Door Marc van Oostendorp Vanavond kwamen de Nederlandse puristen bij elkaar: de Stichting Nederlands had zijn feestelijke avond. Van een massabeweging kun je niet echt spreken, ik geloof dat er niet meer dan een man of vijftig waren, waarvan ongeveer een derde moest optreden. Terwijl het een gezellige avond was, op een centrale plek in de Amsterdamse binnenstad, met … [Lees meer...] overHet Engels is modern, het Nederlands intellectueel
Engels
De maantalen en zonnetalen zijn al door Abram de Swaan ontdekt
Door Marc van OostendorpIk moest deze week vaak aan Abram de Swaan denken. Dat kwam doordat er een nieuw artikel verscheen in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS, waar onder andere NRC Handelsblad uitgebreid aandacht aan besteedde.Het artikel is niet van De Swaan en er wordt ook in het geheel niet naar hem verwezen; maar het geeft een uitwerking aan een theorie … [Lees meer...] overDe maantalen en zonnetalen zijn al door Abram de Swaan ontdekt
Een manifest tot behoud van het Engels aan de Nederlandse universiteit
Door Marc van OostendorpVier argumenten geeft het Manifest tot behoud van het Nederlands van enkele Amsterdamse docenten in de Geesteswetenschappen – maar vier argumenten waarvoor of waartegen? Je zou gegeven de titel misschien denken: voor het Nederlands, maar bij nadere beschouwing blijkt het vooral te gaan tegen het Engels in het universitair onderwijs. En dat lijkt me … [Lees meer...] overEen manifest tot behoud van het Engels aan de Nederlandse universiteit
I will polish my English, don’t worry!
Waarom 't belangrijk taalnieuws is dat Donald Tusk geen Frans spreektDoor Marc van OostendorpToen Bismarck ooit de vraag kreeg van een jonge journalist wat volgens hem de belangrijkste ontwikkeling was in de geschiedenis van de moderne tijd, zei hij: 'Het feit dat Noord-Amerika Engels spreekt'. Hij doelde ermee op een apocrief verhaal dat stelde dat de founding … [Lees meer...] overI will polish my English, don’t worry!
Het die klok begin lui vir Afrikaans?
Door Prof. Wannie Carstens, voorsitter van die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns. Taal is altyd gekoppel aan mense. Dit geld ook Afrikaanse mense, wat passievol oor hul taal is en aandring op die gebruik daarvan. Afrikaanse mense glo in die algemeen in moedertaalonderrig en in die reg om hul taal te mag gebruik. Afrikaanse mense weet ook die Grondwet gee hulle daardie … [Lees meer...] overHet die klok begin lui vir Afrikaans?
It is said to be the oldest church in Macau
Het Engels in Japan, Nederland en Duitsland Door Marc van Oostendorp In mijn zoektocht naar hoe het Engels de wereld verovert, ben ik inmiddels in Japan aangekomen. Toen ik hier in Tokio gisterenavond mijn tv aanzette, verschenen er twee Aziatische meisjes in beeld die door Macau liepen, en een mij onbekende Aziatische taal spraken. Tot er ineens allerlei vrolijke kleurig … [Lees meer...] overIt is said to be the oldest church in Macau
Spreek Nederlands in uw bedrijf! De economen zeggen het
Door Marc van Oostendorp In je bedrijf kun je beter Nederlands spreken dan Engels. Dat is de boodschap die vanuit Tilburg tot ons komt. Een aantal economen heeft er onderzoek naar gedaan, en Nu.nl berichtte er gisteren over: wanneer een taal minder 'toekomstgericht is', doet een bedrijf het beter op het gebied van 'maatschappelijk verantwoord ondernemen'. En het Nederlands … [Lees meer...] overSpreek Nederlands in uw bedrijf! De economen zeggen het
Engelse invloed in het fin de siècle
Door Marc van Oostendorp"De Nederlandsche cultuur," schreef Johan Huizinga, "is meer dan eenige andere aan sterken en aanhoudenden invloed van buiten blootgesteld." Volgens de historicus "bezat zij, meer dan enige andere, door positie, aanleg en historie, het vermogen om vreemde naties te verstaan en hun gaven op te nemen en te verwerken."Dat lijkt me inderdaad een van de … [Lees meer...] overEngelse invloed in het fin de siècle
Ons eigen Engels
Door Marc van Oostendorp We hebben waarschijnlijk nooit in interessantere taaltijden geleefd dan nu, of in ieder geval niet sinds de Batavieren ons land binnen kwamen zetten met hun rare gebrabbel. Langzaam maar zeker komt het Engels op in onze samenleving. Het gaat niet met enorm wapengekletter gepaard, en je merkt er weinig van. Maar het gebeurt wel: twintig jaar geleden … [Lees meer...] overOns eigen Engels
Schiphol-Engels: Ladies and g[ɑ]ntlemen
Door Marc van OostendorpWie op Schiphol aankomt, hoort altijd onmiddellijk een nieuw dialect van het Engels, dat je verder nergens op de wereld hoort. Ook elders in Nederland praat men niet zo, zodat je niet kunt zeggen dat het een Nederlands accent is; en tegelijkertijd zijn er meerdere omroepstemmen op Schiphol die het gebruiken, zodat het meer is dan alleen een persoonlijke … [Lees meer...] overSchiphol-Engels: Ladies and g[ɑ]ntlemen
Waarom schrijven Nederlandse schrijvers niet in het Engels?
