Het merkwaardige van het gedichtis dat het verhoord wordtook als het niets vraagttot niemand zich richt Nog niet geschrevenwerd het door de pen gelezenen voor afloop en uitlegnaar zichzelf verwezen Misschien dat jan hanlomijn gedicht daaromop zijn kop hieldtoen hij had gezegddat hij het wilde zien Ik denk dat hij zijn eigen luidste versop de muur heeft geschrevende … [Lees meer...] overGedicht dat zich Jan Hanlo herinnert
20e eeuw
Verschenen: Het is een vlakte waar geen moeders wonen
Op zoek naar Maurice Gilliams Onlangs bracht Hans Kleiss in eigen beheer het boek Het is een vlakte waar geen moeders wonen. Op zoek naar Maurice Gilliams uit. ‘In de macht van het dénkend verdriet gerijpt, volgroeid, werd het klimop van de klaagmuur afgerukt, tezamen geharkt, in brand gestoken vóór het slapen gaan.’ Dit is de verklaring die Maurice Gilliams … [Lees meer...] overVerschenen: Het is een vlakte waar geen moeders wonen
Lepel, mes en vork
Vrouw Lepel en heer Meslazen elkaar de les.Sprak Lepel, vol van stress:‘Ach Mes, word toch eens wijzer,je bent een prul van ijzer!’ Maar leep sprak Mes tot Lepel:‘Jij mutsje zonder klepel,als ik niet altijd naast je lagzei niemands mond je nog gedag.Want ík heet Steeltje Repel. Heer Vork hoorde dit aanen dacht: ’k moet hier vandaan.’k Zal trouwen met mijzelfof dapper tot … [Lees meer...] overLepel, mes en vork
Verschenen: De bolle Gogh
Bij Uitgeverij Querido is de biografie De bolle Gogh van Jaap Cohen verschenen. Opgegroeid in een welgesteld Wassenaars milieu, ontwikkelde Theo van Gogh zich in korte tijd tot de meest controversiële opiniemaker van Nederland. Als cineast, columnist en ‘predikant van de nihilistische gemeente’ stond hij garant voor tumult. Hij bespotte de exploitatie van … [Lees meer...] overVerschenen: De bolle Gogh
Wikke
Werkelijk Het landschap dat mij droeg was zwart op wit.Het sloot een hekje in, ik stond daarvooren zag wel honderd vormen in het gelid.Het liefst ging ik er ongezien vandoor,te schieten viel er niet, ’k was geen soldaat.Stond ik binnen? Buiten? Moest ik terug,omlaag? Een labyrint, maar zonder draad.Geen muren zelfs. Wel pijlers maar geen brug. Soms noem je iets abstract – … [Lees meer...] overWikke
Dubbel
De uil had zich vervlogen naar een kat,sloeg daar zijn nagels uit terwijl hij dieveel liever zag verloren aan een rat.Wie dat niet vat, die vreet geen poëzie. Je kunt naar Rome of het Leidseplein,maar het zal altijd draaien om het rijmvan wie je bent of graag zou willen zijn.Om scherven, snippers, een tekort aan lijm. Wie gelooft nog in de rechte lijn?Dat je geen vader … [Lees meer...] overDubbel
Heilige Gramschap
Debuut van Maurice D’Haese heruitgegeven Deze zomer heeft de Vlaamse uitgeverij Houtekiet ongevraagd een stille wens van mij in vervulling doen gaan: ze besloot tot heruitgave van de onbekende prachtroman De Heilige Gramschap van Maurice D’Haese, een boek dat veel meer aandacht verdient dan het tot dusver kreeg. Het was D’Haeses debuut dat in 1952 verscheen, maar ondanks … [Lees meer...] overHeilige Gramschap
God zou een paard kunnen zijn
Het is Lucebert-jaar! Althans, op 15 september 2024 vieren we de honderdste geboortedag van de grote kunstenaar – die een paar jaar geleden met zo'n enorme smak van allerlei voetstukken donderde, toen bleek dat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog ronduit antisemitische brieven had geschreven aan een geliefde. Het jaar lijkt nu begonnen te zijn met nog meer brieven aan een … [Lees meer...] overGod zou een paard kunnen zijn
Meester van het aforisme
