Dit jaar vindt op donderdag 5 september 2024 voor de 33ste keer de Bert van Selm-lezing plaats, ter opening van het academische jaar van de Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur van de Universiteit Leiden. De lezing wordt dit jaar gehouden door prof. dr. Joris van Eijnatten (Netherlands eScience Center/Universiteit Urecht). Struisvogelgedrag in de humaniora. Een pleidooi … [Lees meer...] over5 september 2024: Bert van Selmlezing
geesteswetenschappen
Er is geen sprake van bezuiniging op de talen
(Bericht Mark Rutgers, decaan Faculteit Geesteswetenschappen, Universiteit Leiden) De decanen van de faculteiten Geesteswetenschappen in Nederland zijn verheugd met de positieve reactie van de minister van OCW op het sectorplan Geesteswetenschappen. Naast de extra aandacht voor de thema's Humane AI en Cultureel Erfgoed en Identiteit richt het sectorplan zich op het Talen … [Lees meer...] overEr is geen sprake van bezuiniging op de talen
De verwaarloosde wetenschappen
Soms Ik had dit weekeinde een diner met wat organisatiekundigen, aardige, vriendelijke mensen die de wereld bekijken vanuit een heel andere hoek dan ik: een georganiseerde. De omstandigheden waren droevig, en dat slaat dan toch terug op de sfeer. We kwamen op een begrip waarmee zij bezig waren, dat van de verwaarloosde organisatie. Als je dat googlet, zie je dat er meer mensen … [Lees meer...] overDe verwaarloosde wetenschappen
De geesteswetenschappen hebben over zich heen laten lopen
Dit is de tekst van de Ere-lezing die Nelleke Noordervliet uitsprak op de Avond van de Wetenschap en de Maatschappij in 2019 Het decor heeft veel weg van een circus. Publiek zit op tribunes rond de ring, waarin het spektakel zal plaatsvinden. Er staan wat attributen klaar. De gezichten glunderen: straks gaat het gebeuren. De spreekstalmeester komt op onder klaterend applaus. … [Lees meer...] overDe geesteswetenschappen hebben over zich heen laten lopen
Frits van Oostrom over de universiteit en de geesteswetenschappen
Ad Verbrugge gaat in gesprek met Frits van Oostrom, neerlandicus en universiteitshoogleraar in Utrecht. De inzet van het gesprek is de ontwikkeling die de geesteswetenschappen hebben doorgemaakt in de afgelopen decennia. En hoe ziet de goede geesteswetenschapper eruit anno 2020? … [Lees meer...] overFrits van Oostrom over de universiteit en de geesteswetenschappen
Het gaat juist goed met de geesteswetenschappen
Het is een ijzeren wet van de geschiedenis dat iedereen altijd overal kaalslag ziet, en denkt dat het vroeger allemaal beter was. Het komt deels door de menselijke neiging te focussen op de problemen en veel minder op de mooie dingen die er in de eigen tijd gebeuren. Ik kan de gamma- en de medische wetenschappen niet goed overzien, maar volgens mij beleven de … [Lees meer...] overHet gaat juist goed met de geesteswetenschappen
De durf van het grote gebaar
Door Marc van Oostendorp Eind vorig jaar werd Rens Bod volkomen terecht door de Universiteit van Amsterdam uitgeroepen door UvA'er van het jaar. Hij is een academicus die zijn verantwoordelijkheid als intellectueel neemt. Hij is enorm breed belezen, heeft twee jaar geleden een zware administratieve taak op zich genomen, is een van de belangrijkste drijvende krachten achter WO … [Lees meer...] overDe durf van het grote gebaar
Vakkundig, verleidelijk, verantwoordelijk
Door Marc van Oostendorp Een keer in de zoveel jaar heb ik het genoegen om een college te geven voor het zogeheten Honours College van de Universiteit Utrecht. Dat is altijd een groot genoegen, want de studenten zijn goed en de eminente neerlandicus Frits van Oostrom die het organiseert, houdt een inleidend praatje waarin hij iedere keer weer zegt dat Neerlandistiek zo'n … [Lees meer...] overVakkundig, verleidelijk, verantwoordelijk
De geesteswetenschappen en de maatschappij: geen pijler, wel de redding
Door Marc van Oostendorp Wat een eigenaardig opinieartikel, gisterenavond in NRC Handelsblad. Het verdedigt de geesteswetenschappen, dus dan ben je al snel geneigd om hoera! te roepen. Het is bovendien geschreven door twee historici, en dan ook nog eens door historic met de namen van dichters (Couperus en Six) dus zou je denken dat dit er twee zijn van onze kant. Tweewerf … [Lees meer...] overDe geesteswetenschappen en de maatschappij: geen pijler, wel de redding
“Lof van de geesteswetenschappen” Van wat?
