De Werkgroep De Negentiende Eeuw heeft in 2017 haar activiteiten uitgebreid tot het bredere tijdvak waar ook de late achttiende en vroege twintigste eeuw onder vallen, en haar naam veranderd in De Moderne Tijd. De Werkgroep publiceert het tijdschrift De Moderne Tijd, waarvan deze week het eerste nummer is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen van gevestigde en … [Lees meer...] overDe eerste aflevering van ‘De Moderne Tijd’ is verschenen!
19e eeuw
Gedicht: Guido Gezelle – Boodschap van de vogels
Boodschap van de vogels (fragment) Zanggebroeders uit het woud, met uw talen duizendvoud: Gij, die kwinkt en gij, die kwedelt, gij, die schuifelt en die vedelt, gij, die neuriet, gij die tiert, gij, die piept en tiereliert, gij, die wistelt en die teutert, gij, die knotert en die kneutert, gij, die wispelt en die fluit, gij, die tjiept en tureluit, … [Lees meer...] overGedicht: Guido Gezelle – Boodschap van de vogels
Gedicht: Multatuli – Lied van Saïdjah
Lied van Saïdjah Ik weet niet waar ik sterven zal. Ik heb de grote zee gezien aan de Zuidkust, toen ik daar was met mijn vader om zout te maken. Als ik sterf op de zee, en men werpt mijn lichaam in het diepe water, zullen er haaien komen. Ze zullen rondzwemmen om mijn lijk, en vragen: ‘wie van ons zal het lichaam verslinden, dat daar daalt in het water?’ Ik zal ‘t niet … [Lees meer...] overGedicht: Multatuli – Lied van Saïdjah
Unieke bron over het Katwijks uit 1879 aan het licht gebracht
Door Thijs Porck Tijdens onderzoek naar de laat-negentiende eeuwse correspondentie tussen de Leidse hoogleraar P. J. Cosijn en diens student G. J. P. J. Bolland stuitte ik in de Leidse Universiteitsbibliotheek op een brief met een groot aantal observaties over het Katwijks. De Groningse Bolland werkte van 1877 tot 1879 als schoolmeester in Katwijk aan Zee en stuurde zijn … [Lees meer...] overUnieke bron over het Katwijks uit 1879 aan het licht gebracht
Een stijve hark en een gangmaker
Door Marita Mathijsen In 2000, het jaar waarin ‘de negentiende eeuw’ niet meer ‘de vorige eeuw’ was, liep Geert Mak in zijn eentje de tocht na die Jacob van Lennep in 1823 samen met Dirk van Hogendorp door Nederland maakte. Van Lennep hield een dagboek van die tocht bij en dat hebben Mak en ik in 2000 opnieuw uitgeven. Er werd een televisieserie in tien delen van gemaakt: De … [Lees meer...] overEen stijve hark en een gangmaker
Gedicht: Willem Kloos – Sonnet en scheldsonnet
Vandaag verschijnen bij Vantilt de heruitgave van Willem Kloos’ vermaarde bundel Verzen, met daarin ook de beruchte scheldsonnetten, én de biografie Willem Kloos [1859-1938] van Peter Janzen en Frans Oerlemans (waarin onder meer wordt geopperd dat Kloos een borderliner was). Zooals daar ginds, aan stille blauwe lucht, Zilveren-zacht, de half-ontloken maan Bloeit als een … [Lees meer...] overGedicht: Willem Kloos – Sonnet en scheldsonnet
Gedicht: Henriette Roland Holst – Over rustigende vastheid die ik vond
Over rustigende vastheid die ik vond De mensen zijn in twijfel gevangen 't gezicht van een god heeft de tijd gebleekt, nu kom ik ze vertroosten met gezangen van wat nooit wisselt en in niets ontbreekt. Ik kan bemoediging zijn voor de bangen, de klare stem die altijd rustig spreekt, omdat mijn hart dat geen angstvallig hangen aan wolken kent, ziet wat door wolken … [Lees meer...] overGedicht: Henriette Roland Holst – Over rustigende vastheid die ik vond
Zwak-burgerlijk en laf-lief levend Bussum!
