De drie bevalligheden* Is Aglaïa deftig*, schitt'rend, Is haar schoonheid meer dan schoonheid; Even als de grootsche luister Van een' held'ren nacht des winters: Kwijnt in Euphrosine's oogen 't Vuur der zagte, ted're liefde; Teekent heur bevallig wezen Niets dan tederheid en liefde: … [Lees meer...] overGedicht: Jacobus Bellamy – De drie bevalligheden
18e eeuw
Aankondiging en inhoudsopgave Early Modern Low Countries – jaargang 1, nummer 1 (2017)
Het eerste nummer van het multidisciplinaire Open Access tijdschrift Early Modern Low Countries (EMLC) staat nu online. EMLC is gewijd aan de studie van de geschiedenis en cultuur van de Lage Landen tussen 1500 en 1800. Het tijdschrift is een initiatief van de werkgroepen De Zeventiende Eeuw en De Achttiende Eeuw en wordt uitgegeven door Uopen Journals (Utrecht University). … [Lees meer...] overAankondiging en inhoudsopgave Early Modern Low Countries – jaargang 1, nummer 1 (2017)
Anthonius Hambroek en het verwaarloosd Formosa
Door Ton Harmsen In zijn toneelstuk Trazil laat Antonides van der Goes de Chinese aartspriester kritiek uiten op het optreden van de Spaanse missionarissen in Perù. Daarmee laat hij zien dat de aggressieve Europese expansie een mondiaal besproken probleem was. De gruwelen in Zuid-Amerika waren alom bekend - vooral door de in 1542 geschreven bestseller van de dominicaan … [Lees meer...] overAnthonius Hambroek en het verwaarloosd Formosa
Pieter Langendijk op weg naar de égalité
Door Ton Harmsen Kan een klucht ook een ernstig onderwerp behandelen? De zwetser van Pieter Langendijk (1712) bewijst het. Het spel is vermakelijk genoeg om een klucht te heten, en bovendien kort, zonder ingewikkelde intrige, niet in een verheven stijl en zonder veel ontwikkeling in de karakters. Toch gaat deze klucht over een zaak van maatschappelijk belang, een ernstig … [Lees meer...] overPieter Langendijk op weg naar de égalité
Julia als video
De makers van De alphaman maakten een samenvatting van Julia van Rhijnvis Feith: "Pak je zakdoekjes en leef mee met de tragische liefde tussen onze Eduard en Julia." (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overJulia als video
Bloedwraak leidt tot ellende in het schooltoneel
Door Ton Harmsen Na al die voorspellingen voor 2042 toch maar weer iets over een toneelstuk uit 1742: koning Baasa roeit de familie van zijn voorganger uit. De Nederlandse literatuur is rijk aan Latijnse toneelstukken. Behalve tweehonderd complete, gedrukte teksten zijn er ook zo'n tweeduizend programmaboekjes met een synopsis van een toneelstuk bewaard. Een klein deel van die … [Lees meer...] overBloedwraak leidt tot ellende in het schooltoneel
De eerste aflevering van ‘De Moderne Tijd’ is verschenen!
De Werkgroep De Negentiende Eeuw heeft in 2017 haar activiteiten uitgebreid tot het bredere tijdvak waar ook de late achttiende en vroege twintigste eeuw onder vallen, en haar naam veranderd in De Moderne Tijd. De Werkgroep publiceert het tijdschrift De Moderne Tijd, waarvan deze week het eerste nummer is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen van gevestigde en … [Lees meer...] overDe eerste aflevering van ‘De Moderne Tijd’ is verschenen!
