Over schrijver Detlev van Heest (een grootmeester van de dialoog, 2) In het boek Parkeren in Hilversum (2024) staat ‘roman’. Evenals in De verzopen katten en de Hollander (2010) en De resten van een mens (2025), terwijl deze boeken de indruk wekken autobiografisch te zijn, non-fictie. ‘Er zit voldoende onwerkelijks in,’ zegt Detlev van Heest ‘Het is antropologisch gezien … [Lees meer...] overElk boek een Netflix- of televisieserie op papier
Zoekresultaten voor: waarom literatuur lezen
Karel de Grote heeft schuld aan de Franse spelling
Over vereenvoudiging van de Franse spelling wordt al eeuwen gediscussieerd. De eerste auteur van een Franstalige grammatica van het Frans, de zestiende-eeuwer Louis Meigret, probeerde de spelling van zijn taal al te veranderen, hem wat logischer te maken door bijvoorbeeld al die letters te schrappen die je wel moet schrijven maar die niemand ooit zegt: de n, de g en de t aan … [Lees meer...] overKarel de Grote heeft schuld aan de Franse spelling
Hugo Brandt Corstius – Gek, gedreven en gevreesd
Leven en werk van een geniale schrijver en een niet zo productieve taalkundige Waarom lezen mensen eigenlijk biografieën? Dat heb ik me altijd afgevraagd. Hele kasten in boekwinkels staan er vol mee. Nu heb ik zelf eindelijk ook een biografie gelezen, en ik vond het fascinerend. Hoeveel biografieën in boekvorm zijn er eigenlijk verschenen van taalkundigen? Vanuit de … [Lees meer...] overHugo Brandt Corstius – Gek, gedreven en gevreesd
Door zijn zeef gegoten of met zijn saus bespoten?
Omtrent de middelste zin van Tom Lanoyes ReinAard Voor Peter-Arno Coppen Van snikken hoeft // Men haar nooit te verdenken, zij / Is liever strijdbaar dan bedroefd. In de middelste zin van ReinAard voert Tom Lanoye Hermelijn in Malpertuis ten tonele als ferme echtgenote van de titelheld.[1] Het is een zin die je vergeefs zult zoeken in het origineel. Geen wonder: de eerste … [Lees meer...] overDoor zijn zeef gegoten of met zijn saus bespoten?
Groslijst: Karolien Berkvens, Zo’n nacht, zo’n ochtend
Pijn als een octopus Tijdens het lezen van de eerste bladzijdes van Zo’n nacht, zo’n ochtend vraag ik me meteen af waarom het is ingestuurd voor de Libris Literatuur Prijs. Het is immers geen roman, het is non-fictie. Een waar gebeurd relaas over een raadselachtige pijn, zoals de ondertitel zegt. ‘Dit is geen droom’, zijn de eerste woorden, ook al een statement … [Lees meer...] overGroslijst: Karolien Berkvens, Zo’n nacht, zo’n ochtend
‘waaiende vergezichten / vergezelden onze wanhoop’
Twee monumentale overzichtswerken over Nederlandse poëzie Dit stuk verscheen eerder in NRC (17 september 2025) Er zijn van die boeken waarbij een mens maar net de verleiding kan weerstaan om de keukenweegschaal erbij te pakken. Een nieuw geluid. De geboorte van de moderne poëzie van Nederland van Gillis Dorleijn en Wiljan van den Akker is er zo eentje: 1262 bladzijden … [Lees meer...] over‘waaiende vergezichten / vergezelden onze wanhoop’
Hoe eeuwenoude mannelijkheid jongens van romans weghoudt
Ik las twee artikelen van 'een zekere' Paul Sebes, 'een man die ik verder niet ken' – zijn woorden, niet de mijne* – waarin hij stelt dat de literaire roman en literaire non-fictie als intellectuele en verbeeldende krachtbron verdwijnen uit het centrum van onze cultuur: 'mannen lezen minder, het uitgeefvak feminiseert, Nederlanders leven massaal op sociale media en lezen steeds … [Lees meer...] overHoe eeuwenoude mannelijkheid jongens van romans weghoudt
‘Waarvan de code niet was herkend’
In de vakantie publiceerde Fabian Stolk op zijn blog een haast laconieke lijst die verklaarde waarom hij voortijdig was gestopt in Oroppa van Safae el Khannoussi. Hij citeerde en fileerde uit het door hem gelezen deel van de roman 45 fragmenten en zinsneden, die slechts een bloemlezing zouden zijn van de wankele taal die hij aangetroffen had. Zo serveerde de neerlandicus een … [Lees meer...] over‘Waarvan de code niet was herkend’
Eigen-wijs anders door taal
Tekstportret Christine Sas In de serie Tekstportretten laat Jan Renkema iemand poseren in zijn tekstatelier, ter gelegenheid van een bijzondere aanleiding. Op het 22ste, driejaarlijkse, wereldcongres van de neerlandistiek in Brussel is Christine Sas (University College London) bij acclamatie verkozen tot voorzitter van de Internationale Vereniging van Neerlandistiek. De … [Lees meer...] overEigen-wijs anders door taal
Wat betekent het om een taal te kennen of spreken?
