Een opmerkelijke trend in het hedendaagse cognitief wetenschappelijk onderzoek, wereldwijd, met name op het gebied van taal is dat Big Data, ‘large language models’ (LLMs), en ‘deep neural networks’ (DNNs) breed worden uitgemeten als AI-oplossingen voor kernproblemen als het menselijk taalvermogen en kindertaalverwerving. En dit jaar is de Nobelprijs voor Natuurkunde zelfs … [Lees meer...] overDiep neurale netwerkmodellen voor taal: hypes en technologie.
chatbots
Chatbots als kletskoekmachines
Als het over taal gaat, gaat het op zeker moment ook over waarheid. Woorden kunnen treffend zijn en zinnen kunnen elegant in elkaar zitten zoals teksten je kunnen aantrekken of opzwepen – maar altijd is er ook de vraag, is het waar of onwaar? Die vraag kun je dus ook stellen over de taalwonders van de roaring twenties, de chatbots. Hoe verhouden hun teksten zich tot de … [Lees meer...] overChatbots als kletskoekmachines
Chatbots als wandelende mieren
Wat betekenen de woorden die chatbots gebruiken? Betekenen ze wel iets? Dat roept de filosofische vraag op wat betekenen precies, eh, betekent. Wat betekent, pakweg, de zin 'de kat ligt te slapen' om te beginnen als een mens hem gebruikt? Meestal gaan we ervan uit dat de betekenis ligt in de relatie tussen die zin en de werkelijkheid om ons heen. In die zin bevindt zich … [Lees meer...] overChatbots als wandelende mieren
Kunstmatige consentelligentie
Ik geef momenteel een cursus morfologie voor eerstejaars studenten in Nijmegen, en ik probeer daarbij iedere week een nieuw woord te vinden om te bespreken. Vorige week gebruikte ik daarvoor de website Taalbank waarop Ton den Boon om de paar dagen een opvallend nieuw woord plaatst, maar deze week kon ik gebruik maken van Jong Neerlandistiek. Die lieten de Amsterdamse student … [Lees meer...] overKunstmatige consentelligentie
Waarheid voor chatbots
Wat is onwaar? De komst van chatbots heeft weer een nieuwe draai gegeven aan die vraag. Het is inmiddels vermoedelijk algemeen bekend dat chatbots niet altijd de waarheid zeggen. Maar wat is dat dan voor onwaarheid? Het is bijvoorbeeld geen leugen, aangezien een leugen altijd een intentie tot misleiden vereist, iets wat (vermoedelijk) afwezig is bij chatbots. We noemen het … [Lees meer...] overWaarheid voor chatbots
Categorietheorie en structuralisme
'Category Theory for Neuroscience (pure math to combat scientific stagnation)' – zo'n titel werkt voor mij als click bait. Pure wiskunde! Categorietheorie! Neurowetenschap! Wetenschappelijke stagnatie bestrijden! De spreker is Alexander Maier, een Amerikaanse psycholoog – zo te zien niet de allergrootste ster op het gebied, maar ook geen kleine jongen. Toch is het een wat … [Lees meer...] overCategorietheorie en structuralisme
Verspreking Van Het Jaar 2023: ChatGTP
Het is een verspreking die het afgelopen jaar zo vaak gemaakt is dat minstens vijf lezers me er onafhankelijk van elkaar op gewezen hebben: ChatGTP zeggen in plaats van ChatGPT. Hoe zit dat? Natuurlijk heeft het iets te maken met gebrek aan vertrouwdheid met het woord – de verspreking zal allengs minder frequent worden naarmate de chatbot nóg meer besproken wordt. Maar dat … [Lees meer...] overVerspreking Van Het Jaar 2023: ChatGTP
ChatGPT: een jaar na lancering
Vragen beantwoorden, samenvattingen maken, en zelfs verhalen en gedichten schrijven: het kunstmatig intelligente systeem ChatGPT werd een jaar geleden op grote schaal omarmd door het brede publiek. Hoe werken zulke AI-systemen eigenlijk, en wat kun je ermee? Maar ook: wat gaat er mis met deze nieuwe systemen, en wat kunnen we daaraan doen? Vier experts spreken op 30 november … [Lees meer...] overChatGPT: een jaar na lancering