Te verschijnen: Het Journaalboek van Johannes Timmers, anno 1784
Johannes Timmers nam op 17 juli 1781 dienst bij de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Twee maanden later vertrok hij met zijn gelijknamige neef vanaf Texel naar Batavia. Maar de Engelse oorlogsschepen blokkeerden de kust en hun schip Holland moest al snel terugkeren. Een jaar later vertrok de VOC-vloot alsnog. De reis die ze maakten, is vastgelegd in een journaal dat in twee … [Lees meer...] overTe verschijnen: Het Journaalboek van Johannes Timmers, anno 1784
Gedicht: Riemsnijder/Bilderdijk – Wensch van eenen hoorndrager
• De erotisch getinte bundel Galante dichtluimen verscheen anoniem in 1780, en is later toegeschreven aan Hendrik Riemsnijder en Willem Bilderdijk. Wensch van eenen hoorndrager O! die in Lapland leeven mogt. Leefde in een billijk Land! Aldaar word, als eene eer, gezogt, 't Welk elders strekt tot schand! Ja dáár, daar vind de man zich openlijk vereert, Als een … [Lees meer...] overGedicht: Riemsnijder/Bilderdijk – Wensch van eenen hoorndrager
Een literatuurgeschiedenis in plaatjes
Door Marc van Oostendorp "Want (of gy 't weet) ik heb" meldde Elisabeth Wolff in 1772 aan haar lezers, "wel ja ik! plaats genomen / In 't panpoëticon van Nêerlands dichtren schaar. / (Mogt dit de doodstuip van myn' kwynende eerzucht weezen!)" Ook Wolff had namelijk plaats genomen om zich te laten portretteren voor het Panpoëticum Batavûm, een kabinet met toen al ruim 300 … [Lees meer...] overEen literatuurgeschiedenis in plaatjes
Gedicht: Hubert Korneliszoon Poot – Lokzang van de sirenen
Lokzang van de sirenen Wie in zijn jeugd Den wellust wil vernielen, Ontbeert de vreugd, En voert een dom gemoed. Wat is de deugd? Een tirannin der zielen, Die nooit verheugt, Maar zinnen kwelt en bloed. Koom hier bij ons aan dezen waterkant. De weelde woont op dit gelukkig strand. Koom hier, wij zullen liefde plegen. Een jonge zin Moet zich bewegen Tot de zoete … [Lees meer...] overGedicht: Hubert Korneliszoon Poot – Lokzang van de sirenen
Het Wederzijds Huwelijksbedrog…
... samengevat door De Alphaman: (Bekijk de video op YouTube.) … [Lees meer...] overHet Wederzijds Huwelijksbedrog…
CFP: Literature without Frontiers?
Next year (9-10 February, 2018) a conference will be organised at Ghent University about perspectives for a transnational literary history of the Low Countries. This conference – Literature without Frontiers? – aims to bring together a number of telling examples that advocate a transnational perspective for the construction and writing of the literary history (histories?) of … [Lees meer...] overCFP: Literature without Frontiers?
Arlekyn Hulla: een oosters huwelijksritueel in een westerse klucht
De rijke cultuur van het oosten inspireerde tal van toneelschrijvers in de zeventiende en de achttiende eeuw. Sultans en imams waren bekende verschijningen op het toneel. Aan de universiteiten werd arabistiek beoefend, en ook bij het grote publiek bestond veel belangstelling voor de landen van de tulpen en de tulbanden. In 1657 verscheen een vertaling van de Koran door Jan … [Lees meer...] overArlekyn Hulla: een oosters huwelijksritueel in een westerse klucht
5 mei 2017: lezing Ton Verschaffel ‘Meertaligheid in woord en klank’, Antwerpen
Werkgroep 18e Eeuw-lezing 2017 Meertaligheid in woord en klank. Mogelijkheden en uitdagingen van een (Zuid-)Nederlandse literatuurgeschiedenis. Naar aanleiding van het verschijnen van De weg naar het binnenland. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur, 1700-1800: de zuidelijke Nederlanden, organiseert de Werkgroep Achttiende Eeuw een avondlezing rondom een van de … [Lees meer...] over5 mei 2017: lezing Ton Verschaffel ‘Meertaligheid in woord en klank’, Antwerpen
Oproep Scriptieprijs 18e Eeuw 2016
Jaarlijks reikt de Werkgroep 18e Eeuw de Scriptieprijs 18e Eeuw uit aan de auteur van een masterscriptie over een aspect van de geschiedenis, literatuur, filosofie of beeldende kunst van de ‘lange’ achttiende eeuw (1670-1830). Scripties kunnen zowel in het Nederlands, Engels, Frans en Duits zijn opgesteld. Voor deze editie dient de scriptie in 2016 te zijn goedgekeurd, van … [Lees meer...] overOproep Scriptieprijs 18e Eeuw 2016
Arme rijkdom bij Jacques Japin en Jean François Cammaert
