• Op 23 augustus is het 400 jaar geleden dat Bredero overleed, en daarom is 2018 Bredero-jaar. Zie Bredero2018.nl. Het gedicht hieronder is een ietwat hertaalde versie van het origineel. Eenzaamheid is armoede Wat baat u het bezit van landen en van steden en 't prachtige gebouw vol dure kostbaarheden waarin u woont, omringd door 'n prinselijke stoet, wanneer u in uw … [Lees meer...] overGedicht: G.A. Bredero – Eenzaamheid is armoede
17e eeuw
Gedicht: G.A. Bredero – Sonnet
• Op 23 augustus is het 400 jaar geleden dat Bredero overleed, en daarom is 2018 Bredero-jaar. Zie Bredero2018.nl. Sonnet Het heylich vat, der Goon* waar in dat sijn gesloten De plagen, en de straf van 't menschelijck geslacht: Is laas! voor mijn ontdeckt*, geopent, onverwacht, Want 'k hebber al bereets* veel smarten af genoten. Mijn sinnen* met geweldt* die sijnder … [Lees meer...] overGedicht: G.A. Bredero – Sonnet
Gedicht: G.A. Bredero – Klinckdicht aen de Kijckers
• Op 23 augustus is het 400 jaar geleden dat Bredero overleed, en daarom is 2018 Bredero-jaar. Zie Bredero2018.nl. Klinckdicht aen de Kijckers* Hier ziet ghy afghebeelt de bootsjes* vande Minne*, De grillicheytjes van het dartel Venus kindt, Dat poeselachtich wicht!* dat moeder-naackt en blindt De grootste zielen kan vermeestren en verwinnen. Dit kleyne guytjen, … [Lees meer...] overGedicht: G.A. Bredero – Klinckdicht aen de Kijckers
Nederland Leze Bredero
Door Roland de Bonth Leerlingen staan meestal niet te juichen als ik aankondig dat in de komende lessen literatuurgeschiedenis centraal zal staan. Sterker nog, opmerkingen als ‘’Nederlands is toch geen geschiedenis’’, ‘’Ik heb expres geen geschiedenis gekozen’’ en de onvermijdelijke waarom-moeten-we-die-oude-boeken-lezen-vraag zijn niet van de lucht. Omdat vreemde ogen dwingen … [Lees meer...] overNederland Leze Bredero
Cornelis de Bie overtreft Cervantes… in absurdisme
Cervantes was populair in het Nederland van de zeventiende eeuw. Zijn Don Quichot en drie van zijn Novelas exemplares zijn herhaaldelijk voor het toneel bewerkt. Slechts één van zijn vele toneelstukken vond zijn weg naar de Nederlanden: Los habladores, een ‘entremés’ (een tussenspel, dat werd opgevoerd tussen de bedrijven van een ernstig spel). Het werd bewerkt door Cornelis de … [Lees meer...] overCornelis de Bie overtreft Cervantes… in absurdisme
Website Brederojaar 2018 in de lucht
Door Lia van Gemert Haarlemse droge harten nu, Komt toont hier wie gij zijt, Wij Amsterdammers tarten u Te drinken eens om strijd! Op 23 augustus 2018 is het 400 jaar geleden dat de Amsterdamse dichter Gerard Adriaenszoon Bredero overleed. De man van de onbehouwen volkse typetjes en de hilarische tafereeltjes, maar ook van de bedroefde liefdesliedjes en de verstilde … [Lees meer...] overWebsite Brederojaar 2018 in de lucht
Opkomst en ondergang van de Republiek der Letteren
Door Marc van Oostendorp In de zestiende eeuw begonnen Europese geleerden een grote onderlinge verbondenheid te voelen – een verbondenheid over grote afstand die soms groter was dan die met de mensen direct om hen heen. Dat kwam tot uitdrukking in een metafoor die ze gebruikten voor hun onderling contact: de Republiek der Letteren, een informele staat waarvan de burgers … [Lees meer...] overOpkomst en ondergang van de Republiek der Letteren
Antwerpse grappen uit de zeventiende eeuw
Door Ton Harmsen Op 11 maart 2017 kocht Ilse Dewitte op een veiling in Brugge Den wet-steen des verstants van Richard Verstegen. Een klein boekje van 122 bladzijden, in 1620 gedrukt in Antwerpen door Guilliam Lesteens. Verstegen is een auteur van Gelderse afkomst, wiens familie naar Engeland was uitgeweken. Hij studeerde in Oxford, was goudsmid in Londen, raakte betrokken bij … [Lees meer...] overAntwerpse grappen uit de zeventiende eeuw
Gedicht: Jacobus Revius – Antichrist
Antichrist* Wanneer de ruyge sneeu de Alpen niet sal decken, Wanneer de somer heet sal yselen* van cou, Wanneer de locht het lant sal weygeren den dou, Wanneer t'gedierte sal de Ocean uitlecken*, Wanneer den noorder-pool den seyl-steen* niet sal trecken, Wanneer de grijse wolf het schaep sal wesen trou, Wanneer de vrou een man, de man sal sijn een vrou, Wanneer de … [Lees meer...] overGedicht: Jacobus Revius – Antichrist