Uitgever Aart Hoekman schreef een mooi boek over de laatste jaren (2017-2020) van zijn goede vriend, de schrijver Maarten Biesheuvel. De opzet van dit fraai vormgegeven kleine boek is even eenvoudig als genereus. In cursieve letter laat hij Biesheuvel ruim aan het woord en dat levert trefzeker proza op. Het gaat om een heel kleine selectie uit zo'n 20 uur aan geluidsopnamen. … [Lees meer...] overMeester van het aforisme
De prunus
Je had een prunus in mijn tuin geplantwaarmee je mijn verjaardag vieren wilde.Een tere boom, pril in het oud verbandvan bloeien, sterven, huilen, tierelieren. Hij heeft het niet gered – geen zin in grondom te bestaan – maar gaf mij reden omniet steeds te denken aan de vreemde wonddie woorden vloeien liet, de korst die glom. Hoe bloeit hij nu, hoe lang ook al verdord.Met … [Lees meer...] overDe prunus
Kasteelheer
Je kon je als kasteel een dichter wensendie zich in jou verloor en met zijn stemje zalen lispelen liet, zoals zij hem,en nooit uit spoken ging onder de mensen. Zo wás je heer. Maar nee, hij leefde nietzolang de winterstorm niet in hem luwde,de lentewind zijn trage bloed opstuwdeen hij de teugels huiverend vieren liet. Je klem van klamme muren, enge torens,die werd hem in … [Lees meer...] overKasteelheer
De radeloze helden van Maaike Meijer
Een van de interessantste boeken op het gebied van de neerlandistiek die ik het afgelopen jaar las, is Maaike Meijers Radeloze helden. Verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film. In het verleden verdiepte Maaike Meijer zich vooral in de verbeelding van vrouwen. In dit boek buigt zij zich over manier waarop mannen verbeeld worden. Ze herleest werk van Wolkers, … [Lees meer...] overDe radeloze helden van Maaike Meijer
Emile Verhaeren: Gekkenlied 7
Het zevende en laatste Chanson de fou in Emile Verhaerens bundel Les Campagnes hallucinées beschrijft hoe door de plattelandsvlucht zelfs de dorpskerk tot een ruïne vervalt, en hoe op het kerkhof de ratten alles verslinden, tot de maden toe. De houtsnede van het desolate landschap is van de hand van Britse kunstenaar Frank Brangwyn (1867-1956). Die was in Brugge geboren en … [Lees meer...] overEmile Verhaeren: Gekkenlied 7
Het beste van Boekwinkeltjes: A. Alberts, De Bomen (1953)
Helge Bonset schrijft iedere maand over Nederlandstalige boeken die je zou moeten (her)lezen. Op een middag in October van het jaar 1917 hield een rijtuig stil voor een huis in een van de buitenste lanen van het dorp. De koetsier klom van de bok en maakte het portier open. Er stapte een mevrouw uit het rijtuig en een meisje van een jaar of tien.Een gulden vijftig, zei de … [Lees meer...] overHet beste van Boekwinkeltjes: A. Alberts, De Bomen (1953)
De auteur leeft: Renate Dorrestein
Renate Dorrestein (1954-2018) was een prominente Nederlandse schrijver, journalist en feminist. Op haar debuut Buitenstaanders (1983) volgde een lange reeks stuk voor stuk veelgelezen romans, verhalen en essays. Dorrestein schreef over rafelrandjes en taboes, over de strakke maatschappelijke normen waar vooral vrouwen aan moeten voldoen. Tijdens De auteur leeft: Renate … [Lees meer...] overDe auteur leeft: Renate Dorrestein
100 jaar Gerard Reve
Precies 100 jaar nadat schrijver Gerard Reve werd geboren (14 december 1923) draagt acteur Hugo Koolschijn Reves spraakmakende pleidooi uit het Ezelsproces voor waarin hij pleitte voor volledige vrijheid van de kunst. Een artistiek en juridisch hoogtepunt uit de Nederlandse geschiedenis. Hoe luisteren we 55 jaar later naar de woorden van Reve? Voorafgaand aan de voordracht … [Lees meer...] over100 jaar Gerard Reve
Stank om mee te nemen
In hoofdstuk acht komen Jozien en Yentl terug bij het Literatuurmuseum om met Jennie Barbier hoofdstuk 8 te bespreken én om het konijn van Gerard Reve te bekijken en aan te raken. Ze bespreken de grande entree van Bep Spanjaard (love Bep) en de betekenis van een knuffelkonijn en diens aanwezigheid in een museum. Want wat doet dat konijn in de vitrine als de auteur dood … [Lees meer...] overStank om mee te nemen