Door Marc van Oostendorp Wat zijn het toch vreemde tijden, dat bij een bekende Nederlandse uitgeverij een boek kan verschijnen dat Lof van de geesteswetenschappen heet en dat helemaal niet over de geesteswetenschappen gaat. Het pretendeert ook, afgezien van de door de Nederlandse uitgever gegeven titel en de tekst op de website, helemaal niet over de geesteswetenschappen te … [Lees meer...] over“Lof van de geesteswetenschappen” Van wat?
20 april 2018, Leiden: Themamiddag Lang leve de vaderlandse taal en cultuur!?
Maatschappij der Nederlandse Letterkunde Themamiddag Commissie voor Taal- en Letterkunde Vrijdag 20 april 2018 – Vossiuszaal UB Leiden Welke rol hebben de geesteswetenschappen in de samenleving? De studie van de ‘moedertaal’, de ‘vaderlandse’ literatuur en de ‘nationale’ geschiedenis kreeg gestalte rond 1800. De neerlandistiek en de vaderlandse geschiedenis werd een … [Lees meer...] over20 april 2018, Leiden: Themamiddag Lang leve de vaderlandse taal en cultuur!?
Stammenstrijd
Publicatie van dit stuk ging gisteren mis. Dit is een nieuwe poging Door Marc van Oostendorp Een van de vele dingen die we de afgelopen weken hebben kunnen leren is dat je prof. dr. Willem Otterspeer niet boos moet maken, want de man zal niet ophouden met zijn visie op de werkelijkheid te geven totdat iedereen verdoofd in de touwen hangt. Een van zijn geliefkoosde … [Lees meer...] overStammenstrijd
23-26 april 2018: First Conference on Frisian Humanities
The Fryske Akademy organizes its 1st Conference on Frisian Humanities Date 23 to 26 April 2018 Location City Theatre "De Harmonie" in Leeuwarden The event is part of ‘Lân fan taal’ (country of languages) of Leeuwarden-Fryslân European Capital of Culture. … [Lees meer...] over23-26 april 2018: First Conference on Frisian Humanities
Het einde van de humaniora?
Door Marc van Oostendorp Is het binnenkort afgelopen met de geesteswetenschappen? De geldbronnen slinken, de studierichtingen zijn weinig geliefd en de geleerden zijn weinig zichtbaar in het maatschappelijk debat. Lang, lang geleden – voor wij allen geboren waren – was het vanzelfsprekend dat een verstandig mens zijn talen moest spreken, zijn boeken moest hebben gelezen, iets … [Lees meer...] overHet einde van de humaniora?
