De Multatulileescursus (31) Door Marc van Oostendorp - Het is aan het begin van deze Derde bundel Ideën duidelijk dat Multatuli inmiddels besloten had om broodschrijver te worden. - Ja, een groot deel van de Ideën bestaat uit reflectie op het schrijverschap. - Of minstens even belangrijk: het redenaarschap. Daarover heeft hij eigenlijk nog meer te zeggen dan over het … [Lees meer...] overNiets doen, niet streven, is in stryd met de gehele Natuur
De Multatulileesclub
Geene meening is zoo ongerijmd, dat ze niet hare aanhangers heeft
De Multatulileescursus (30) Door Marc van Oostendorp - Dat 1870 was wel een wonderlijk jaar! - Ja, de Frans-Duitse oorlog! - Nee, ik bedoel in het leven van Multatuli. Vreemd genoeg schrijft hij in zijn brieven zelfs nooit over die oorlog. - En dan vind jij het desbetreffende jaar wonderlijk? - Dat bedoelde ik niet. Ik had er eerlijk gezegd niet eens bij stil gestaan dat … [Lees meer...] overGeene meening is zoo ongerijmd, dat ze niet hare aanhangers heeft
Wij hebben iets meer noodig dan romantiek, cursiefletters, verdichtselen en holle klanken
De Multatulileesclub (29) Door Marc van Oostendorp - Die Maartje Janse, van wie we vandaag dat artikel lazen over Multatuli en de Maatschappij tot Nut van den Javaan, kennen jullie die? - Zeker! - Jij had toch ook een filmpje met haar gemaakt? - Ja, dat ging zelfs over dit onderzoek. - Maar wat ik zeggen wilde, wat schrijft die Janse briljant! … [Lees meer...] overWij hebben iets meer noodig dan romantiek, cursiefletters, verdichtselen en holle klanken
Nonni, ieder lezer die zich respecteert behoort haar te kennen
De Multatulileescursus (28) Door Marc van Oostendorp - Wat gek, dat die Causerieën zo populair zijn? - Populair? - Nou ja, dat is misschien inderdaad niet het beste woord voor een werk dat nooit apart is uitgegeven. Maar ze zijn een soort Geheimtip. Stuiveling noemt ze geniaal, en op de website van het Geheugen van Nederland wordt gezegd dat ze pareltjes van … [Lees meer...] overNonni, ieder lezer die zich respecteert behoort haar te kennen
Je dois toujours lutter, avec les circonstances et avec moi même
De Multatulileescursus (27) Door Marc van Oostendorp - Deze week leverde voor het eerst een wel wat tegenvallende leeservaring op. Ik ben door alle stukken en brieven uit deel 12 en deel 13 van de Volledige Werken heengegaan, maar er was echt niet veel aan. - Het kwam natuurlijk ook doordat er zo weinig brieven van Multatuli zelf instaan. - Het zijn van zijn hand vooral … [Lees meer...] overJe dois toujours lutter, avec les circonstances et avec moi même
“als nominatief is ’t een leelyk woord“
door Jan Stroop Bij ’t lezen in deel 10 van Multatuli, Volledige Werken Over U Als trouwe volger van de blogserie over Multatuli las ik ook deel 10, een spannend deel vanwege de opbloeiende relatie van Multatuli met Mimi. Maar toen ik stuitte op de zin “en U zal zien dat ik werken wil” (brief van 3 september 1859), begon ik wat nadrukkelijker op zijn taalgebruik te letten. … [Lees meer...] over“als nominatief is ’t een leelyk woord“
Een knal gelijk klinkt het ruwe vloekwoord van den matroos door ’s heeren Bosscha’s welgemeubelde vertrekken
De Multatulileescursus (26) Door Marc van Oostendorp - Ik heb ontdekt dat één reden waarom ik van het werk van Multatuli houd is dat ik dol ben op commentaar. - Zoals het werk dat we deze week gelezen hebben, Een en ander over Pruisen en Nederland, commentaar is op een brochure van J. Bosscha over ... de relatie tussen Pruisen en Nederland. - Hadden jullie gezien dat … [Lees meer...] overEen knal gelijk klinkt het ruwe vloekwoord van den matroos door ’s heeren Bosscha’s welgemeubelde vertrekken
Ik voel dit aan myzelf, hoeveel trotscher, flinker ik gestemd ben wanneer ik werk, dan als ik mymerend ronddool.