Door Marc van OostendorpVerhalen in het Engels schrijven! 'Ik vind het bedroevend, dat een Nederlands schrijver zijn eigen taal en zijn eigen nationaliteit verloochent. Ik zie er een symptoom in van de ziekte, die ons volk heeft aangetast.'Deze woorden sprak P.H. Ritter in 1956 over het enige boek van een vooraanstaande Nederlandse schrijver dat ooit in het Engels … [Lees meer...] overWaarom schrijven Nederlandse schrijvers niet in het Engels?
De [t] van Bonita Avenue
Door Marc van Oostendorp De vraag die Nederland én Vlaanderen nu al jaren in zijn greep houdt: hoe dienen we de t uit te spreken in de romantitel Bonita Avenue? Als de korte, d-achtige klank waarmee Amerikanen het woord Bonita zouden uitspreken (een tap, [ɾ] in het internationale fonetische alfabet)? Of als een Nederlandse, langere [t]? De radio is nu … [Lees meer...] overDe [t] van Bonita Avenue
‘English, unless…’
Door Leonie Cornips ‘Je bent teruggegaan naar je roots’ hoor ik als ik in Amsterdam vertel dat ik ook aan de Universiteit Maastricht (UM) werk. Ik weet nooit precies wat ik onder roots moet verstaan, maar de naam Universiteit Maastricht opent snel een blik waar allerlei gedachten over Limburg als knikkers uitrollen. Zo stelt men de UM als een plek voor waar voornamelijk … [Lees meer...] over‘English, unless…’
De Amerikaanse cultuur is de beste van 2013
Door Marc van OostendorpHet blijft een opmerkelijk fenomeen, dat wat mij betreft af en toe gedocumenteerd moet worden, al is het maar om vast te leggen wat er gebeurt: hoe onze cultuur volkomen geobsedeerd is door de Amerikaanse. Hoe die fascinatie maar niet kleiner wordt, niet door het veeltalige internet, niet door de afnemende economische kracht van Amerika.Neem nu NRC … [Lees meer...] overDe Amerikaanse cultuur is de beste van 2013
Daans doen
Door Marc van OostendorpEr was gesnoept in het huis van een vriendin, en de verdenking rustte deze keer op de kinderen. "Ik heb het niet gedaan," zei de dochter. "Het was Daans doen."De moeder schreef me een verontruste e-mail: was hier nu sprake van een definitieve doorbraak van het Engels in haar huisgezin? Het kind zegt ook al dingen als posh en awkward. Nu lijken … [Lees meer...] overDaans doen
Anglicisme van het jaar
De tijd van de verkiezingen van 'X-van-het-jaar' is alweer aangebroken. Aan die lijst kan nu een verkiezing Anglicisme van het Jaar worden toegevoegd. Zo'n verkiezing was er nog niet. Dat is niet zo gek: er wordt vaak heel negatief gedaan over Engelse leenwoorden. Ze worden weggezet als indringers, als nare woorden die eerlijke, calvinistische, hardwerkende Nederlandse woorden … [Lees meer...] overAnglicisme van het jaar
Global language of neerlandistiek
Door Marc van OostendorpAls ik het goed zie, dringt het Engels de laatste jaren steeds meer door in de neerlandistiek. Ik wees er onlangs al op dat er inmiddels al beschrijvingen zijn van alle aspecten van de grammatica en van de geschiedenis van onze taal in het Engels. Bij een bijeenkomst van redacties van wetenschappelijke tijdschriften over neerlandistiek vorige week in … [Lees meer...] overGlobal language of neerlandistiek
Een taal die nooit geboren is en nooit sterft
Engelstalige 'biografie' van het NederlandsDoor Marc van OostendorpWeinig talen zijn beter in het Engels beschreven dan het Nederlands. Je kunt enorm veel gedetailleerd te weten komen over onze taal, zonder haar ooit te leren. Er verschenen de afgelopen vijftien jaar boeken over de klankleer, de vormleer en de zinsbouw, en online wordt gewerkt aan een grootschalig taalportaal … [Lees meer...] overEen taal die nooit geboren is en nooit sterft