Gedicht: Jacob Cats – Geld is een wonder ding
Geld is een wonder ding, daar op een ieder wacht, Geld heeft aan menig man den adel toegebracht. Geld maakt de kleine groot, geld geeft geduchte krachten, Geld maakt de droeven blij, en doet de prinsen achten. Geld oefent hoog gebied, waaruit dan adel wast, Geld is aan alle kant een aangename gast. Geld op een ander tijd doet torens, hoge wallen, Ja steile rotsen zelfs … [Lees meer...] overGedicht: Jacob Cats – Geld is een wonder ding
Gedicht: Heiman Dullaert – Op het graf van de voorspoed
Op het graf van de voorspoed Hier rot de Voorspoed, die zo vrolijk groeide en bloeide, tot dat de grootse Praal hem, tot zijn nadeel, ving, in gulden zalen sloot, met zijden strikken boeide, aan gouden ketenen en paarlesnoeren hing, en d’Overdaad die met de Praal tezamen spande, in ’t slikken onverzaad, in 't zwelgen onvermoeid, hem in de wijn verdronk, aan ’t … [Lees meer...] overGedicht: Heiman Dullaert – Op het graf van de voorspoed
Gedicht: Heiman Dullaert – Op gewiekte visschen in Amerika
Op gewiekte visschen in Amerika Men ziet, daar 't daglicht, hoog gerezen in zyn vlucht, De kringen* brant en blaakt, neervallen uit de lucht Oprechte* visschen, die, de gulzigheit ontvlogen Van roofziek zeegedrogt, en, zwakjes van vermogen Hun bloode wieken, als een toevlugt in den nood Die hun aan 't leven dreigt, gebruikende, in den schoot Van 't pynhout* vlug ter … [Lees meer...] overGedicht: Heiman Dullaert – Op gewiekte visschen in Amerika
Gedicht: Andries Pels – Harten veroveren
Harten veroveren, Zielen betoveren, Is zulk een kunst niet, Filles, als het schijnt: Staat gy na moogenheid, Zo toon médoogenheid, Wanneer een Minnaar om uw' schoonheid kwijnt, Zijt gy wéêrspannig, Gy zijt tierannig; Kwél my dan niet, óf hélp my uit myn pyn: Toont gy afkeerlijkheid Van myn begeerlijkheid, Ik wil niet langer in uw' banden zijn. … [Lees meer...] overGedicht: Andries Pels – Harten veroveren
20 maart 2018, Utrecht: Publiekslezing Andrew Pettegree over Nederlandse boekcultuur in de Gouden Eeuw
Van 18 maart tot 1 april 2018 is historicus Andrew Pettegree (University of St Andrews, Schotland) te gast in Utrecht als visiting fellow van het Centre for the Humanities. Pettegree is een vooraanstaande expert op het gebied van de boekgeschiedenis van de vroegmoderne tijd, de Reformatie, en de geschiedenis van nieuws. Lees hier meer over zijn huidige onderzoek (verslag en … [Lees meer...] over20 maart 2018, Utrecht: Publiekslezing Andrew Pettegree over Nederlandse boekcultuur in de Gouden Eeuw
Gedicht: Jan Luyken – Licht aan brand
Licht aan brand Duifjen in de hazelaren, Stak door lonkjes lodderzoet, Tirsus hart in lichte gloed, Die sijn lipjens op de hare Klevende in haar kropjen* wroed, Haakt het los, en streelt die hoogjes*, Zo gekoestert, zo gevlijd, Luikt sy swymende haar oogjes, Daar mee was' haar maagdom quijt. … [Lees meer...] overGedicht: Jan Luyken – Licht aan brand
Vlogboek123 – Literatuurgeschiedenis / 17e eeuw: spektakel en betweters in het theater
Een Vlogboekaflevering gericht op de literatuurgeschiedenis. In deze video bespreekt Jörgen de veranderingen binnen het Nederlandse theater in de tweede helft van de zeventiende eeuw. Over de Bijbelse toneelstukken van Vondel, het spektakeltheater van Jan Vos en het Frans-classicisme van Nil Volentibus Arduum. Besproken werken: Joost van den Vondel - Inwydinge van 't … [Lees meer...] overVlogboek123 – Literatuurgeschiedenis / 17e eeuw: spektakel en betweters in het theater
Gedicht: G.A. Bredero – Van gierighe Gerrit, en Modde van Gompen
Dit jaar is een Bredero-jaar. Stem: Daer ick gister avond quam, daer scheen de, &c. De Gierige Gerrit, die lebbige dief, Die vrijt nu zijns ghelijck, Die vrijt nu, etc. Wangt hy het Modde van Gompen lief, Die leelijck is en rijck, Die leelijck is en rijck, Die leelijck is en rijck. Sy het ien asingt ruym van vel, Niet muysvael, noch niet bongt, Niet … [Lees meer...] overGedicht: G.A. Bredero – Van gierighe Gerrit, en Modde van Gompen