Volgende week speelt Theater Kwast Arlekyn Hulla (1747), een klucht over de mazen in het Turkse huwelijksrecht door Jacques Japin. Er zijn nog twee spelen aan hem toegeschreven: De lastigheid der rykdommen van 1739 en De woekeraar edelman uit 1740. Japins naam staat bij geen van de drie op de titelpagina, maar aan het eind van de achttiende eeuw verschenen catalogi die het … [Lees meer...] overArme rijkdom bij Jacques Japin en Jean François Cammaert
Pas verschenen: A Plank I Saved From a Shipwreck
De Nederlandse graecus Tiberius Hemsterhuis (1685-1766) is vooral bekend als de naamgever van de Schola Hemsterhusiana, waarvan onder anderen L.C. Valckenaer deel uitmaakte. Anders dan laatstgenoemde en andere discipelen liet hij weinig beschouwend taalkundig werk na. Een uitzondering is de Lectio publica de originibus linguae Graecae, maar ook die collegereeks werd bij … [Lees meer...] overPas verschenen: A Plank I Saved From a Shipwreck
Doctoraatsonderzoeker Singing Communities: Dutch Political Songs and the Performance of National Identity (1775-1825)
De vakgroep Letterkunde van de Universiteit Gent heeft voor 48 maanden een voltijdse betrekking vacant voor een promovendus. De aanwerving vindt plaats in het kader van een vierjarig onderzoeksproject op het terrein van de historische letterkunde en muziekwetenschap, gefinancierd door het Bijzonder Onderzoekfonds (BOF) van de Universiteit Gent, met als titel: Singing … [Lees meer...] overDoctoraatsonderzoeker Singing Communities: Dutch Political Songs and the Performance of National Identity (1775-1825)
Gedicht: Anoniem – Een Man, die eens door Waaters-Nood
Een Man, die eens door Waaters-Nood Zyn Kind had in de Wieg verlooren, Wanneer 't nog naauwlyks was Gebooren En dat hy reeds ten prooy der Dood Te weezen dagt, kwam eens, in 't reizen, Omtrent een Land-Gestigt gegaan, Daar treft hy juist een Jongsken aan, ('t Scheen of den Hemel 't hem kwam wyzen,) Dat hy het zyne dagt te zyn: Gelyk 't ook bleek, in alle deelen. Wat … [Lees meer...] overGedicht: Anoniem – Een Man, die eens door Waaters-Nood
Gedicht: Anoniem – Het Wip-snoer
Een Mensch, die om zyne Euveldaân Is aan een Wip-snoer vast gebonden, Vind zyn Gemoed met vrees belaân Dat hy zal Doodelyke Wonden Bekomen, geeft men 't Rad zyn loop, Waar door hy komt ter neêr te ploffen; Nogthans voed hy in 't Harte ook hoop, Of hy misschien wierd ligt getroffen En weinig door den Val bezeerd. Zo voeld ge, ô! Jeugd, u Herte prangen, Als gy, door … [Lees meer...] overGedicht: Anoniem – Het Wip-snoer
Van zulcke schrijvers vlucht d’onvruchtbren overvloed
Door Marc van Oostendorp Misschien moet een nieuwe literatuurgeschiedenis van de Nederlanden niet door letterkundigen geschreven worden, maar door historici. Die conclusie kun je trekken na het sprankelende en razend interessante De weg naar het binnenland – het laatste deel van de 'Geschiedenis van de Nederlandse literatuur', dat geschreven werd door de Leuvense hoogleraar … [Lees meer...] overVan zulcke schrijvers vlucht d’onvruchtbren overvloed
De binnenlanden van het zuiden
door Rien Rooker Na een veertigjarige loopbaan als neerlandicus in het (Noord-)Nederlandse onderwijs denk je alles in je vak wel zo’n beetje gezien te hebben. Dat je dan toch nog opeens geconfronteerd wordt met een volstrekt blinde vlek in je kennisgebieden, is beslist een unieke ervaring. Toch was dat exact mijn beleving bij Tom Verschaffels De weg naar het binnenland, dat ik … [Lees meer...] overDe binnenlanden van het zuiden
Gedicht: A.C.W. Staring – Het vroege kievitsei & Het hondengevecht
Tweehonderdvijftig jaar en twee weken geleden werd Anthony Christiaan Winand Staring geboren. Het vroege kievitsei Piet Smul trad in de schuit van Leiden op Den Haag, En toefde bij het roer, terwijl een Maartse vlaag Verkeerde in zonneschijn. Daar kwam een knaap gelopen: "Een kievitsei, wie wil `t voor twee zesthalven kopen?" " `t Is vroeg", zei Smul. "ik neem `t-voor … [Lees meer...] overGedicht: A.C.W. Staring – Het vroege kievitsei & Het hondengevecht
Arthur Japin eenmalig op de planken met werk van 18e-eeuwse voorvader
Op 31 maart 2017 staat Arthur Japin met de Theater Kwast eenmalig op de planken met een geënsceneerde leesvoorstelling van Arlekijn Hulla, een 18e-eeuws kluchtspel dat voor de Amsterdamse Schouwburg werd geschreven door zijn directe voorvader Jacques Japin. Een schitterend gebrek De 18e-eeuwse toneelschrijver Jacques Japin, directe voorvader van Arthur Japin, schreef in … [Lees meer...] overArthur Japin eenmalig op de planken met werk van 18e-eeuwse voorvader