Door Marc van Oostendorp Beethoven is ontegenzeggenlijk een groot componist, die prachtige muziek heeft geschreven. Maar wanneer luistert een mens ooit naar die muziek? Wanneer heb je voor het laatst de maneschijnsonate opgezet om ernaar te luisteren? Wanneer zat je voor het laatst in een zaal waar ze de Negende speelden? Beethoven is zo klassiek dat het onmogelijk om ernaar … [Lees meer...] overZwak-burgerlijk en laf-lief levend Bussum!
Gedicht: Piet Paaltjens – Immortelle XXV
'Immortelle XXV' was in 1993 een van de tien favoriete gedichten van Anna Enquist. Immortelle XXV Hoor ik op Sempre een waldhoorn, Of ook wel een Turkse trom, Dan moet ik zo bitter wenen; En - ik weet zelf niet waarom. Vraagt een der werkende leden: 'Hoe kan een Turkse trom Of een waldhoorn u zo roeren?' - Dan weet ik zelf niet waarom. … [Lees meer...] overGedicht: Piet Paaltjens – Immortelle XXV
Wijlend in de spiegel-rust van dieper meren
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (119) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Ons verheugend over de geneugten van het deelwoord zaten wij gebogen over de vliedende verzen van Karel van de Woestijne. Je kunt je zinnen er zo veel compacter mee maken – waarom gebruiken we op Twitter … [Lees meer...] overWijlend in de spiegel-rust van dieper meren
Met trotschen mannenwil
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (118) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Zo'n honderdtwintig jaar geleden brak in zekere zin het sonnet pas echt door. Ze waren hier al meer dan 330 jaar geschreven – als intellectueel spel voor de elite, als uiting van liefde, als poging om de … [Lees meer...] overMet trotschen mannenwil
Gedicht: Louis Couperus – Indiesch dolce-far-niente
Nieuw in de dbnl: poëzie van Ten Kate en Couperus, brieven van Erasmus, en nog veel meer. Indiesch dolce-far-niente Den goudgebruinden arm rondom het hoofd, Het gitzwart hair al warlend nedervloeyend, Den weeldrig-schoonen mond van purper gloeyend, In 't schittrend oog het vier maar half gedoofd; Zoo lag ze, als in heur droom der aarde ontroofd. En goudgewiekte … [Lees meer...] overGedicht: Louis Couperus – Indiesch dolce-far-niente
CFP: Literature without Frontiers?
Next year (9-10 February, 2018) a conference will be organised at Ghent University about perspectives for a transnational literary history of the Low Countries. This conference – Literature without Frontiers? – aims to bring together a number of telling examples that advocate a transnational perspective for the construction and writing of the literary history (histories?) of … [Lees meer...] overCFP: Literature without Frontiers?
Gedicht: Alexandr Poesjkin – De profeet
Deze week vijf Russische gedichten, gekozen, vertaald en toegelicht door Hans Boland, in 2015 winnaar van de Martinus Nijhoff-prijs. Vandaag als laatste: Alexandr Poesjkin. Toelichting onder het gedicht. De profeet (Пророк) Ik sleepte me door de woestijn. Mijn geest verdorstte, maar daar naakte Een splitsing, waar een serafijn, Zesvleugelig, de weg … [Lees meer...] overGedicht: Alexandr Poesjkin – De profeet
Doctoraatsonderzoeker Singing Communities: Dutch Political Songs and the Performance of National Identity (1775-1825)
De vakgroep Letterkunde van de Universiteit Gent heeft voor 48 maanden een voltijdse betrekking vacant voor een promovendus. De aanwerving vindt plaats in het kader van een vierjarig onderzoeksproject op het terrein van de historische letterkunde en muziekwetenschap, gefinancierd door het Bijzonder Onderzoekfonds (BOF) van de Universiteit Gent, met als titel: Singing … [Lees meer...] overDoctoraatsonderzoeker Singing Communities: Dutch Political Songs and the Performance of National Identity (1775-1825)
24 maart 2017: Jaarvergadering ‘Het Bilderdijk-Museum’
INVITATIE voor een middag met lezingen over ‘Bilderdijk digitaal’ en ‘Helmers herdacht’ Vrijdag 24 maart 2017 Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105, Amsterdam. Zaal Forum 2 (hoofdingang, 1e verdieping) PROGRAMMA 13.00 inloop 13.30 ledenvergadering 14.00 lezing Joris van Eijnatten: ‘De dichter courant. Bilderdijks digitale afdruk in één miljoen kranten’ 14.45 pauze 15.00 … [Lees meer...] over24 maart 2017: Jaarvergadering ‘Het Bilderdijk-Museum’