Debat over geesteswetenschappen en het (grote) publiek
Hoe kunnen de geesteswetenschappen hun onderzoek laten aansluiten op het maatschappelijke debat? Moet ons onderzoek altijd toegankelijk en nuttig zijn, of is de oproep tot ‘valorisatie’ te ver doorgeslagen? Hoe verhoudt (wetenschappelijke) kennis zich tot vorm, medium en publiek? Wat kunnen universiteiten doen om het imago van de Humanities te verbeteren? Op vrijdag 11 maart … [Lees meer...] overDebat over geesteswetenschappen en het (grote) publiek
Goede ideeën veranderen de wereld
Of over hoe te leren van je foutenDoor Sophie ReindersVoordracht gehouden op het symposium “Luid zingend op een ijsschots de zomer tegemoet”, ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van Nicoline van der Sijs.Toen ik gevraagd werd om op dit congres iets over mijn onderzoek en de toekomst van de geesteswetenschappen te vertellen, zei ik meteen ‘ja, leuk!’. Dit verzoek kwam … [Lees meer...] overGoede ideeën veranderen de wereld
Ondergronds
Door Peter van KranenburgVoordracht gehouden op het symposium “Luid zingend op een ijsschots de zomer tegemoet”, ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van Nicoline van der Sijs.Waar gaat het heen met de geesteswetenschappen? Dat is een zeer grote vraag waar op velerlei manieren antwoord op te geven is. Ik ga me niet wagen aan voorspellingen, maar ik richt me in deze bijdrage … [Lees meer...] overOndergronds
Luid zingend op een ijsschots de zomer tegemoet
De toekomst van de GeesteswetenschappenUitnodiging Symposium op 1 aprilGraag nodigen wij u uit voor een informeel symposium over de toekomst van de geesteswetenschappen en het geestewetenschappelijke onderzoek en onderwijs op het Meertens Instituut te Amsterdam. Het symposium wordt georganiseerd door het Meertens Instituut en NTC van de Radboud Universiteit, en vindt plaats op … [Lees meer...] overLuid zingend op een ijsschots de zomer tegemoet
Aangenomen met revisies. Over peer review in de geesteswetenschappen
Door Marc van OostendorpDat het systeem van peer review niet werkt, dat is mijn schuld. Ga maar na: ik moest deze week een artikel beoordelen voor een van de beste internationale tijdschriften op mijn vakgebied. Dat artikel was briljant: een baanbrekend nieuw idee, overtuigend uitgevoerd, heel duidelijk opgeschreven. Niets op aan te merken, behalve een typefout op pagina … [Lees meer...] overAangenomen met revisies. Over peer review in de geesteswetenschappen
Als een boom in een donker bos
Over het NIOD en het Meertens InstituutDoor Marc van OostendorpEen paar medewerkers van Maarten Koning vinden ergens, diep, diep in Het Bureau, een oud nummer van Vrij Nederland met een interview met A.P. Beerta. "Daar word ik ook in genoemd," zegt Maarten. De medewerkers lezen het artikel aandachtig, maar zien nergens Maartens naam. Tot hij ze wijst op de zin: … [Lees meer...] overAls een boom in een donker bos
Loflied op de discipline
Door Marc van OostendorpToen de Groene anderhalf jaar geleden bèta-onderzoekers enquêteerde, ging dat over 'de grootste doorbraken in de wetenschap'. Deze week publiceerde de krant een soortgelijk onderzoek onder geesteswetenschappers. Nu ging het natuurlijk niet over grote doorbraken, stel je voor; het ging in plaats daarvan onder andere over de vraag of de … [Lees meer...] overLoflied op de discipline
Waarom geesteswetenschappen zo moeilijk zijn
Door Marc van OostendorpGeesteswetenschappers houden zich bezig met het ingewikkeldste onderwerp dat er is. De natuurwetenschappen gaan over betrekkelijk eenvoudige zaken: natuurverschijnselen die relatief gemakkelijk, met enig experimenteel vernuft, uit hun context te lichten zijn, zodat je abstracte theorieën kunt formuleren die deze vereenvoudigde verschijnselen … [Lees meer...] overWaarom geesteswetenschappen zo moeilijk zijn
Biografie (1)
Bertus Aafjes, Gerrit Achterberg, Hans Andreus, Jan Arends, Armando (i.v.), Anton Bergmann, J.C. Bloem (2x), Godfried Bomans (i.v.), Louis-Paul Boon (i.v.), F. Bordewijk, P.C. Boutens (i.v.), Menno ter Braak, Willem Brakman (i.v.), Raymond Brulez, Victor J. Brunclair (i.v.), Boudewijn Büch (i.v), Andreas Burnier (i.v.), Conrad Busken Huet, Cyriel Buysse, Jan Campert, J.B. … [Lees meer...] overBiografie (1)
Persbericht: KNAW investeert in geesteswetenschappen
De KNAW is voornemens de komende jaren circa 15 miljoen extra te investeren in haar geesteswetenschappelijke instituten. Deze middelen komen ten goede aan het opbouwen van een informatietechnologie-infrastructuur voor methodologische vernieuwing van het geesteswetenschappelijke onderzoek, uitbreiding van de wetenschappelijke formatie en verdere ontsluiting van de unieke … [Lees meer...] overPersbericht: KNAW investeert in geesteswetenschappen