• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Search
    Generic filters
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Forum

Freek Van de Velde

Vragen over het glazen plafond in de taalkunde

22 april 2023 door Freek Van de Velde 1 Reactie

In een opmerkelijk stuk rapporteren de taalkundigen Mieke Vandenbroucke, Reinhild Vandekerckhove en Lisa Hilte over hun onderzoek (Vandenbroucke et al., te verschijnen) naar de vraag of er in hun discipline sprake is van een glazen plafond. Drie gedegen wetenschappers, die ik hoog heb zitten, dus dat wordt een boeiend stuk, en inderdaad: het triummulieraat blijkt de mouwen te … [Lees meer...] overVragen over het glazen plafond in de taalkunde

Waarom Nederlanders voor Vlamingen vaak als kleuters klinken

31 maart 2023 door Freek Van de Velde 34 Reacties

Waar je maar moeilijk aan ontsnapt, ook als beroepstaalkundige, zijn gevoelens van vertedering of ergernis als je mensen zich anders hoort uitdrukken dan je gewend bent. Er is een aanzienlijke hoeveelheid onderzoek naar ‘attitudes’, voor het Nederlands – bijvoorbeeld van mijn naaste collega’s Laura Rosseel en Stef Grondelaers. Vooroordelen over West-Vlaams, Limburgs, Brabants, … [Lees meer...] overWaarom Nederlanders voor Vlamingen vaak als kleuters klinken

Etymologische aanvretingen van de morfologie

13 februari 2023 door Freek Van de Velde Reageer

Het werkwoord eten is op het eerste gezicht een doordeweeks werkwoord. Het komt frequent voor, en het wordt al vroeg verworven door kleuters, maar morfologisch is het bijzonder. Het voltooid deelwoord zou eigenlijk geëten moeten luiden, of samengedrukt: geten, en die vorm is ook geattesteerd in het Middelnederlands. Maar in de standaardtaal is het nu gegeten. Het ge-prefix … [Lees meer...] overEtymologische aanvretingen van de morfologie

ChatGPT: Een machine uit de middeleeuwen

2 januari 2023 door Freek Van de Velde 5 Reacties

Zo lang ik me kan herinneren kijken taalkundigen en letterkundigen nu eens met argwaan, dan weer met meewarigheid naar de ontwikkelingen in automatische vertaling en AI. Ja, natuurlijk kunnen ingenieuze stukjes software sommige zinnen redelijk omzetten in een andere taal, maar er moet wel een menselijke vertaler vaderlijk met de rode pen doorheen om het goed te trekken, en een … [Lees meer...] overChatGPT: Een machine uit de middeleeuwen

Wederzijds onbegrip over vrouwen in de canon

13 oktober 2022 door Freek Van de Velde 23 Reacties

Veel bijval had ik niet gehoopt te oogsten met een kort stukje dat ik op Neerlandistiek gepubliceerd heb, afgelopen maandag. Dat hoeft ook niet. Het lijkt me voor de discussie juist wel prettig dat de meningen niet gelijk lopen. Dit stuk is bedoeld als weerwoord op de reacties. Op de serieuze dan. Niet die welke gemakkelijke ad-hominem-torpedo’s afvuren. Een aantal negatieve … [Lees meer...] overWederzijds onbegrip over vrouwen in de canon

Vrouwen in de canon: vanwaar die verontwaardiging?

10 oktober 2022 door Freek Van de Velde 43 Reacties

Als co-auteur van het rapport over de canon-enquête, waar nu zoveel om te doen is, en als onderzoeker die zich buigt over gender en literatuur, heb ik me verbaasd over de teneur in heel wat stukken van de enorme stortvloed van reacties op ons rapport met onder andere allerlei stukken op Neerlandistiek. Het valt me op dat nogal wat mensen verontwaardigd zijn over het geringe … [Lees meer...] overVrouwen in de canon: vanwaar die verontwaardiging?

Wat doen Franstaligen als ze de verleden tijd moeten vormen van een onbestaand werkwoord in het Nederlands?

15 september 2022 door Freek Van de Velde, Isabeau De Smet en Laura Rosseel 3 Reacties

Sommige Nederlandse werkwoorden vormen hun verleden tijd door -te of -de toe te voegen aan de stam (speelde, werkte …). Die werkwoorden noemen we ‘zwak’. Andere Nederlandse werkwoorden vormen hun verleden tijd door de stamklinker te wisselen (reed, zwom …). Die werkwoorden noemen we ‘sterk’. Er zijn nog wat andere strategieën, en er zijn ook werkwoorden die beide vormen … [Lees meer...] overWat doen Franstaligen als ze de verleden tijd moeten vormen van een onbestaand werkwoord in het Nederlands?

