Door Alan Moss Teleurstelling, frustratie, harenuittrekkende ergernis. Iedereen op vakantie heeft wel eens de neiging gehad om een vernietigende recensie te schrijven: het hotel zál afgestraft worden voor dat gore doucheputje, het restaurant móet boeten voor die schoenzool-steak. Op het magische internet vind je soms onbedoeld hilarische negatieve reviews (nummer zeven … [Lees meer...] over“Dat niemand vragen derf, waer immer Napels lag”: een vernietigende recensie uit 1649
17e eeuw
Een onverwachte nieuwjaarswens
Door Ad Leerintveld Bij de werkzaamheden voor Huygens Briefwisseling Online duiken steeds verrassingen op. Zo vond Ineke Huysman in de collectie van de Fondation Custodia in Parijs een geheel onbekende brief aan Huygens met een kerstgedicht. De brief is geschreven ‘aus Antorff den 15 Januarij 1639’ door een zekere Christophorus von Essen ‘Jacht[meeste]r von Dessau aus Anhalt’. … [Lees meer...] overEen onverwachte nieuwjaarswens
Was dat Caspar Barlaeus die daar van zijn paard viel?
Door Ton Harmsen Een mooie brief schrijven is een kunst. In een gesprek kan je nog bijsturen als je ziet dat je woorden niet in goede aarde vallen, in een brief moet je van meet af aan de juiste toon treffen. Ook als het over een delicate kwestie gaat. Je ontvangt een uitnodiging voor een feestelijke bijeenkomt; je bent zeer gesteld op een ontmoeting van een van de … [Lees meer...] overWas dat Caspar Barlaeus die daar van zijn paard viel?
De klucht van Olef Brom, het plezier van de ambiguïteit
Door Ton Harmsen Ik ken geen mooiere bezigheid dan annoteren, maar ik houd niet van geannoteerde uitgaven. Ooit heb ik zelf met Ben Beenen twee uit Plautus’ Menaechmi vertaalde toneelstukken van verklarende aantekeningen voorzien. Toen dat meer haken en ogen bleek te hebben dan wij op onze schouders konden nemen riepen we de professionele steun in van de Leidse hoogleraar B.C. … [Lees meer...] overDe klucht van Olef Brom, het plezier van de ambiguïteit
Pas verschenen: ‘Een mooie mengelmoes. Meertaligheid in de Gouden Eeuw’
Taal was belangrijk in de Gouden Eeuw. Schrijvers, dichters, taalgeleerden en journalisten legden zelfbewust de basis voor wat het Standaardnederlands zou worden, een taal waarop iedereen even trots leek te zijn als op de nieuwe Republiek. Tegelijkertijd openden de Lage Landen zich voor de rest van de wereld, onder andere door de handel en het vroege kolonialisme, maar ook door … [Lees meer...] overPas verschenen: ‘Een mooie mengelmoes. Meertaligheid in de Gouden Eeuw’
Vondels gevecht met de zetduivel
Door Ton Harmsen Een boek zonder fouten bestaat niet – en aan gedrukte fouten valt ook niets meer te verhelpen. Wie op het internet publiceert kan zijn fouten verbeteren en nieuwe informatie toevoegen. Zo verdwijnen de gênante spel- en grammaticafouten die het plezier voor de welopgevoede lezer vergallen. Als auteur van een gedrukt boek heb je het productieproces niet altijd … [Lees meer...] overVondels gevecht met de zetduivel
In memoriam Chris Heesakkers
Door Ton Harmsen Afgelopen woensdag overleed Christianus Lambertus Heesakkers (Berlicum 24 mei 1935 - Leiden 28 november 2018). Een beminnelijk mens, die zijn grote kennis van het Nederlandse humanisme graag overbracht. Hij werkte bij de Leidse universiteitsbibliotheek, en aan de Universiteit van Amsterdam bij het Instituut voor Neolatijn en dat voor neerlandstiek; in 1989 … [Lees meer...] overIn memoriam Chris Heesakkers
Een toneelstuk van Erasmus
Door Ton Harmsen Het indelen van de letterkundige werken is niet altijd even gemakkelijk. Bij het opstellen van mijn Census Nederlands Toneel, indertijd opgezet zonder andere pretentie dan een lijst te maken van alle oude Nederlandse toneelstukken in openbare bibliotheken, heb ik soms gordiaanse knopen doorgehakt. Niet uit iedere titel is duidelijk of het om een toneelstuk … [Lees meer...] overEen toneelstuk van Erasmus
14 december 2018: lancering crowdsourcing project brieven uit de Republiek der Letteren
CEMROL (Collecting Epistolary Metadata of the Republic of Letters) is een crowdsourcingproject waaraan iedereen met belangstelling voor geschiedenis of voor brieven kan meedoen. Het project richt zich op brieven van de 15e tot en met de 18e eeuw met een geleerd karakter. Het doel is om in kaart te krijgen wie brieven schreef met wie, vanaf welke plek en op welke datum. Wij … [Lees meer...] over14 december 2018: lancering crowdsourcing project brieven uit de Republiek der Letteren
The Owl King, Or: A Seventeenth-Century Pun