Onze lieve dictator
10 dagen Reve (7) In hoofdstuk zeven gaan Jozien en Yentl langs bij vertaler en literatuurwetenschapper Alexa Stoicescu en schrijver en virtual-reality-ontwerper Lisa Weeda. De vier gezworenen gaan in gesprek over hoe het is om De avonden te lezen als je niet uit Nederland komt, verdiepen zich in Roemeense moppen en bespreken zowel God als het dansen in Sociëteit de Kring. … [Lees meer...] overOnze lieve dictator
De Frits van de vriendengroep
In hoofdstuk zes gaan Jozien en Yentl in gesprek met redacteur en dichter Sophia Blyden. Wat is het effect van herlezen op een lezer? Is Frits van Egters een corpsbal? Houdt hij van vrouwen? En wat natuurlijk besproken moet worden: Maurits Duivenis duikt weer op! Ook komen ze erachter dat Sophia zelf in haar gedichten onbewust wordt beïnvloed door De avonden. Het manuscript … [Lees meer...] overDe Frits van de vriendengroep
Wunderkammer voor Jules Deelder
De Doelen in Rotterdam heeft een Wunderkammer ingericht, een gigantische kijkdoos. De eerste aflevering is een ode aan de iconische Rotterdammer Jules Deelder, de swingende dichter, schrijver en musicus. De Wunderkammer is ingericht door A.M.C. Fok en Ari Deelder, die eerder het ABCDeelder samenstelden, een kijk in het archief van Jules. Op de video geeft Mieke van der Linden, … [Lees meer...] overWunderkammer voor Jules Deelder
Tien dagen Reve (de eerste vijf dagen)
We zijn helemaal vergeten de eerste afleveringen van de podcastreeks Tien dagen Reve hier te posten. We maken het snel goed, hier zijn de eerste vijf, om op Tweede Kerstdag te bingen. Vanaf morgen braaf verder. (Hoei boei.) … [Lees meer...] overTien dagen Reve (de eerste vijf dagen)
Moed, arbeid & aanvaarding
Vandaag zullen de echte revianen beginnen met het lezen van De avonden, dat zich immers afspeelt in de donkere dagen tussen 22 en 31 december van het jaar 1946. Een echte reviaan ben ik niet, maar onlangs merkte ik weer dat de magnetiserende werking van zijn beste teksten niet is verminderd. Zo schafte ik dan toch weer her en der - antiquariaat, kleine uitgevers - enkele boeken … [Lees meer...] overMoed, arbeid & aanvaarding
Westerbork à travers le regard de Philip Mechanicus
Westerbork est le nom d’une petite localité de la province de la Drenthe, dans le nord-est des Pays-Bas, à une bonne vingtaine de kilomètre de l’Allemagne. Wester renvoie à « ouest », le point cardinal, tandis que bork est un terme régional peu usité qui désigne la partie rugueuse et croûteuse de l’écorce d’un arbre, plus particulièrement l’écorce du chêne, broyée ou non, que … [Lees meer...] overWesterbork à travers le regard de Philip Mechanicus
Jan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (9)
XIX. Met Jan Klaassen kon je zelfs je verkeersdiploma halen. In 1956 werd onze pop in Jan Klaassen, kijk uit! de mascotte voor Veilig Verkeer Nederland[1] en in hetzelfde jaar schreef B.J. Haenen Verkeersavonturen van Jan Klaassen. XX. Van een heel ander kaliber is het anti-oorlogsstuk van Paul Rodenko uit 1955, Jan Klaassen en de vredesmachine, Een spel voor … [Lees meer...] overJan Klaassen, de Nederlandse Petroesjka (9)
Dichtersbloed
Ik was zeventien en zocht de poëziewaar ze niet was, in mijn klein leven toen,de krampjes van elk woord, echolalie.Wel wortels, maar geen takken, laat staan groen. Ik werkte in een ziekenhuis als klerk,de poli van de zenuwarts De Jong.Daarnaast bezong ook ik de reine berk(geneurie eigenlijk, met die stijve tong). Plots stond de dichter Aafjes voor mijn neus.Ik las hem al, … [Lees meer...] overDichtersbloed