Het uitdijende bestand van woordgeslacht in Van Dale

24 maart 2022 door Freek Van de Velde 9 Reacties

Er is wat te doen om het woordgeslacht in Van Dale. De reuring heeft ook de kolommen van het online tijdschrift Neerlandistiek bereikt. Eigenlijk lopen er twee kwesties door elkaar heen: ten eerste, moeten we een dubbele genusverwijzing hebben bij woorden als dokter? Ten tweede, moet bij die genusverwijzing ook nog een derde genus x erkend worden? Marc van Oostendorp vindt … [Lees meer...] overHet uitdijende bestand van woordgeslacht in Van Dale

De Dwaling van Sahlins

16 januari 2022 door Freek Van de Velde Reageer

Wie een beetje rondleest in de ethologie (gedragsbiologie) is wellicht bekend met de “Dwaling van Sahlins” (Sahlins’s Fallacy). Sahlins had de sociobiologie menen te kunnen ondergraven door erop te wijzen dat veel culturen geen woord hadden voor wiskundige breuken, en dat de mensen in zulke culturen daardoor niet bij machte waren te rekenen met verhoudingen die nodig waren om … [Lees meer...] overDe Dwaling van Sahlins

Een idee reçue: niet-westerse literatuur opent je wereld

12 augustus 2021 door Freek Van de Velde 3 Reacties

Heel veel tuinfeestjes hebben we nog niet gehad in deze kwakkelzomer. Jammer, want op die feestjes kun je ook foute ‘idées reçues’ verzamelen over taalkunde: dat je passieve zinnen moet vermijden, dat er ongeveer 6000 à 7000 talen zijn (alsof het entiteiten zijn die je kunt tellen), dat taalverandering afgeremd kan worden als mensen wat beter hun best zouden doen, dat kinderen … [Lees meer...] overEen idee reçue: niet-westerse literatuur opent je wereld

Etymologica: Etymologische golven

19 juli 2021 door Freek Van de Velde 1 Reactie

Sommige dieren en planten lijken erg op elkaar, maar zijn toch niet nauw verwant. De dolfijn en de ichtyosaurus bijvoorbeeld, of Amerikaanse cactussen en Afrikaanse cactussen (eigenlijk zijn dat geen cactussen maar euphorbia’s, of wolfsmelk-achtige planten, maar dat weet u net zo min als ik, dus ik hou het maar even op ‘Afrikaanse cactussen’). In de Nederlandse taal komt zoiets … [Lees meer...] overEtymologica: Etymologische golven

Etymologica: de wiskundige sjwa

5 juli 2021 door Freek Van de Velde Reageer

Heel wat werktuigen en voorwerpen uit het boerenleven zijn in onbruik geraakt: dorsvlegels, houten eggen en hoefijzers bijvoorbeeld. Een beetje knutselende beunhaas kan met afgeschreven exemplaren nog wel creatief aan de slag. Oude hoefijzers zie je soms wel als deurgrendel, en een paar jaar geleden heb ik in Frankrijk een houten eg gezien die als bezemrek dienst deed. Dat … [Lees meer...] overEtymologica: de wiskundige sjwa

Hand in eigen boezem: de obsessie van de variatietaalkunde

18 mei 2021 door Freek Van de Velde 4 Reacties

Ik heb in Neerlandistiek wel eens iets van mijn verbazing laten merken over het feit dat een niet gering deel van de literatuurwetenschap, de zusterdiscipline van mijn eigen vak (taalkunde), een enorme interesse heeft ontwikkeld voor genderkwesties. Ik heb dat toen een “obsessie” genoemd, en in een adem gezegd dat ik me stoorde aan de moraliserende toon. Dat klonk onaardig. En … [Lees meer...] overHand in eigen boezem: de obsessie van de variatietaalkunde

Multatuli en de historische taalkunde: ‘alles gaat over in alles’

21 oktober 2019 door Freek Van de Velde Reageer

Door Freek Van de Velde Op de laatste dag van het jaar 1872 begint Eduard Douwes Dekker (Multatuli), die op dat ogenblik in Wiesbaden is, aan een brief aan Sicco E.W. Roorda van Eysinga, een koloniaal bestuurder in Nederlands-Indië, die (net als Multatuli) in vlammende geschriften tekeer ging tegen de Europese uitbuiting van de lokale bevolking. De brief gaat over heel … [Lees meer...] overMultatuli en de historische taalkunde: ‘alles gaat over in alles’

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Babeth Fonchie Fotchind • voor als het hier te heet wordt

ik stuur een gouden plaat de ruimte in
waarop ik buitenaardse beschavingen uitleg
wat voor soort ik ben. zie het als een
black box van de menselijke beschaving

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Agenda

8 juni 2023: CLARIAH Lunch Lecture: Image recognition techniques for early modern prints

8 juni 2023: CLARIAH Lunch Lecture: Image recognition techniques for early modern prints

7 juni 2023

➔ Lees meer
15-22 juli 2023: Zomerlief gaat vreemd

15-22 juli 2023: Zomerlief gaat vreemd

7 juni 2023

➔ Lees meer
5 juli 2023: KANTeLing 2023: literair zomerfestival

5 juli 2023: KANTeLing 2023: literair zomerfestival

7 juni 2023

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Frans de Rover
sterfdag
2022 Riemer Reinsma
➔ Neerlandicikalender

Media

Podcast: Leve(n) lezen met Jan Postma

Podcast: Leve(n) lezen met Jan Postma

7 juni 2023 Door Marit Evers en Nynke de Haan Reageer

➔ Lees meer
Humor en dialect

Humor en dialect

6 juni 2023 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
De L zit in de lucht

De L zit in de lucht

5 juni 2023 Door Bas Jongenelen Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Neerlandistiek

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2023 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Forum
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Search
    Generic filters