De Multatulileescursus (25) Door Marc van Oostendorp - Wat mij ineens opviel: hoe aardig Multatuli ook kon zijn. Als hij niks van de mensen moest, kon hij ze buitengewoon hoffelijk bejegenen. - Zeker, de ellende begon als hij ze nodig had, dan werd hij een lastpak. - Ja, de brieven uit 1867! Het moet een naar jaar voor hem zijn geweest, hij zat daar in Duitsland in een … [Lees meer...] overIk voel dit aan myzelf, hoeveel trotscher, flinker ik gestemd ben wanneer ik werk, dan als ik mymerend ronddool.
Daar zij het zich tot een EER rekenen in dergelijke vuile, rustverstorende blaadjes te worden gehekeld
De Multatulileescursus (24) - Nou, dit was nu eens een boek waaruit je echt helemaal niets te weten komt over Multatuli. - Maar wel het een en ander over de wereld waarin hij werkte, toch? Ik vond het wel aardig om die juristen te lezen over de rechtszaak tussen Van Lennep en Multatuli: had Van Lennep inderdaad het recht om zomaar van alles in dat boek te veranderen? Had … [Lees meer...] overDaar zij het zich tot een EER rekenen in dergelijke vuile, rustverstorende blaadjes te worden gehekeld
De tropennachten moeten in die tijd langer geduurd hebben dan heden
De Multatulileescursus (23) Door Marc van Oostendorp - Dat was een goed idee, om De raadselachtige Multatuli te lezen. Heel verfrissend! Ik denk dat de uitgever er goed aan doet dit boek van Willem Frederik Hermans volgend jaar te herdrukken, want het blijft misschien wel de beste, compacte inleiding op Multatuli. - Maar Hermans slaagt er wel in om van Multatuli een echt … [Lees meer...] overDe tropennachten moeten in die tijd langer geduurd hebben dan heden
Wat men zeker weet, kan op een klein blaadje
De Multatulileescursus (22) Door Marc van Oostendorp - Dat was wel een heftige brief, vorige week. - Ja, ik zag het al een tijdje aankomen. Het is misschien ook wel waar dat je enige sympathie voor Eduard Douwes Dekker moet kunnen opbrengen om dit werk te kunnen lezen. - Ja, en dat wordt je met die brieven uit 1866 ook niet gemakkelijk gemaakt. Dekker verkeert weer eens … [Lees meer...] overWat men zeker weet, kan op een klein blaadje
Ik houd zoveel van Heine, dat ik bly ben hem nooit ontmoet te hebben.
De Multatulileescursus (21) Door Marc van Oostendorp Beste allemaal, Bij dezen meld ik me af van de Multatulileescursus. Het spijt me, ik heb natuurlijk niets tegen jullie, en ik hoop dat we buiten de leesclub ook gewoon met elkaar kunnen blijven omgaan, maar ik zie er iedere keer meer tegenop om weer in dat werk te lezen. Om weer met jullie over dat werk te praten. Het … [Lees meer...] overIk houd zoveel van Heine, dat ik bly ben hem nooit ontmoet te hebben.
Gy weet, freule, ik hoor het niet gaarne dat ge my mama noemt.
De Multatulileescursus (20) Door Marc van Oostendorp - Het viel me niet mee, deze week. Wiens idee was het, om De bruid daarboven te lezen? - Wat een draak van een stuk, inderdaad! - Het idee van deze leescursus is om zo'n beetje alles van Multatuli, en een heleboel over hem te lezen dat we kunnen vinden. - Maar tot nu toe waren de brokken uit het Volledig Werk groot … [Lees meer...] overGy weet, freule, ik hoor het niet gaarne dat ge my mama noemt.