Wat iedereen moet weten over taal (19) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. De oorspronkelijke vraag in de Taalcanon is what does it mean to know a language. In het Nederlands … [Lees meer...] overWat betekent het om een taal te kennen of spreken?
De Helhond sliep
Met verhevigde concentratie zaai en wied ik in De appelmoestuin. Het wordt mijn pretentieuste boek tot nu toe. Niet zozeer omdat het een nieuwig type essays wil brengen, als wel omdat ze in eerste instantie zijn bedoeld voor jongeren. Meer dan ooit weeg ik woorden. Er bestaat immers zoiets als toegankelijkheid, registerdrift en bukken versus hurken … [Lees meer...] overDe Helhond sliep
Hoe maak je van tieners lezers?
Welkom bij mijn leesclub! Het schooljaar begint en ik deel graag mijn ideeën over lezen en leesonderwijs. Dit is een aangepaste versie van de lezing die ik hield bij de lancering van lezeninhetvo.nl. Wil je niet alleen geïnspireerd, maar ook goed geïnformeerd worden? Bekijk de website! Vandaag bespreken we de vraag: Hoe maak je van tieners lezers? Ik ga deze kwestie ontleden … [Lees meer...] overHoe maak je van tieners lezers?
Een eerste aankondiging: Achter de verhalen 2026
Vormen van lezen Universiteit Gent, 15-17 april 2026 Achter de verhalen is het tweejaarlijkse congres van de moderne Nederlandse letterkunde, dat in 2026 twintig jaar bestaat en al aan verschillende universiteiten van Nederland en Vlaanderen georganiseerd werd. Het congres verwelkomt bijdragen van onderzoekers op het brede gebied van de moderne Nederlandse letterkunde uit … [Lees meer...] overEen eerste aankondiging: Achter de verhalen 2026
Het boekenvandalisme van E. du Perron
Charles Edgar (‘Eddy’) du Perron (1899-1940) is vooral bekend als de auteur van Het land van herkomst (1935), waarvan de titel doorklinkt in Het land van aankomst van Paul Scheffer. Samen met Menno ter Braak richtte Du Perron het toonaangevende tijdschrift Forum op. Hij was de man van het ventisme, het persoonlijke en authentieke in de literatuur, en hield er uitgesproken … [Lees meer...] overHet boekenvandalisme van E. du Perron
Groslijst: Jilt Jorritsma, Autopsie
Een verhaal om te verteren De krant wil het overlijdensbericht voor het einde van de middag hebben als we het nog in de editie van morgen gedrukt willen hebben. Aan de keukentafel probeer ik iets op papier te zetten, maar ik vind het moeilijk de juiste woorden te vinden. Over gevoelens spraken we nooit echt, die waren er wel, maar niet in woord. Online zoek ik naar tips. … [Lees meer...] overGroslijst: Jilt Jorritsma, Autopsie
Waarom Italiaans?
Ik weet niet of het voor een chemicus interessant is om te weten wat een schilder te vertellen heeft over verf, maar voor de taalkundige is het, vind ik, zeker interessant om je te verdiepen in wat schrijvers zeggen over taal. Het hoeft niet altijd meteen de wetenschap te veranderen, maar het biedt minstens een andere blik. Een speciaal geval vormen hierbij de schrijvers die … [Lees meer...] overWaarom Italiaans?
