Jeugdverhalen over joden (75) Door Ewoud Sanders Auteur: Wilhelmina Jacoba Riem Vis (1859-1915)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis Wilhelmina Jacoba Riem Vis was vaste medewerkster van het christelijke jeugdtijdschrift Timotheüs en gaf les aan kinderen en volwassenen. Zij schreef ruim veertig boeken, voornamelijk voor de … [Lees meer...] overDoor de menschen verstooten, maar door God aangenomen (1895)

Jeugdverhalen over joden (74) Door Ewoud Sanders Vertaald uit het Duits door J.P.G. Westhoff (1832-1906) en J. van Bergen Herkomst en drukgeschiedenis De eerste editie Grootvader en kleindochter verscheen in 1888 bij uitgeverij J.H. van Peursem in Utrecht en is geschreven door J.P.G. Westhoff (1832-1906), een Lutherse predikant. Hij vertaalde het boek uit … [Lees meer...] overGrootvader en kleindochter (1919)

Jeugdverhalen over joden (73) Door Ewoud Sanders Auteur: Adolf Jacob Hoogenbirk (1848-1920) Herkomst en drukgeschiedenis Adolf Jacob Hoogenbirk groeide op in een vroom protestants gezin in Amsterdam. Hij werd beïnvloed door dominee Jan de Liefde en door de evangelist Eduard Gerdes. Beiden schreven jeugdboeken. Hoogenbirk schreef zijn eerste jeugdboek op zijn … [Lees meer...] overDe droeve vioolspeler, of De geschiedenis van een lied (1884)

Jeugdverhalen over joden (72) Door Ewoud Sanders Auteur: Franz Hoffmann (1814-1882)Uit het Duits vertaald door R. Bell Herkomst en drukgeschiedenis In 1842 begon Hoffmann, indertijd boekhandelaar, met het schrijven van jeugdboeken. Die werden zo geprezen dat hij besloot van zijn pen te gaan leven. Om genoeg te kunnen verdienen, sloot hij contracten af met … [Lees meer...] overHet hoogste lot (1865)

Jeugdverhalen over joden (71) Door Ewoud Sanders Auteur: Jan Pieter Heije (1809-1876) ‘Duizend gulden voor een’ cent,Honderd duizend voor een’ gulden:Was je kaal, of had je schulden,Morgen ben je een rijke vent!Boeren, burgers! komt er bij:Morgen trekt de Loterij!’Joodje, was ik in je steê,’k Zou die lootjes zelf maar houên;Elleboog komt door je mouwen,En je broek wil … [Lees meer...] over‘Loterij’ (1845)

Jeugdverhalen over joden (70) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Het Nieuw bevallig prentenboekje, tot vermaak en oefening voor de lieve kinderen, dat in 1852 verscheen bij W. Willems in Amsterdam, bevat twee gedichten waarin joodse straathandelaren voorkomen: ‘De loterij’ en ‘De kermis’.           ‘De loterij’ … [Lees meer...] over‘De loterij’ en ‘De kermis’ (1852)

Jeugdverhalen over joden (69) Door Ewoud Sanders Auteur: J.A. Wormser jr. (1845-1916), onder het pseudoniem Salvafama Herkomst en drukgeschiedenis Jodenkerstfeest is geschreven J.A. Wormser junior (1845-1916), onder het pseudoniem Salvafama. Wormser was in de tweede helft van de 19de eeuw een bekende uitgever, publicist en politicus. … [Lees meer...] overJodenkerstfeest

Jeugdverhalen over joden (68) Door Ewoud Sanders Auteur: Albertus Hardenberg (1833-1880) Herkomst en drukgeschiedenis Levi’s eerste Kerstfeest is geschreven door Albertus Hardenberg (1833-1880). Hardenberg was een leerling van Jan de Liefde (1814-1869) die in 1856 in Amsterdam de Vrije Evangelische Gemeente stichtte. Hardenberg volgde De Liefde op als ‘herder en … [Lees meer...] overLevi’s eerste Kerstfeest (1879)