Taalmodellen kunnen niet niet
Een van de wonderlijke kenmerken van chatbots is dat niemand begrijpt hoe ze precies werken – ook de mensen die ze gemaakt hebben niet. Of beter gezegd: het principe is heel simpel – uitrekenen wat het meest waarschijnlijke volgende woord is gegeven wat er allemaal eerder is gezegd. Maar de computer rekent eerst zelf uit op welke aspecten uit de context hij daarvoor het best … [Lees meer...] overTaalmodellen kunnen niet niet
Voor chatbots is alles taal en dat is een probleem
Hoe nu verder met kunstmatige intelligentie. Het is inmiddels bijna een jaar geleden dat de wereld werd opgeschrikt door de komst van ChatGPT. Sindsdien zijn er vooral veel concurrenten van dat systeem bijgekomen. Die zijn ook allemaal wel iets beter geworden, maar enorme stappen lijken er vooralsnog niet gezet. In een interessante lezing zette de Amerikaanse informaticus … [Lees meer...] overVoor chatbots is alles taal en dat is een probleem
Letterenlezing met Ellen Deckwitz
Traditioneel opent de Letterenfaculteit haar academisch jaar met de Letterenlezing. Op dinsdag 5 september gaf Ellen Deckwitz de 'Letterenlezing' ter opening van het academisch jaar 2023-2024 van de Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit der Letteren. De titel van haar lezing is ChatGPT: de dichter is dood, leve de dichter! Ellen Deckwitz (1982) is dichter en schrijver. Ze … [Lees meer...] overLetterenlezing met Ellen Deckwitz
Ai, daar komt AI: Over ChatGPT en onderwijs
Ook mijn faculteit (de Faculteit Letteren van de KU Leuven) heeft een visie ontwikkeld over het gebruik van generatieve AI in het onderwijs. In essentie is generatieve (of creatieve) AI een computermodel dat getraind is op bijzonder grote datasets die op het web te vinden zijn, en teksten, beelden of geluiden creëert die door mensen gemaakt lijken te zijn. Net zoals vele andere … [Lees meer...] overAi, daar komt AI: Over ChatGPT en onderwijs
Het boekenweekgeschenk van de chatbotjes
Nog even over het boekenweekgeschenk. Ik heb vernomen dat de familie Chabot het niet eens zelf gaat schrijven, maar gewoon een chatbot de prompt geven: schrijf een boekenweekgeschenk over onze hond in de stijl van Bart Chabot en Splinter Chabot. Nu, dat kan ik zelf ook wel. Zie hier het boekenweekgeschenk van... de familie Chatbot. Titel: "De Vrolijke Avonturen van Woefie … [Lees meer...] overHet boekenweekgeschenk van de chatbotjes
Superdeskundigheid voor neerlandistiek
Mijn deskundigheid wordt minder gewaardeerd in het digitale tijdperk en dat doet zeer. Ik ben lang geleden opgeleid als neerlandicus. Het eerste college werd gegeven door de jonge Bert Paasman en hij sprak over het Apparaat. Niemand van ons wist wat daar mee bedoeld werd en de eerste flauwe grappen werden gemaakt. Maar het bleek een handleiding te zijn waar en hoe de vakman … [Lees meer...] overSuperdeskundigheid voor neerlandistiek
“Ik houd me het liefst bezig met functionele taal”
Anna Hoogterp, conversational designer Wat kun je eigenlijk worden met zo’n studie Nederlands, en hoe? Daar willen we graag zoveel mogelijk antwoorden op, voor alle huidige studenten, studiekiezers, en andere nieuwsgierige meelezers. In de toekomstrubriek van Jong Neerlandistiek verzamelen we interviews met afgestudeerden die een interessante baan hebben gevonden. Hoe … [Lees meer...] over“Ik houd me het liefst bezig met functionele taal”