Door Paul Hulsenboom Do you like a good pun? I know I do, and people have been loving wordplay for centuries. Some time ago, I came across the following seventeenth-century example, which is not only amusing, but also relates to my research – albeit in a small way. In 1640, the Dutch Protestant preacher Conradus Goddaeus published a Latin book entitled Laus Ululae, which … [Lees meer...] overThe Owl King, Or: A Seventeenth-Century Pun
Het eeuwige leven van een raadselboekje
Door Marti Roos Lucia. My dunckt ’t waer best wy hier wat raetseltjens vertelden. Amaril. Dit is viesvaesery en mach by ons niet gelden. Zo discussiëren de herderinnen in De Conincks toneelstuk Herdersche ongestadicheyt (1638). Raadsels beschouwt Amaril als nutteloos tijdverdrijf – wat hen niet weerhoudt vervolgens blindemannetje te spelen. Jammer, want nu … [Lees meer...] overHet eeuwige leven van een raadselboekje
Gedicht: Constantijn Huygens • Sondagh
Sondagh. Is 't Sabbath-dagh, mijn Ziel, of Sondagh? geen van tween. De Sabbath is voorby met zijne dienstbaerheden: En de Son die ick sie scheen gisteren als heden. Maer, die ick niet en sie en schijnt niet soo se scheen. Son, die ick niet en sie als door mijn' sonden heen. Soon Gods, die desen dagh het aerdrijck weer betreedden, Fier als een Bruydegom ter loop-baen … [Lees meer...] overGedicht: Constantijn Huygens • Sondagh
Hoe P.C. Hooft kleurenblind werd
Door Alan Moss Zwart-witte afbeelding van P.C. Hooft. Laat het aan historici en letterkundigen om de meest obscure anekdotes en spraakmakende details van hun favoriete schrijvers boven tafel te krijgen. Denk aan Grip, de opgezette raaf van Charles Dickens, het masturbatiedagboek van sprookjesschrijver Hans Christian Andersen of de vermeende nazi-sympathieën van … [Lees meer...] overHoe P.C. Hooft kleurenblind werd
Gedicht: Willem van Focquenbroch • Klinkdicht
Klinkdicht Te denken dat in ’t eind myn staat eens zal verkeeren, En dat ik eindelyk eens zal gelukkig zyn, Te hoopen dat in ’t eind een heldre zonneschyn, De nacht van myn verdriet eens uit myn ziel zal weeren. Te zien dat in myn beurs de duiten wat vermeeren, En dat ik daaglyks win dukaten by ’t dozyn; Te hebben kelders vol van Fransche en Rinsche wyn, Om, als 't … [Lees meer...] overGedicht: Willem van Focquenbroch • Klinkdicht
Gedicht: Simon van Beaumont • Scheutige Jorden
Scheutige Jorden Jorden reysde naer Amsterdam te mart Met een stijve beurs, en een moedich hart, Om alle kostelijckheyt te koopen; Daer ginck hy alle winckels deur-loopen Hy dede langen silvere lampetten, Vergulde schroeven, goude braseletten; Groote diamanten van veel caraten Die keurde hy nauw voor deur op de straten; Hy proefde ringen, of s’ hem oock pasten, Hy … [Lees meer...] overGedicht: Simon van Beaumont • Scheutige Jorden
The Big Bredero Battle – inzenden tot 1 december
Door Stichting Bredero 2018 Is een van uw studenten de nieuwe Bredero? Inspireer ze om een tekst van deze fantastische dichter te bewerken. Alles mag! Inspiratie? Roos Blufpand bewerkte 2 liedjes voor de Brederoavond op 23 augustus; Thom Gerrits speelt de ambitieuze dichter in korte filmpjes. Roos Blufpand zingt Eenicheydt is Armoedt: … [Lees meer...] overThe Big Bredero Battle – inzenden tot 1 december
22 november 2018, Den Haag: Berichten over tachtig jaar oorlog. De Nederlandse Opstand tussen feit en fictie
De Koninklijke Bibliotheek (KB) organiseert op donderdag 22 november het middagsymposium'Berichten over tachtig jaar oorlog. De Nederlandse Opstand tussen feit en fictie.' Tijdens het symposium bieden experts een blik op de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) via verschillende media zoals nieuwsprenten, nieuwsbrieven en literatuur. Welk beeld werd hierin gecreëerd en waarom? Hoe … [Lees meer...] over22 november 2018, Den Haag: Berichten over tachtig jaar oorlog. De Nederlandse Opstand tussen feit en fictie
9 oktober 2018, Amsterdam: Gouden Eeuw-lezing 2018 door René van Stipriaan
Shakespeare, Bredero, Rembrandt. Het theater van de hartstochten in de zeventiende eeuw Het Amsterdam Centre for the Study of the Golden Age nodigt u graag uit voor de Gouden Eeuw Lezing 2018. Het ACSGA organiseert dit evenement regelmatig voor een cultureel geïnteresseerd publiek, als visitekaartje van geesteswetenschappelijk onderzoek. Eerdere sprekers waren onder anderen … [Lees meer...] over9 oktober 2018, Amsterdam: Gouden Eeuw-lezing 2018 door René van Stipriaan
Wat dat de wereld is…
Door Nelleke Noordervliet 'Toch is het vreemd,' zeg ik, 'dat we tussen al die wagonladingen zeventiende-eeuwse schilderijen er niet één van jou hebben aangetroffen.' ''t Was kladwerk,' zegt Gerbrand met schouderophalen, terwijl we in de Oude Hoogstraat bij café de Pool een biertje drinken. 'Je weet niet half hoeveel echt talent hier rondwandelde. Amsterdam was een … [Lees meer...] overWat dat de wereld is…
Wie schreef De Griekse Antigóne?
