Lezing uitgesproken op 12 november 2025, ter verluistering van de presentatie van Wêr bliuwe de froulju door Janneke Spoelstra. Waar blijven de vrouwen, zo luidt in Nederlandse vertaling het boek dat hier vandaag zo feestelijk gepresenteerd wordt. Op die titel sla ik direct aan, want dat is precies wat ik ook altijd zeg: waar blijven ze? Waarom worden vrouwelijke economen … [Lees meer...] overHier blijven de vrouwen
feminisme
13-16 november 2025: Stories of Belonging
In november viert Savannah Bay haar 50-jarig bestaan met een bijzonder jubileumprogramma onder de titel Stories of Belonging. Wat begon in 1975 als de eerste feministische boekhandel van Nederland, groeide uit tot een iconische plek van ontmoeting, activisme en literatuur in het hart van Utrecht. De Heksenkelder (nu Savannah Bay) werd opgericht door Dorelies Kraakman en … [Lees meer...] over13-16 november 2025: Stories of Belonging
1 oktober 2025: Sanneke van Hassel bij de Rotterdamse Volksuniversiteit
#Leeseenvrouw Tijdens het stadscollege “Sanneke van Hassel: #leeseenvrouw” vertelt de Rotterdamse auteur Sanneke van Hassel (Anna Blamanprijs 2013) behalve over haar romans en korte verhalen over haar werk voor feministisch literair collectief Fixdit. Waarom staat er op de leeslijst op middelbare scholen in de top tien van meestgelezen boeken slechts een boek geschreven … [Lees meer...] over1 oktober 2025: Sanneke van Hassel bij de Rotterdamse Volksuniversiteit
Etymologica: Girlpower, van economische term naar geuzennaam
Voor de meeste mensen geldt dat girlpower meteen verbonden wordt met vrouwelijke emancipatie, maar de eerste keer dat girlpower geïntroduceerd werd in het Nederlands vanuit het Engels was dat niet in deze betekenis. Girlpower was namelijk oorspronkelijk een maateenheid. Later wordt het woord opnieuw geleend en blijft het hangen in de … [Lees meer...] overEtymologica: Girlpower, van economische term naar geuzennaam
Een beladen avond met Christien Brinkgreve
Hoewel vrouwenemancipatie één van de grootste thema’s is uit haar professionele leven, slopen de karrensporen van het patriarchaat toch haar gezinsleven binnen. In Beladen Huis reflecteert Christien Brinkgreve op een liefdevolle én confronterende manier op haar vastgelopen huwelijk. Tijdens deze avond gaat Aaf Brandt Corstius in gesprek over feminisme binnen en buiten het … [Lees meer...] overEen beladen avond met Christien Brinkgreve
Penisnijd en ander mannenleed
Gesprek met Maaike Meijer Jelle van Baardewijk in gesprek met emeritus hoogleraar genderstudies Maaike Meijer over zelfdestructieve helden, privilege als handicap, de macht van de vrouw, het leed van de man en meer. "Mannen worden in de steek gelaten." … [Lees meer...] overPenisnijd en ander mannenleed
Voor wie van letters én getallen houdt
Onder de winnaars van de P.C. Hooftprijs was de verhouding M/V in de hele bestaansperiode tot dusver (1947-2023) voor de drie genres tezamen: 85% M en 15% V. In 2004-2023 was het gemiddelde 80% M en 20% V, dus vóór de afgelopen twee decennia waren de percentages nog schrijnender. De figuur hierboven laat de M/V verhouding van de jury's en de winnaars zien: blauw = % jurylid … [Lees meer...] overVoor wie van letters én getallen houdt
In het walhalla gelanceerd
Pogingen om iets structureel te verbeteren kunnen rekenen op mijn sympathie. Dus had het boek Optimistische woede (2022) van schrijverscollectief Fixdit een waarderingsvoorsprong voordat ik het begon te lezen. Gelijkwaardig, evenredig – mochten de geslachten dat in literatuur vandaag nog niet zijn, dan maar gisteren!Sowieso was ik jaloerserig, doordat de leden in maart 2022 een … [Lees meer...] overIn het walhalla gelanceerd
Niet spreken om begrepen te worden, maar spreken om te zijn
Taal is een centraal onderwerp in het huidige maatschappelijke debat. Hoe benoemen we minderheidsgroepen? Hoe gaan we met elkaar om? Hoe laten we mensen aan het woord die nog niet veel aan het woord komen? De Duitse schrijfster Kübra Gümüşay laat een heel waardevol geluid horen in dat debat in haar boek Spreken en zijn. Ik vind dat het beste boek dat ik las over dit … [Lees meer...] overNiet spreken om begrepen te worden, maar spreken om te zijn
Vrouwen in de canon: vanwaar die verontwaardiging?
