Waar komt Gabriël vandaan?
Een onbekende gast in Mariken van Nieumeghen Door Jos Joosten Deze week corrigeerde ik de slotpapers van studenten na een werkcollege over Mariken van Nieumeghen. Eén van hen beëindigde de inleidende samenvatting van het verhaal met de vaststelling dat God ‘de aartsengel Gabriel’ stuurde om de ijzeren ringen om de hals en armen van Mariken (die de paus ter boetedoening … [Lees meer...] overWaar komt Gabriël vandaan?
‘De geschreven boven de ongeschreven regels’
Door Marc Kregting Misschien kwam het doordat het verscheen bij de kleine Gentse Academia Press, onderdeel van de boeken en multimediadivisie van Lannoo nv, dat een belangrijk essay onder de spreekwoordelijke radar bleef. Toch legde literatuurwetenschapster Warda El-Kaddouri in Dominantie. Waarom we denken wat we denken het fundament voor een debat dat drie maanden later, … [Lees meer...] over‘De geschreven boven de ongeschreven regels’
“Wij zijn nog geen lijk / wij zijn jullie opa en oma”
Persoonlijk voornaamwoorden op Coronagedicht.nl Door Marc van Oostendorp Dit is een voorpublicatie uit Viraal Nederland, een boek van het Meertens Instituut. “Er is geen groot verschil tussen romans en bananenbrood”, schrijft de Britse schrijfster Zadie Smith in het essay “Wat te doen” in haar recente, aan Covid-19 gewijde, essaybundel, Intimations, “Ze geven je … [Lees meer...] over“Wij zijn nog geen lijk / wij zijn jullie opa en oma”
Wat hangen we zoal aan de wilgen?
Door Ad Foolen Onlangs was in de krant te lezen dat een voormalige turnster na haar sportcarrière “jarenlang een bekende verschijning in de ondeugende film- en webcamwereld” was, maar nu ook “de jarretels aan de wilgen gehangen” had. Een op z’n minst opmerkelijke en creatieve toepassing van de idiomatische constructie de lier aan de wilgen hangen. Opmerkelijk omdat dit … [Lees meer...] overWat hangen we zoal aan de wilgen?
De blinde vlek
Door Marc Kregting Op 9 januari kantten Fleur Speet, Jannah Loontjes en Manon Uphoff zich in het dagblad Trouw principieel tegen ondervertegenwoordiging. Hun artikel ‘Nederlandse romans zitten vol karikaturale rokjes-kontjes-tietjes: tijd voor meer vrouwen in de literaire canon’ bepleitte een blik die breder moest worden dan het wittemannenperspectief. Ze namen het op voor … [Lees meer...] overDe blinde vlek
De club ‘Van zessen klaar’ (1898)
Jeugdverhalen over joden (125) Door Ewoud Sanders Auteur: Cornelis Johannes Kieviet (1858-1931) Herkomst en drukgeschiedenis C. Joh. Kieviet – zoals zijn schrijversnaam luidt – schreef tussen 1890 en 1931 zo’n vijftig jeugdboeken. Hij had daar een bijzondere methode voor. ‘Elke avond schreef hij acht tot tien schoolschriftblaadjes vol met een klein en regelmatig … [Lees meer...] overDe club ‘Van zessen klaar’ (1898)
Quarantaine voor Mark Rutte
Boeken voor Mark Rutte (8) Iedere week sturen neerlandici een boek aan Mark Rutte, met een begeleidende brief die uitlegt waarom hij dat boek moet lezen. Deze week een bijdrage van Petra Boudewijn. Lees voor een toelichting op het project deze brief van hoofdredacteur Marc van Oostendorp. … [Lees meer...] overQuarantaine voor Mark Rutte
De metaforen van de natuur
Door Marita Mathijsen De natuur was niet mild in de negentiende eeuw. Als het regende kwam er geen motregen, maar stortregen. De rivieren overstroomden, dijken braken door. Duizenden mensen verloren bij overstromingen het leven. Als het vroor, vroor het hard. Er was dan geen scheepvaart meer mogelijk, en Amsterdam kreeg het drinkwater uit de Lek niet meer aangevoerd. Bij … [Lees meer...] overDe metaforen van de natuur