De Negentiende Eeuw wordt De Moderne Tijd
Vanaf 2017 gaan de Werkgroep en het Tijdschrift ‘De Negentiende Eeuw’ verder in een nieuwe vorm en gericht op de bredere periode, onder de titel ‘De Moderne Tijd. De Lage Landen, 1780-1940’. In de afgelopen jaren heeft De Negentiende Eeuw zich ontwikkeld tot een solide platform waarop het interdisciplinaire academisch onderzoek naar de Nederlandse en Belgische geschiedenis en … [Lees meer...] overDe Negentiende Eeuw wordt De Moderne Tijd
4 maart W.F. Hermans en Multatuli
Op zaterdagmiddag 4 maart houdt Marc van Zoggel een lezing over W.F. Hermans' bemoeienis met Multatuli. Hermans schreef de biografie De Raadselachtige Multatuli (1987) eerste druk 1976. Van Zoggel zal ingaan op de totstandkoming daarvan. Hij is onderzoeksmedewerker aan de Volledige Werken van Hermans bij het Huygens ING Instituut. Locatie: Doelenzaal Universiteitsbibliotheek … [Lees meer...] over4 maart W.F. Hermans en Multatuli
Gedicht: Julius Vuylsteke – De jongeling in het woud
De jongeling in het woud Treurige ballade Der vogelen liederen galmen zoo liefelijk door het woud; der bloemekens geuren walmen als wierook door het woud. Daar zit een jongling in het woud, eenzaam onder 't lommer; op 't voorhoofd ligt de smart geprent, in 't harte woont de kommer. En of hij angstig hoort en ziet, hij ziet of hoort zijn liefste niet. … [Lees meer...] overGedicht: Julius Vuylsteke – De jongeling in het woud
Gedicht: A.C.W. Staring – Het vroege kievitsei & Het hondengevecht
Tweehonderdvijftig jaar en twee weken geleden werd Anthony Christiaan Winand Staring geboren. Het vroege kievitsei Piet Smul trad in de schuit van Leiden op Den Haag, En toefde bij het roer, terwijl een Maartse vlaag Verkeerde in zonneschijn. Daar kwam een knaap gelopen: "Een kievitsei, wie wil `t voor twee zesthalven kopen?" " `t Is vroeg", zei Smul. "ik neem `t-voor … [Lees meer...] overGedicht: A.C.W. Staring – Het vroege kievitsei & Het hondengevecht
‘In ’t frisch gelispel van de ritslende iepen’
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (106) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp De gelukkigste periode in het leven van Hélène Swarth was waarschijnlijk toen ze op 35-jarige leeftijd trouwde met de journalist Frits Lapidoth. Ze schreef in die tijd dweperige sonnetten over haar prins op het … [Lees meer...] over‘In ’t frisch gelispel van de ritslende iepen’
Keert weêr de kroonprins
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (105) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Een nuttige term die geloof ik in de traditionele zinsontleding ontbreekt is wat in de wetenschappelijke literatuur wel topic wordt genoemd. Je kunt een Nederlandse zin niet goed begrijpen zonder die term, maar je moet enige … [Lees meer...] overKeert weêr de kroonprins
Dat mijn blik blijft boeien
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (104) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Ergens moet er een rusthuis zijn voor net niet helemaal volmaakte sonnetten. Gedichten die je als lezer bijna meeslepen en ontroeren. Als er maar niet de rare stoplap in had gezeten! Hoe mooi en klassiek had Slapend kind kunnen zijn … [Lees meer...] overDat mijn blik blijft boeien
De sappige applen glansen
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (103) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Geen fijner seizoen dan de herfst. Het hele voorjaar en de hele zomer hebben we te maken gehad met overdreven gekwinkeleer van vogels, het rumoer van overvolle terrassen en het geschreeuw van voetballers. Maar dan komt de herfst, … [Lees meer...] overDe sappige applen glansen
Vol melodie en meening
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (102) Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Er zijn algoritmes die, puur door letters, woorden en constructies te tellen, kunnen bepalen of een tekst door een man of een vrouw geschreven is. Wat is die gemeten 'mannelijkheid' of 'vrouwelijkheid'? We kunnen toch moeilijk … [Lees meer...] overVol melodie en meening