‘Wij willen mensen het donker laten beleven’
Meriam Tuinhof, 26 jaar, werkt bij de Natuur en Milieufederatie Noord-Holland en Groningen en presenteert als zzp’er evenementen en informatieavonden. ‘In beide rollen probeer ik mensen met elkaar te verbinden.’ De klimaatverandering gaat mij aan het hart. Wat zouden we kunnen doen om klimaatverandering te beperken en anderen daarin mee te nemen? Meriam Tuinhof … [Lees meer...] over‘Wij willen mensen het donker laten beleven’
J.C. Bloem • Vroege voorjaarsavond
•• Gister in 1966 overleed J.C. Bloem.Vroege voorjaarsavond Het ongelezen boek viel naast hem neder;Hij streek langs de ogen met een vage hand,En keek naar buiten: 't eerste lentewederBetoverde het schemerende land. Er was een waas van het aanvanklijk loverOm het afzonderlijke, zwarte hout,En iets als zoelte zweemde de avond over,Maar waar de wind zijn vleugel sloeg was … [Lees meer...] overJ.C. Bloem • Vroege voorjaarsavond
Groslijst: Auke Hulst, Tandenjager
Van Auke Hulst las ik tot voor kort alleen nog maar De Mitsukoshi troostbaby company (2021), een boek dat, in de woorden van de uitgever, ‘de shortlist van de Libris Literatuurprijs én de Boekenbon Literatuurprijs haalde, en dat nog een handvol andere prijzen en nominaties in de wacht sleepte.’ Die karakteristiek lijkt me wel in orde, want in mijn herinnering had Hulst me met … [Lees meer...] overGroslijst: Auke Hulst, Tandenjager
Wie is wie in Onder professoren? (2)
Terwijl Roef Dingelam in Onder professoren een absurd ogende familienaam kreeg van Willem Frederik Hermans, is prof. K.J. Popma in al zijn kleinheid naar het leven getekend. Popma héette Popma. Misschien heeft de romanschrijver zelfs stencils benut die de hoogleraar Reformatorische wijsbegeerte met zijn lange baard aan de studenten verstrekte. Ik was enkele … [Lees meer...] overWie is wie in Onder professoren? (2)
Over de Vijftigers zijn we nooit compleet
Omdat het 75 jaar geleden is dat het 1950 was, schreef Graa Boomsma een dik boek, Breken is bouwen. Het is een verzameling van zes uitvoerige studies over een aantal aspecten van de groep die we de Vijftigers noemen: hun relatie met de oorlog, met de historische (dat wil vooral zeggen: vooroorlogse) avantgarde, over vrouwelijke en over Vlaamse vijftigers, over de manier waarop … [Lees meer...] overOver de Vijftigers zijn we nooit compleet
Een toevallige lijst van canonwerken
De nieuwe “dynamische canon” , die eerder deze maand door de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL) werd gepubliceerd, werd tot niemands verrassing ontvangen met een legio verontwaardigde blogposts, luid geklaag over cultureel verval, uitgebreide Burnier-bashing, en een overdaad aan het modewoordje “woke” – waarmee de boze boomerbrigade weer eens bewijst … [Lees meer...] overEen toevallige lijst van canonwerken
‘Oosterschelde windkracht 10’
Bijna een halve eeuw later Toen Jan Terlouw eerder dit jaar overleed, gingen mijn gedachten eigenlijk vooral naar zijn boeken. Als politicus had ik hem nooit zo interessant gevonden, als commissaris van de koningin in Gelderland was hij Vitesse-fan en voor het overige had ik hem ook niet zo bijgehouden. Maar die boeken! Als vroeg lezertje, heb ik ze allemaal verslonden, … [Lees meer...] over‘Oosterschelde windkracht 10’
Een nieuwe canon voor de klas?
Met veel trommels en trompetten heeft de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (de KANTL) onlangs de derde versie van haar ‘dynamische canon van de Nederlandstalige literatuur’ voorgesteld. Een officiële canon van dé KANTL is dit eigenlijk niet. De samenstellers zijn immers niet alle leden-letterkundigen van deze instelling, maar wel een ad hoc-commissie, die … [Lees meer...] overEen nieuwe canon voor de klas?
Draag je liefde voor literatuur ook over na je pensioen
Een oproep voor een nieuwe en hernieuwde kennismaking met proza en poëzie Wie lesgeeft in het voortgezet onderwijs, weet maar al te goed hoe moeilijk het soms is je eigen enthousiasme over te brengen op leerlingen. Het overkwam mij eens dat ik vol vuur het Egidiuslied voorlas en een vwo-leerling riep: Mevrouw, vindt u dit nou echt móói? Of een havo-leerling die vertwijfeld … [Lees meer...] overDraag je liefde voor literatuur ook over na je pensioen