Als co-auteur van het rapport over de canon-enquête, waar nu zoveel om te doen is, en als onderzoeker die zich buigt over gender en literatuur, heb ik me verbaasd over de teneur in heel wat stukken van de enorme stortvloed van reacties op ons rapport met onder andere allerlei stukken op Neerlandistiek. Het valt me op dat nogal wat mensen verontwaardigd zijn over het geringe … [Lees meer...] overVrouwen in de canon: vanwaar die verontwaardiging?
‘Wij zijn veelstemmig onszelf’
Elf schrijvers hebben zich verenigd in een collectief onder de naam FixDit. Zo'n naam roept vragen op: wat is dit dat gefikst moet worden? En wie moet het fiksen? Er worden zeer uiteenlopende antwoorden op die vragen gegeven in het boekje Optimistische woede dat het collectief deze week uitbracht. Dat was waarschijnlijk ook de opzet van dit boekje: de schrijvers manifesteren … [Lees meer...] over‘Wij zijn veelstemmig onszelf’
De vrouw volgens Betje Wolff: Femme savante of nette huisvrouw?
Betje Wolff wordt door verschillende mensen neergezet als feministe. Anderen vinden dit overdreven. Hoe feministisch was Betje Wolff nou echt? Historische context In de achttiende eeuw stond de vrouw in dienst van de man. De plek van de vrouw was thuis. Zij hoorde zich niet bezig te houden met leren en studeren, aangezien het huishouden daaronder zou kunnen lijden. ‘Zwijg … [Lees meer...] overDe vrouw volgens Betje Wolff: Femme savante of nette huisvrouw?
Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 13. Eva van Manen, Politiek & liefde (2018/2020)
door Laurens Ham Wat is het toch dat we van vrouwelijke kunstenaars altijd een ‘hoofdstuk apart’ maken? Die rake aanduiding, die ik leen van Erica van Bovens proefschrift over de beoordeling van vrouwelijke schrijvers in de vroege 20e eeuw, werkt niet alleen goed om de literatuurgeschiedschrijving te karakteriseren, maar ook voor de manier waarop we over muzikanten … [Lees meer...] overTop 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 13. Eva van Manen, Politiek & liefde (2018/2020)
Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 16. Cobi Schreijer, Brood en rozen (1978)
door Laurens Ham Dutch Rare Folk, zo heette het verzamelalbum dat ik jaren geleden van een bevriende muzikant kreeg. De tientallen liedjes die erop staan, zijn inderdaad deels van vergeten bands en muzikanten: wie luistert er nog naar Nederlandstalige folkgroepen als Tail Toddle, Chimera en Deining? (U niet, waarschijnlijk – maar u moet dat wel gaan doen! Volg de links: … [Lees meer...] overTop 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 16. Cobi Schreijer, Brood en rozen (1978)
Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 20. Marijke Nekeman en Ineke Verdoner, Van binnen naar buiten (1981)
door Laurens Ham Je moet het maar durven: je album Van binnen naar buiten noemen en er pontificaal een gestileerde afbeelding van een barende vrouw op zetten. Marijke Nekeman en Ineke Verdoner deden het op hun enige duoalbum uit 1981. Wie het geluk heeft een exemplaar aan te treffen – online kun je er bijna niets van terugvinden – zal dit album ongetwijfeld … [Lees meer...] overTop 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 20. Marijke Nekeman en Ineke Verdoner, Van binnen naar buiten (1981)
Groenkapje en de bekeerde wolf: hoe sprookjesfiguren zich weten te emanciperen
‘De mensenrechtenjurist in mij zei: eis je rechten op, hier is vrijheid, breek los uit de gemeenschap. Ik verwachtte dat de meeste moslimvrouwen zich zouden aanpassen aan de dominante groep in het Westen. Dat ze als individuen voor hun eigen keuzes zouden gaan en bijvoorbeeld de hoofddoek minder zouden dragen en zouden breken met tradities als het gearrangeerde … [Lees meer...] overGroenkapje en de bekeerde wolf: hoe sprookjesfiguren zich weten te emanciperen
Niet schrikken, mama
Marita en Alma Mathijsen beantwoorden vragen over het feminisme in het kader van de Maand van de Geschiedenis. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overNiet schrikken, mama
Kolonialisme in het dagelijks leven
Door Marc van Oostendorp Dat Nederland eeuwenlang een wereldmacht was, die er niet voor terugdeinsde om vreemde volkeren te onderwerpen, vaak met geweld – menselijkerwijs is het een gruwelijk feit, evenals het feit dat die vele zwarte bladzijden in onze geschiedenis nauwelijks bediscussieerd zijn. Maar wetenschappelijk is het, hoe naar dat ook klinkt, interessant. Het biedt … [Lees meer...] overKolonialisme in het dagelijks leven