De zwarte slaverny was inderdaad een gruwel, maar… ze was openlyk, oprecht, frank
De Multatulileescursus (19) Door Marc van Oostendorp - Als je de brieven leest die Multatuli schreef tijdens het werken aan de tweede bundel Ideën, krijg je het idee dat het allemaal maakwerk was. Hij moest nu eenmaal gedachten uit zich persen om geld te verdienen. Maar als je die bundel zélf leest, vind je de ene briljante zin na de andere. - Je zou bijna spreken van … [Lees meer...] overDe zwarte slaverny was inderdaad een gruwel, maar… ze was openlyk, oprecht, frank
Zou u mij ook kunnen zeggen wie toch die Mukkelitukkeli is?
De Multatulileescursus (18) Door Marc van Oostendorp - Het is toch interessant hoe belangrijk brieven voor Multatuli waren. Als hij een tijdje niet publiceerde, had hij kennelijk altijd wel een correspondentiepartner aan wie hij brieven schreef die zo gedrukt konden worden. - En die dat natuurlijk ook uiteindelijk zijn. Bijvoorbeeld in dit deel van de Volledige Werken. - … [Lees meer...] overZou u mij ook kunnen zeggen wie toch die Mukkelitukkeli is?
Jy, Mimi, jy houdt den zakdoek voor den neus en roept: ‘Wat is ’t vuil hier!’
De Multatulileescursus (17) Door Marc van Oostendorp - Tjonge, mensen, wȧt een taai deel is dit, dat deel 11 van de Volledige Werken! - Taai? Man, het vuur spat er vanaf! Ik heb rode koontjes gehad! Zelden zulk meeslepend proza gelezen, zelfs bij Multatuli. - Echt? - Ja, dit deel bevat toch wel enkele van de mooiste liefdesbrieven uit de Nederlandse … [Lees meer...] overJy, Mimi, jy houdt den zakdoek voor den neus en roept: ‘Wat is ’t vuil hier!’
De historicus moet veel werk verzetten
De Multatulileescursus (16) Door Marc van Oostendorp - Man, ik zou je wel kunnen zoenen! - Dankjewel. - En mogen we ook weten waar deze spontane uiting van genegenheid vandaan komt? - Nou, ik had dit boek van Saskia Pieterse nog nooit gelezen. Het heeft helaas ook niet in grote stapels in de winkel gelegen, toen het tien jaar geleden verscheen. Terwijl het voor mij … [Lees meer...] overDe historicus moet veel werk verzetten
Toen hy, jaren later, die schuld wilde afdoen, waren er geen duiten meer, en Leentje was óók dood
De Multatulileescursus (15) Door Marc van Oostendorp - Stelling: als Multatuli alleen het verhaal van Wouter Pieterse geschreven had, was hij wereldberoemd geweest. - Maar hij hééft dat verhaal toch geschreven? Hoezo zou zijn andere werk dan die roem in de weg hebben gestaan? - Nou, je hebt natuurlijk als beginnende Multatuli-lezer toch eerder het idee dat je met Max … [Lees meer...] overToen hy, jaren later, die schuld wilde afdoen, waren er geen duiten meer, en Leentje was óók dood
Zeg niet dat ik vreemde woorden maak
De Multatulileescursus (14) Door Marc van Oostendorp - Ja, de Ideën! - Dat wil zeggen: het eerste deel van de Ideën. - Nu ik het zo aan het lezen ben, valt me op hoe vorm en inhoud bij Multatuli altijd samenvallen. - Ja, daar zit wat in. Dat brokkelige, dat in de Ideeën zijn definitieve beslag krijgt, dat is ook in zekere zin de boodschap. - "Misschien is niets … [Lees meer...] overZeg niet dat ik vreemde woorden maak
Zij waren stellig veel minder onmogelijke menschen dan Douwes Dekker, maar zij konden dat ook betrekkelijk gemakkelijk zijn