Door Marja Geesink Op het hoogtepunt van de ruzie rond de Amsterdamse Schouwburg in 1670 tussen Nil Volentibus Arduum en de auteurs en regenten van de Schouwburg verzameld onder de naam E.B.I.S.K.A., gingen laatstgenoemden vol in de aanval. Zij publiceerden een oud toneelstuk, De Griekse Antigóne, en voorzagen dit stuk van een Bericht aan alle liefhebbers der poëzy voorafgaand … [Lees meer...] overWie schreef De Griekse Antigóne?
Een nieuw stukje in de puzzel van Bredero’s ridder Rodderick
Door Ton Harmsen Er is nog altijd veel te doen over Bredero’s Rodd’rick ende Alphonsus. De stof van dit treurspel is ontleend aan een hoofdstuk van de ridderroman Palmerijn van Olijve. Willem Kuiper deed de verrassende ontdekking dat deze passage in de Nederlandse roman niet voorkomt in de Franse Palmerin d’Olive, en ook niet in de Spaanse Palmerín de Oliva. Het is … [Lees meer...] overEen nieuw stukje in de puzzel van Bredero’s ridder Rodderick
Het ware gezicht van Roemer Visscher
Het mysterie achter het gezicht van 'Sinnepoppen' ontrafeld (Ingezonden bericht RKD) Roemer Visscher (1547-1620), nu bekend van menig straat- en schoolnaam, was een van de grote dichters uit de zeventiende eeuw. Hij schreef spraakmakende bundels als Sinnepoppen (1614) en Brabbeling (1614) en was lid van de Muiderkring. Hoe hij eruitzag, was onbekend. De neerlandicus … [Lees meer...] overHet ware gezicht van Roemer Visscher
Bredero, kunstenaar
Door Marc van Oostendorp De recensies die tot nu toe verschenen van René van Stiptiaans De hartenjager, doen dat boek geen recht. Ze leggen te veel de nadruk op het biografische. De koppen in de kranten gaan meestal over de 'zelfmoord' van Bredero, hoewel die daad door Van Stipriaan alleen heel voorzichtig als een mogelijkheid wordt aangestipt. Ja, 1618 was een jaar waarin … [Lees meer...] overBredero, kunstenaar
Niet de klucht van de koe
Bredero's iconische drietal ontwaakt in een absurde prog-rockopera! (Bekijk deze video op YouTube.) Gerbrand Adriaenszoon Bredero, de dichter, toneelschrijver en ras Amsterdammer, overleed 400 jaar geleden op 23 augustus 1618. Als eerbetoon is rondom de drie hoofdpersonages uit zijn beroemdste werk, ‘De Klucht van de Koe’ een gloednieuwe opera gemaakt. Maar deze keer … [Lees meer...] overNiet de klucht van de koe
Frick in ’t Veurhuys: een kluchtpersonage bestelt een bruiloftslied
Door Ton Harmsen Geeft Mattheus Gansneb Tengnagel echt de werkelijkheid weer, of maakt hij zo maar wat reclame voor zijn eigen winkel en die van zijn collega’s? In elk geval gaat de titelheld in zijn klucht Frick in ’t Veurhuys bij een zekere Meester Jan een huwelijksgedicht bestellen, en hij beweert dat dat voor hem een onmisbaar onderdeel van een bruiloft is. Hij bereidt … [Lees meer...] overFrick in ’t Veurhuys: een kluchtpersonage bestelt een bruiloftslied