De geschiedenis van het woord ’tapen’
Door Marc van OostendorpNa afloop van de vergadering gisteren kwam er een vrouw naar me toe. "Mijn zoon zegt tapen," zei ze. Als mensen mij zien, beginnen ze ineens over taal te praten.Zeggen we niet allemaal weleens tapen? Dat werkwoord dat we uit het Engels lenen heeft inmiddels zelfs meerdere betekenissen. Iedere generatie heeft zijn nieuwe vorm van tapen.Voor veertigers … [Lees meer...] overDe geschiedenis van het woord ’tapen’
I always get my sin in Main Street
Door Marc van OostendorpHet einde van de Nederlandse taal is weer eens nabij. Het werd vrijdag aangekondigd op de website van HP De Tijd. Er groeit "dus een generatie op met in ieder geval een gebrekkige beheersing van het Nederlands", beweerde daar de doemdenker van dienst. "Verre zij het van mij om hier de onheilsprofeet uit te hangen, maar zien wij hier niet de eerste … [Lees meer...] overI always get my sin in Main Street
De Volkskrant lacht een minister uit en alle Limburgers
De Volkskrant, die krant die denkt dat taal een onderwerp is waarover je niets hoeft te weten maar waarover je wel eindeloos kunt smalen, had gisteren weer een nieuwtje: Minister Lilianne Ploumen zei dinsdag op gewichtige toon tegen een gezelschap van ondernemers in Congo: 'There is no such thing as a Dutch product in terms of quality!' Oftewel: 'Nederland heeft geen … [Lees meer...] overDe Volkskrant lacht een minister uit en alle Limburgers
Brood en spelen in taal
Door Suzanne Aalberse Als u dit stukje leest, kunt u waarschijnlijk Nederlands. Dat is economisch best handig. Redelijk veel mensen verstaan Nederlands, je kunt daarom in de taal handel drijven, veel verschillende sociale contacten mee aanknopen, onderwijs volgen en nog veel meer. Met Nederlands kun je misschien niet zoveel als met Engels, maar weer meer dan met het Tukkers. … [Lees meer...] overBrood en spelen in taal
I’m a social-democrat
Het wonderlijkste taalverschijnsel van onze tijd is hoe groot en machtig het Engels wordt, en hoe weinig daarover gediscussieerd wordt. Nog nooit in de wereldgeschiedenis heeft enige taal zo'n sterke positie gehad – je hoort er eigenlijk nooit iemand over, het wordt gezien als een natuurverschijnsel. Maar het gebeurt. De nieuwe voorzitter van de Eurogroep, Jeroen … [Lees meer...] overI’m a social-democrat
Germaanse broodjes uit Leuven
Door Jenny Audring Prima broodjes hebben ze in Leuven. Stokbrood brie, hazelnoot en abrikoos, as we speak - sorry voor de kruimels tussen de regels. Maar dit stuk gaat niet over broodjes, het gaat over "The Germanic Sandwich" en dat is een congres. De sandwich, dat zijn drie talen: Engels, Nederlands en Duits; Nederlands is de kaas in het midden. De naam "Germanic sandwich" … [Lees meer...] overGermaanse broodjes uit Leuven
Engels lezen in vertaling
In het oktobernummer van Onze Taal staat een artikel van Bertold van Maris over een van de opmerkelijkste taalverschijnselen van de afgelopen decennia: dat Nederlanders steeds meer Engelstalige boeken lezen, ook in vertaling.Vooral dat laatste is heel opmerkelijk; de Top-10-lijsten van best verkochte boeken bestaan al lange tijd hoofdzakelijk uit Engelstalige werken in … [Lees meer...] overEngels lezen in vertaling