De Multatulileesclub (13) Door Marc van Oostendorp - Wat een man, die Nietzsche! - Ik heb die nieuwe biografie, I Am Dynamite!, nog niet helemaal uit, moet ik bekennen. - Dan moet het mooiste voor jou nog komen: de jaren dat Nietzsches zuster haar broer, met wie ze altijd een heel competitieve relatie heeft gehad, hem onder haar hoede neemt en probeert hem de … [Lees meer...] overZij waren stellig veel minder onmogelijke menschen dan Douwes Dekker, maar zij konden dat ook betrekkelijk gemakkelijk zijn
t Is eigenlyk verdrietig, dat een genie als ik zo afhangt van allerlei kleinigheden
De Multatulileescursus (12) Door Marc van Oostendorp - Ik heb het idee dat Multatuli in zijn Minnebrieven overtuigend antwoord geeft op het feministische geraaskal dat sommige van jullie vorige week lieten horen. - Geraaskal? - Je bedoelt, dat hij zich schandalig tegen die vrouwen gedroeg door er altijd meer dan één aan het lijntje te houden en ze dan de hele tijd tegen … [Lees meer...] overt Is eigenlyk verdrietig, dat een genie als ik zo afhangt van allerlei kleinigheden
Ook zij is een engel van hooge liefde
De Multatulileescursus (11) Door Marc van Oostendorp - Iemand in deze club zei onlangs dat er geen mensen meer zijn die Multatuli haten. - Ja, dat was ik. - Maar je hebt na dit deel toch wel ongelijk. Ik haat die kerel. Wat een afschuwelijk baasje. Hoe hij met vrouwen omging! In de brieven uit 1861 die we deze keer hebben gelezen, begint Douwes Dekker een … [Lees meer...] overOok zij is een engel van hooge liefde
Ik meen te mogen zeggen dat onder al deze opzichten Max Havelaar als een werk van aanzienlijke waarde mag worden beschouwd.
De Multatulileescursus (10) - We zijn inderdaad vandaag wel met een klein gezelschap. Jouw aankondiging dat we vandaag over een literatuurwetenschappelijk werk zouden spreken heeft kennelijk heel veel mensen afgeschrikt. - Ja, het is dan ook wel een boek met een geschiedenis: De structuur van de Max Havelaar van A.L. Sötemann uit 1966. - Meer dan vijftig jaar geleden … [Lees meer...] overIk meen te mogen zeggen dat onder al deze opzichten Max Havelaar als een werk van aanzienlijke waarde mag worden beschouwd.
Het jongetje van de weggewaaide baret is nooit in hem gestorven
De Multatulileescursus (9) - Ik wil zeggen dat ik vreselijk kwaad op jullie ben! - Hè? We beginnen net! - Dit gaat nog over de vorige keer. Toen we het over Max Havelaar hadden. Dat jullie het toen eigenlijk alleen over Multatuli hadden, over zijn persoon, over zijn stijl, over weet ik wat. Terwijl er toch ook echt een heleboel ellende aan dat boek ten grondslag … [Lees meer...] overHet jongetje van de weggewaaide baret is nooit in hem gestorven
Alle mensen zyn min of meer mededingers
De Multatuli-leeskursus (8) Door Marc van Oostendorp - Ik raak toch ieder keer weer verpletterd onder 'die afgrijselijke monumentale baksteen', zoals Christiaan Weijts Max Havelaar noemde. Altijd blij als ik het nog een keer kan lezen. - Ja, 'afgrijselijk' is misschien wat sterk uitgedrukt, maar er zit toch wel wat in? Vooral die 'tafelgesprekken' in het twaalfde … [Lees meer...] overAlle mensen zyn min of meer mededingers