Jeugdverhalen over joden (67) Door Ewoud Sanders Door Karl Gustav Nieritz (1795-1876)Uit het Duits vertaald door Pieter Beets Pz. (1827-1900) Karl Gustav Nieritz, de auteur van ‘Een Kersavond’ [1], groeide op in de arbeidersklasse in Dresden in Duitsland. Zijn vader leidde een armenschool, zijn moeder was dochter van een bakker. … [Lees meer...] over‘Een Kersavond’ (1873)

Jeugdverhalen over joden (66) Door Ewoud Sanders Auteur: Cornelis van Schaick (1808-1874) Kennelijk werden volle, lange baarden lange tijd geassocieerd met joden. Dat kon tot pijnlijke misverstanden leiden. Het boek Sint Nikolaas-vertellingen voor de jeugd (1849) van Cornelis van Schaick (1808-1874) bevat een verhaal over de jonge freule Jeannette de Wit. Ondanks … [Lees meer...] over‘Die oude Jood met zijn hooge slaapmuts op’ (1849)

Jeugdverhalen over joden (65) Door Ewoud Sanders Auteur: Gijsbertus van Sandwijk (1794-1871) Het gedicht ‘De chinaasappelen jood’ is te vinden in Lees- en prentgeschenk voor lieve kinderen van Gijsbertus van Sandwijk. Dit boekje verscheen in 1833 bij uitgeverij Broedelet en Rykenberg in Purmerend. Van Sandwijk was hoofdonderwijzer op de stadsburgerschool in … [Lees meer...] over‘De chinaasappelen jood’ (1833)

Jeugdverhalen over joden (64) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend In 1830 gaf de Amsterdamse boekhandelaar Hendrik Moolenijzer een reeks van vier kleine boekjes uit onder de titel Prentenkamer voor de jeugd, waarin het nuttige met het aangename is vereenigd. Het eerste deeltje bevat, naast een handgekleurde gravure van ‘De appelen jood’, een korte tekst die begint … [Lees meer...] over‘De appelen jood’ (1830)

Jeugdverhalen over joden (63) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend ‘Kersen heb ik bruin en zoet, Groot en frisch, ook zwart en goed, Regte zomerkrieken! ’k Geef een goed gewigt daarbij, Holla, kindren! koop bij mij Zwarte zomerkrieken.’ Dus roept mousje langs de straat, Waar de jeugd naar school toe gaat, Vent zijn zomervruchten. Ieder koopt, wie koopen kan; Want men … [Lees meer...] over‘De koopman met kersen’ (1822)

Jeugdverhalen over joden (62) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend.Vertaald uit het Engels Herkomst en drukgeschiedenis ‘Eene dochter Israels. Schets uit het Leven eener Diacones’ verscheen in 1911 in zes afleveringen als feuilleton in De Volksvriend, een Nederlandstalige krant die werd uitgegeven in Orange City, Iowa. De krant was gericht op Nederlandse emigranten … [Lees meer...] overEene dochter Israels, Schets uit het Leven eener Diacones (1911)

Jeugdverhalen over joden (60) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Halverwege de 19de eeuw kwamen miniatuurpoppenspelen in de mode die gebruikmaakten van schaduw- of lichteffecten. We kennen dergelijke spelen nu onder de naam Wajang, maar toen werden ze schaduwbeelden of Chinese schimmen genoemd. Bij deze voorstellingen verschenen ook tekstboekjes, met kluchten, kleine … [Lees meer...] over‘De roovers in het bosch’ (1852)

Jeugdverhalen over joden (58) Door Ewoud Sanders Auteur: Mary Howitt (1799-1888)Vertaald uit het Engels, waarschijnlijk door J.H. Laarman Herkomst en drukgeschiedenis Het verhaal ‘De diamanten ring’ is in 1842 gepubliceerd in Philarete, tijdschrift voor de jeugd. Dit weekblad werd uitgegeven door J.H. Laarman in Amsterdam. Het gaat om een vertaling van ‘The Little … [Lees meer...] over‘De diamanten ring’ (1842)