Gedicht: G.A. Bredero – Koortsigh Lietje
Dit jaar wordt herdacht dat Bredero 400 jaar geleden overleed. Koortsigh Lietje Stemme: Onlangs vroeg in 't morgen-rood, &c. Als Dirckje in syn Koortse lagh, Die hem het bloed besmette, Met een brandende hette: Hy sloech sijn ooghjens op, en sach Dat sijn lieve Lijsbette, De selve sieckte lette, Doen heeft hy gheseyt: Mijn vriendelijckheyt, Hoe deert myn u … [Lees meer...] overGedicht: G.A. Bredero – Koortsigh Lietje
Gedicht: Constantijn Huygens – Nieuw jaar
Nieuw jaar Nog eens ten einde 't oude en voor aan 't nieuwe jaar, en tel ik tachentig op negen maanden maar! Waar zijn die zeventig en negen jaren henen? Als nieuwe dromen elk verschenen en verdwenen, en nu de volle som: maar ene oude droom. Wanneer zal 't einde zijn? Hoe lang staat de oude boom op taaie wortelen en weert zich, onder alle die daags bij duizenden … [Lees meer...] overGedicht: Constantijn Huygens – Nieuw jaar
Het beste geneesmiddel is een goede klucht
Door Ton Harmsen Pieter Bernagie, professor in de medicijnen aan het Athenaeum Illustre in Amsterdam, had onder literatoren een ruime vriendenkring. Zelf schreef hij vijftien toneelstukken; hij zat jarenlang in het bestuur van de Amsterdamse Schouwburg. Zijn toneelstukken lopen uiteen van ernstige tragedies tot vermakelijke kluchten. Het enige dat in de twintigste eeuw … [Lees meer...] overHet beste geneesmiddel is een goede klucht
De Grote Brederoquiz van Neerlandistiek
Door Roland de Bonth In december 1617 zakte Bredero, op de terugweg van een begrafenis in Haarlem, met zijn slee ergens in de buurt van Halfweg door het ijs. Het gevolg was dat hij een longontsteking opliep, maar hij herstelde hiervan. Niettemin overleed hij ruim een half jaar na deze onfortuinlijke gebeurtenis, op 23 augustus 1618. Naar de precieze oorzaak van zijn dood … [Lees meer...] overDe Grote Brederoquiz van Neerlandistiek
De onweerstaanbare schoonheid van het sonnet
Door Ton Harmsen Nu de lezers van Neerlandsitiek.nl zich op instigatie van Marc van Oostendorp met succes hebben ingespannen om veertien nieuwe sonnetten te financieren is het misschien aardig nog een paar bijzondere sonnetten uit de vroege zeventiende eeuw te vermelden. De vorm van een sonnet is van meet af aan voor dichters aanleiding geweest er graag en veel gebruik van te … [Lees meer...] overDe onweerstaanbare schoonheid van het sonnet
De rijmmachine van Constantijn Huygens: Pomobot
Door Marijn Schraagen Het is december 1636. Pieter Corneliszoon Hooft zit in zijn werkkamer in het Muiderslot om de post door te nemen. Als eerste opent hij een brief van Constantijn Huygens, met wie hij al jaren een uitgebreide correspondentie onderhoudt. De brief luidt als volgt: Mijn' Heere; Vandaag kwam mijn zoon Christiaan bij mij met een curieuze uitvinding. Het is … [Lees meer...] overDe rijmmachine van Constantijn Huygens: Pomobot
Oproep scriptieprijs 2018 werkgroep De Zeventiende Eeuw
In het jaar 2000 heeft de Werkgroep De Zeventiende Eeuw de DZE-scriptieprijs ingesteld. Sindsdien wordt deze prijs jaarlijks – en vanaf 2007 tweejaarlijks – uitgeloofd voor een uitstekende masterscriptie op het gebied van de zeventiende-eeuwse cultuur in de Nederlanden, in de ruime betekenis van het woord. Ook in 2018 wordt de tweejaarlijkse prijs (€500,-) weer uitgeloofd. … [Lees meer...] overOproep scriptieprijs 2018 werkgroep De Zeventiende Eeuw
Toneelstuk Gijsbreght van Aemstel keert terug naar oorspronkelijke schouwburg.
Op woensdag 3 januari 2018 presenteert Theater Kwast de voorstelling Gijsbreght van Aemstel in The Dylan Amsterdam, exact 380 jaar na de eerste uitvoering van het inconische stuk. Op 3 januari 1638 opende met deze première de eerste Amsterdamse Schouwburg aan de Keizersgracht, precies op de locatie waar nu The Dylan Amsterdam staat. Theater Kwast is specialist in het spelen … [Lees meer...] overToneelstuk Gijsbreght van Aemstel keert terug naar oorspronkelijke schouwburg.