‘De vrolijke verrijzenis van Arago’
Boeken voor Mark Rutte (7) Iedere week sturen neerlandici een boek aan Mark Rutte, met een begeleidende brief die uitlegt waarom hij dat boek moet lezen. Deze week een bijdrage van Mathijs Sanders. Lees voor een toelichting op het project deze brief van hoofdredacteur Marc van Oostendorp. … [Lees meer...] over‘De vrolijke verrijzenis van Arago’
In ongemak zijn we echt
Wat is de inspiratie van goede kunst, goede literatuur en van de roman De avond is ongemak van Marieke Lucas Rijneveld in het bijzonder? De grote waarde van alle goede kunst, muziek, theater en ook literatuur, is dat deze onze werkelijkheidsbeleving verdiept. Bij het lezen van zulke literatuur gaan we meer voor mogelijk houden dan zonder dit lezen. We worden meer mens. Dit … [Lees meer...] overIn ongemak zijn we echt
De 50 beste boektitels aller tijden
Door Wouter van der Land ‘9 gadgets onder 10 euro die je leven zullen veranderen’, ‘De 20 meest hilarische filmbloopers’, ‘De top 40 van de Gouden Eeuw’, ‘10 versiertips die echt werken’, ‘Champignons bereiden: vermijd deze 5 valkuilen’… de media overspoelen ons met genummerde lijstjes en dat doen zij natuurlijk niet voor niets. Bezoekersaantallen en oplagecijfers vliegen … [Lees meer...] overDe 50 beste boektitels aller tijden
In de schaduw van het verleden
Wonen in gedichten (20) Door Judit GeraMet medewerking van wijlen A. Agnes SnellerCategorie: mens en maatschappijMoeilijkheidsgraad gedicht: beginners In de serie Wonen in gedichten bespreekt Judit Gera, hoogleraar in Boedapest, gedichten uit de Nederlandstalige literatuur, ten behoeve van het onderwijs in de Neerlandistiek extra muros (buiten het … [Lees meer...] overIn de schaduw van het verleden
Het nieuwe lezen van de keizer
Nederlandse scholieren lezen slecht en ze lezen weinig. Als ze lezen doen ze dat doorgaans met tegenzin. Dat moet anders, dacht Blink, uitgever van een methode voor het schoolvak Nederlands, en bedacht ‘het nieuwe lezen’, een ‘radicaal andere aanpak van het leesonderwijs’. Het gratis verspreide boekje dat bij het door Blink herziene leesonderwijs hoort, heet Succesverhaal. … [Lees meer...] overHet nieuwe lezen van de keizer
De vrouwelijke voice-over: alle 13(+) beter? Een afspeellijst met Nederlandse hits van toen*
Door Erwin Mantingh*Voor Lia van Gemert De vrouwelijke voice-over: inleiding De Theaterzaal van de Openbare Bibliotheek Amsterdam is op donderdag 23 augustus 2018 ’s avonds uitverkocht. Aanleiding: de 400e sterfdag van een groot toneelschrijver en (lied)dichter. Op het programma staat onder meer de naam van een mij onbekende zangeres. Als zij aan de beurt is, heeft zij … [Lees meer...] overDe vrouwelijke voice-over: alle 13(+) beter? Een afspeellijst met Nederlandse hits van toen*
Het jongensuur voor Mark Rutte
Boeken voor Mark Rutte (3) Iedere week sturen neerlandici een boek aan Mark Rutte, met een begeleidende brief die uitlegt waarom hij dat boek moet lezen. Deze week een bijdrage van Yra van Dijk. Lees voor een toelichting op het project deze brief van hoofdredacteur Marc van Oostendorp. Geachte Mark Rutte, Hoeveel scholieren zouden weten dat u … [Lees meer...] overHet jongensuur voor Mark Rutte