Jeugdverhalen over joden (57) Door Ewoud Sanders Auteur: George markies de Thouars (1807-1850) Herkomst en drukgeschiedenis Het gedicht ‘Brief van Leonard aan zijn zusje’ staat in het Dichtbundeltje voor de jeugd. Hoewel de titelpagina geen auteursnaam vermeldt, onthulde E.J. Potgieter in een bespreking in De Gids (zie hieronder) al snel wie de auteur was: … [Lees meer...] overGefopt door een jood en een aap (1838)

Jeugdverhalen over joden (56) Door Ewoud Sanders ‘Het vragend Koosje’ (1810) Auteur: Petronella Cornelia van Alphen (1763-1833) ’t Knaapje met dat zwart gezigt, ’t Welk mij niet verstaat; Vader! Zou het zonde zijn Als ik ’t Moortje haat? ’t Is zoo lelijk in mijn oog Met een apensnoet: Is dat Joodje ook al een mensch Met dat schoenengoed? De vader: Gij stelt … [Lees meer...] over‘Het vragend Koosje’ (1810)

Jeugdverhalen over joden (55) Door Ewoud Sanders Auteur: ‘Oom Wim’ Herkomst en drukgeschiedenis ‘Het Jodinnetje. Een oorspronkelijk Kerstverhaal’ is geschreven door ‘Oom Wim’. Wie zich van dit pseudoniem bediende, is niet bekend. Het verhaal verscheen tussen 21 december 1929 en 15 februari 1930 in zes afleveringen als feuilleton in Het Centrum, een katholiek … [Lees meer...] overHet Jodinnetje. Een oorspronkelijk Kerstverhaal (1929)

Jeugdverhalen over joden (54) Door Ewoud Sanders Uit het Duits vertaald door A.H. Schlüter (1877-1946) Herkomst en drukgeschiedenis Het jodinnetje is vertaald/bewerkt door Alberdina Hermanna Schlüter, onder haar schrijversnaam AHS/Hermanna. De oorspronkelijke titel en de naam van de orginele schrijver is niet … [Lees meer...] overHet jodinnetje (1929)

Jeugdverhalen over joden (53) Door Ewoud Sanders Auteur: George van Aalst (1897-1925)Oorspronkelijk Nederlands Herkomst en drukgeschiedenis George van Aalst groeide op in Den Haag. Hij wilde dominee worden maar het lukte hem niet om de juiste vooropleiding te behalen. Tijdens zijn korte leven (hij stierf op zijn 28ste aan tuberculose) schreef hij enkele Pietje … [Lees meer...] overHet Kerstjoodje (1924)

Jeugdverhalen over joden (52) Door Ewoud Sanders Auteur: onbekend Herkomst en drukgeschiedenis Verscheidenheden voor kinderen, een boekje dat in 1825 werd uitgegeven door J. de Lange in Deventer, bevat een zedenles die is gekoppeld aan de afbeelding van een jood die citroenen en ‘appelen-China’s’ verkoopt – een oude benaming voor sinaasappel, een vrucht die … [Lees meer...] over‘De Citroen- en Appelen China’s Jood’ (1825)

Jeugdverhalen over joden (51) Door Ewoud Sanders Auteur: Roelf Gerrit Rijkens (1795-1855) Roelf Gerrit Rijkens was de derde zoon van een onderwijzer uit Garmerwolde in Groningen. Op zijn veertiende ging hij zelf lesgeven, op een dorpsschooltje in Ommen. Een bezoekende schoolinspecteur adviseerde hem een ander beroep te kiezen: als onderwijzer zou hij het nooit ver … [Lees meer...] over‘De Jood Lévi met augurkjes’ (1822) en ‘De koopman in hoeden’ (1824)